Một bài học quý giá hơn

Dịu dàng, thân thiện, quyến rũ, thông minh. Đấy là tóm lượt những tính cách của Julie, cô là một trong những học sinh chính quy mà tôi rất thương ở lớp phát triển nhân cách thuộc trường Đại học Nebraska.

Julie là một học sinh vui tính và chăm chỉ. Tôi nhớ vào một ngày của mùa thu 1976, Julie đã bước lên trước lớp sau giờ học để hỏi tôi những thắc mắc cho kỳ thi tuần sau, trong khi đó các bạn bè cô thì vội vã rời khỏi lớp học để đi dạo và hít thở khí trời mùa thu dịu êm. Rõ ràng cô bé đã học tập rất nghiêm túc. Một số sinh viên khác nghe cô đặt câu hỏi với tôi cũng đã ở lại và tham gia vào câu chuyện của chúng tôi. Cá tính vui vẻ và lối nói chuyện quyến rũ của cô bé đã dành được cảm tình của rất nhiều người. Nhưng, Julie chẳng bao giờ có mặt để tham gia dự kì thi được nữa. Ngay sau ngày cô hỏi bài tôi, Julie đã bị một xe tải chở bê tông đụng phải khi cô đạp xe qua ngã tư. Tôi sửng sốt khi hay tin Julie đã nằm bất tỉnh trong bệnh viện gần trường, vậy mà chỉ cách đây vài giờ đồng hồ, cô còn trò chuyện, cuời đùa và bàn về những kế hoạch trong tương lai với bạn bè kia đấy? Mấy phút trước khi xảy ra tai nạn, Julie đã gọi điện thoại cho mẹ. Đây là thói quen hằng ngày của cô. Mẹ cô kể lại cuộc nói chuyện cuối cùng đó: Julie đã kể cho tôi biết rằng nó đã thấy một bộ đồ rất dễ thương trong một tiệm gần trường. Tôi đã bảo nó nếu thích thì cứ mua đi. Và nó quyết định đạp xe đạp đến tiệm vì nó bảo nếu nó lái xe hơi đến thì lát nữa quay về nó sẽ không có chỗ đậu xe. Và tai nạn xảy ra gần khu ký túc xá nữ mà nó đang ở. Khi hay tin tai nạn xảy ra với cô học trò cưng, trong đầu tôi như có tiếng gào: "Em không thể chết được Julie! Em là niềm mơ ước và tự hào của biết bao thầy cô và các bậc cha mẹ. Em sẽ còn được ban tặng nhiều thứ".
Các y tá lặng lẽ ra vô phòng Julie, cha mẹ cô đứng chết lặng phía ngoài phòng cấp cứu. Rồi một bác sĩ phụ trách chính ca cấp cứu của Julie bước đến bên cha mẹ Julie, ông hắng giọng và nói với gia đình em: "Julie của quý vị khó qua khỏi. Còn vài tiếng nữa thôi!" Rồi sau đó ông hỏi một cách nhẹ nhàng: "Liệu gia đình có muốn hiến một số cơ quan của Julie không ạ ?"

Cũng vào lúc này ở một bang lân cận, cô Mary đang nhường người ra phía trước, cô cố đưa mắt nhìn vào bên trong căn phòng nhỏ hơi bừa bộn, cô dõi mắt theo dõi từng cử động nhỏ của đứa con lên hai tuổi. Cô đang cố ghi nhớ mọi thứ để sau này khi hoàn toàn bị mù rồi cô vẫn còn có cái để mà hồi tưởng. Đôi mắt cô Mary sắp hỏng hoàn toàn. Và cách đó không xa, anh John đã trải qua gắn 6 giờ đồng hồ bên máy lọc máu. Anh đang đọc truyện cho hai đứa con trai nghe trong khi cơ thể bất động của anh được nối với một quả thận nhân tạo có chức năng duy trì sự sống cho anh. Và các bác sĩ đưa ra lời tiên đoán không lấy gì làm khả quan rằng: "Anh chỉ còn có mấy tuần thôi". Lúc này niềm hy vọng duy nhất của gia đình anh là một cuộc cấy ghép thận.

Trong khi đó tại bệnh viện Lincoln Nebraska, Cha mẹ Julie đang đau khổ vì sắp mất con nhưng họ vẫn suy nghĩ nghiêm túc về lời đề nghị của bác sĩ. Họ nhớ lại có lần đứa con gái có nước da ngăn đen và đôi mắt nâu của họ đã từng bộc lộ rằng nó muốn được hiến tặng cơ thể cho khoa học nữ nếu một ngày kia nó phải chết. Họ yên lặng trao ánh mắt cho nhau, trong mắt họ ánh lên nỗi đau đớn tột cùng. Và rồi họ quay sang bác sĩ và nói: "Vâng, Julie luôn giúp đỡ mọi người khi nó sống. Chắc chắn nó cũng muốn làm thế khi chết".

Chỉ 24 tiếng động hồ sau, May được thông báo cô sẽ nhận được đôi mắt của Julie và anh John sẽ nhận quả thận của Julie. Còn những bộ phận khác sẽ mang lại cuộc sống và ánh sáng cho những bệnh nhân đang xếp hàng chờ. Julie qua đời ngay sau buổi tiệc sinh nhật lần thứ 20. Vậy mà đã 24 năm rồi. Con bé ra đi và để lại nhiều kỷ niệm đẹp trong chúng tối. Mẹ Julie, giờ đã 70 tuổi, tâm sự với tôi: "Không có cái gì - quả thật chẳng có gì- đau đớn bằng khi con bạn ra đi. Trái tim của bậc làm cha làm mẹ cứ mãi nhói đau mỗi khi ngày sinh nhật của con đến, mỗi khi mùa hè đến. Và tim chúng tôi quặn thắt lên cả ở từng mốc thời gian quan trọng của con: năm con bé lẽ ra sẽ tốt nghiệp đại học, năm con bé lẽ ra sẽ kết hôn, lẽ ra con bé sẽ có con". Bà dừng lại, hít một hơi thở sâu và nói tiếp: "Mỗi lần nhớ lại rằng Julie đã đem lại ánh sáng và sự sống cho nhiều người khác, điều đó đã xoa dịu phần nào nỗi đau trong chúng tôi." Giọng bà lạc hẳn đi, nhưng bà vẫn tiếp: "Thầy và các bạn bè khác của Julie đều là những người rất quan trọng đối với nó. Những bài giảng của thầy đã tác động mạnh mẽ đến con bé và chính thầy cũng luôn nhắc nhở chúng tôi nhớ rằng tình cảm mình dành cho con và tình cảm Julie dành cho mọi người vẫn còn sống mãi".

Là một trong những giáo viên ở bậc đại học của Julie, tôi tin rằng mình cũng đã đóng góp một phần nhỏ trong việc dạy dỗ Julie nên người - từ cách cư xử đến cách sống. Nhưng ngược lại, cô bé và gia đình cô bé đã dạy tôi một bài học quý giá hơn: đón nhận cái chết như thế nào.