Chiều hôm ấy, gió thổi mạnh qua làng, lá rụng rào rào, rào rào, con đường đất không còn là con đường nữa, con đường mang mặt nạ lá, nhiều áng mây bay nhanh trên bầu trời và bầu trời liên tục đổi mặt nạ của mình...
Chiều hôm ấy,
gió không chỉ đưa lá về làng, không chỉ đưa mây về làng, không chỉ đưa chuồn chuồn về làng,
nhưng dẫu sao đi nữa, chiều hôm ấy lá bay linh loạn đủ màu sắc, lá bạc lấp lánh, lá đỏ hừng hực như lửa, lá vàng như cá lượn, lá xanh như én bay, một trận mưa lá,
Tiếp sau trận mưa lá ấy, chiều hôm ấy, là một trận mưa mặt nạ, những chiếc mặt nạ bay tứ tung, làm bằng chất liệu gì không rõ, trông tựa như da người, mà có thể đó chính là da người,
một cầu vồng muôn màu đang vỡ muôn nghìn mảnh và bay tứ tung, xé không gian làng ra thành từng phiến màu nhỏ xíu,
Mặt nạ đủ loại đang bay, đang nhảy múa, đang chơi đùa, đang cười, đang khóc, đang hoá trang cho gió, cho nắng, cho cát bụi, cho vận mệnh chiều hôm ấy, cho linh hồn xa xưa, cho linh hồn sắp tới,
có những chiếc thuần màu mốc, thuần đỏ hay thuần trắng hồng,
có những chiếc nửa xanh nhạt, nửa trắng hồng, phân đôi bằng một lằn dọc từ chóp trán đến tận cằm,
có những chiếc đa sắc hơn với da mặt tím, đuôi mắt xanh, miệng đỏ, mày đen và những nét viền vàng,
Dân làng tranh nhau nhặt mặt nạ và biết đâu, mặt nạ cũng đang tranh nhau nhặt con người,
dưới cơn mưa ảo, dân làng tranh nhau nhặt cái ảo như thể đang nhặt vàng, nhặt bạc,
như thể đang nhặt lên những giấc mơ, những khát vọng, những mảnh vụn của bóng tối trong đáy sâu tâm thức, hoặc đang nhặt những cơn điên, những phiêu lưu vô định,
Có vô số mặt nạ, nào giai nhânਬ anh hùng, yêu ma, nào ác bá, chồn cáo, công hầu, nào chim, cá, bướm, nào bé con, lão tiều, hề, nào người hầu, gian thần, đạo tặc, nào thiên nữ tán hoa, nào ca diếp vi tiếu,
có cả mặt nạ của trinh tiết, mặt nạ của ái ân, mặt nạ của từ bi, mặt nạ của cứu rỗi,
có cả mặt nạ của mặt nạ, mặt nạ của hư không, mặt nạ của chân lý, mặt nạ của giải thoát,
liệu có mặt nạ của nửa này nửa nọ, mặt nạ của cả này lẫn kia chứ, liệu có mặt nạ của sắc và không chứ,
có chứ, mặt nạ của nửa mê nửa tỉnh, nửa thiện nửa ác, cả cười lẫn khóc, cả yêu lẫn hận,
mặt nạ mà, trong siêu thị của mặt nạ cái gì cũng có nhưng mà người mua là bạn thì người bán cũng là bạn,
Vậy là, chiều hôm ấy dân làng bội thu và thay vì bội thu lúa vàng thì bội thu mặt nạ,
có người ướm mặt nạ lên mặt và đeo ngay, mặt nào cũng vừa vặn như được đo sẵn,
chẳng lẽ khuôn mặt ta sinh ra là để cho mặt nạ, và gió định mệnh sẽ thổi mặt nạ ta cần đến cho ta như thổi phấn hoa đi,
và đeo mặt nạ là thụ phấn sao,
đeo mặt nạ có phải là tự đốt sáng mình lên như đom đóm để từ chối làm côn trùng sâu bọ,
hay từ chối làm con người bản nhiên thì cũng vậy chớ gì,
có người không đeo ngay mà đem mặt nạ về nhà, không chỉ một chiếc mà nhiều chiếc, cả mặt nạ tốt lẫn xấu, nhưng mặt nạ là mặt nạ, làm gì có tốt xấu kia chứ, mặt nạ là vô sai biệt mà, __________________________________________________________ Rõ là mặt ấy mặt này chứ ai, Nguyễn Du __________________________________________________________
Ai cũng tươi cười như ngày lễ hội, tưởng như họ trở lại thành trẻ thơ khi đeo mặt nạ vào, lạ thật đấy, thường ngày thì hầu như không ai biết cười,
đó là thôn làng không biết cười,
Thôn làng ấy không biết cười đâu, hoặc có khi biết nhưng đã quên rồi,
đó là thôn làng đã lãng quên nụ cười,
mỗi trú xứ trên thế gian này đều lãng quên một vài thứ, và ở đây người ta quên mất nụ cười, có thế thôi,
Tôi tình cờ có mặt trong làng từ mấy hôm trước, đến làng theo lời mời của một chàng trai mà tôi tình cờ gặp bên thác T,
đến làng tôi chơi đi, Man nói
làng của Man rất buồn và Man là người rất trầm lặng,
làng của tôi buồn thật đấy nhưng anh đến đi, biết đâu làng sẽ thay đổi,
tôi chẳng có khả năng thay đổi điều gì hết, tôi là một con người tưởng tượng,
đó là điều chúng tôi cần, làng chúng tôi thiếu cái ấy, cái gọi là tưởng tượng ấy,
Có một thành phố buồn, buồn thảm đến nỗi nó quên mất tên mình rồi, S Rushdie mở đầu một quyển sách như thế,
làng của Man buồn hơn thế nữa, nó không có tên để mà nhớ hay quên,
ở đó, người ta đặt tên cho mọi thứ, trừ quê quán của mình,
Tôi hỏi Man, làng của anh buồn quá, tại sao vậy,
Man im lặng hồi lâu mới đáp, hình như buồn là điều tự nhiên, đứa bé ra khỏi lòng mẹ không cười bao giờ, cười phải học, phải được sáng tạo, dân làng tôi không sáng tạo điều gì,
lần đầu tiên tôi nghe một điều như thế,
Chiều hôm ấy, tôi đang đi lang thang trong làng thì gặp trận mưa lá và mưa mặt nạ,
tôi giơ tay hứng lấy hai chiếc mặt nạ, trắng và đen,
trên nền mặt nạ thuần trắng, chỉ vẽ một giọt lệ hồng, long lanh và đẹp mê hồn, tôi chỉ cầm mà ngắm giọt lệ hoàn hảo ấy, không hề ướm lên mặt mình, nhưng làm sao tôi biết thế nào là một giọt lệ hoàn hảo chứ, thật rõ vớ vẩn,
chiếc còn lại thì có màu nền đen huyền và trên đó chỉ vẽ một nụ cười trắng, một nụ cười tuyệt vời tinh khôi, thì cứ cho là như vậy đi dẫu ta không biết thế nào là tinh khôi, nhưng tôi hi vọng có lần nào đó trong đời tôi sẽ đạt đến nụ cười này, trong đời sống chứ không phải là trên mặt nạ,
cả hai chiếc là một loại mặt nạ kép, áp vào nhau mà bay,
tôi tách một chiếc đưa cho Man,
Man không nhặt một mặt nạ nào,
tôi cảm thấy lo sợ, anh nói,
Tôi ở nhà Man,
tối hôm ấy, chúng tôi uống rượu, nhìn hai chiếc mặt nạ khóc cười treo trên vách và trò chuyện,
chưa từng thấy mặt nạ ở đâu mà đẹp đến thế,
đẹp thì có đẹp nhưng tôi không hiểu mặt nạ dùng để làm gì, vô dụng,
trái lại, nó được dùng rất ưu ái mọi lúc mọi nơi, xưa cũng thế mà nay cũng thế,
có lẽ vậy nhưng không phải ở làng này, làng này buồn ủ buồn ê có lẽ vì nó không biết nói dối, không biết phát minh ra cái thực nào khác ngoài cái thực mà nó nhìn thấy, tôi e rằng trận mưa mặt nạ chiều nay sẽ biến cải làng tôi,
Tôi cảm thấy nỗi âu lo của Man lây sang tôi,
tình bạn chúng tôi vừa mới gặp đã vô cùng thân thiết,
có một cô gái trong làng Man rất yêu, mười sáu tuổi, tên là Hồ,
nàng là Hồ, anh biết không, là nơi tôi có thể tắm những giấc mơ, nỗi buồn, cái nhìn, niềm đam mê, lời ca hát,
nàng là Hồ, nhỏ bé mà mênh mông, trong trẻo mà sâu thẳm, mơ hồ mà hiện tiền,
Hồ, không thanh âm nào đáng yêu hơn,
nàng là Hồ, và tôi là cơn gió thổi qua lòng nàng,
Bài thơ tình của anh tuyệt diệu,
tôi làm thơ sao, đó chỉ là cảm tưởng Hồ,
thì thơ là cảm tưởng mà,
Sáng hôm qua, Man vào rừng lấy củi, tôi có đi theo,
dù hẹn hò với Hồ, anh vẫn để tôi bên cạnh, cứ như tôi là cái bóng của anh,
hai người hôn nhau trước mặt tôi,
Hồ là một cô gái duyên dáng, nhẹ nhàng như lá, nàng gợi lên trong tâm tưởng ta một cái hồ trong vắt, có lẽ do đôi mắt nàng quá trong,
có một suối nước trong gần đó,
em vào suối đi, Man bảo nàng,
và nàng khoả thân, vào suối, nằm trôi trên suối như một dáng thuyền trắng mộng,
Nhớ lại cái đẹp mà tôi được dự lãm hôm qua, tôi lo ngại nhìn Man qua ánh nến,
Hồ có nhặt một chiếc mặt nạ nào không,
không biết nữa, cô ấy quá ngây thơ, có thể không biết mặt nạ là gì, và có thể đã nhặt phải một chiếc ghê gớm nào đó,
có quá nhiều mặt nạ, nào là hồ mị, nào là hoa yêu, nào là thị mầu, nào thị hến, nào là người điên, rồi kỹ nữ, rồi đạo cô,
hồi chiều, tôi thoáng nhìn thấy Hồ, nhưng rồi sau đó nàng biến mất, khó mà tôi có thể tự tha thứ cho mình nếu như điều gì đó không hay xảy đến cho nàng,
không có gì đâu, có lẽ ở nàng, mặt nạ chỉ là mặt nạ, _______________________________________________________________ Người phát minh một gương mặt cho chính mình Phía sau nó, Người sống, chết, và hồi sinh, Bao nhiêu lần Gương mặt người ngày hôm nay Có nhiều vết nhăn của chính gương mặt ấy Còn những vết nhăn của người thì nào có mặt mày, Octavio Paz _______________________________________________________________
Có tiếng bước chân trên lá ngoài ngõ,
Man đứng phắt dậy, bước nhanh ra cổng, tôi đi theo anh,
trước mặt chúng tôi là một cô gái đeo mặt nạ hồ nguyệt cô cực kỳ xinh đẹp,
có thể nhận ra hồ nguyệt cô vì hai vành tai nhọn mượt lông của loài hồ và đôi mắt sâu thẳm như đêm,
Man và cô gái nhìn nhau, cả hai đều ngượng ngập, bối rối,
cô là,
em là Hồ đây mà,
em gỡ mặt nạ ra đi,
không được, từ khi đeo mặt nạ rồi, em không tài nào gỡ ra được nữa, nó dính liền da mặt em và trở thành làn da em mất rồi,
trời ơi, em có sao không, không đau chứ,
không đau gì cả,
thế còn những người khác,
hình như ai đeo mặt nạ vào thì cũng vậy, các bạn em đều như em, đều trở thành người mặt nạ, biến thành vượn trắng, rắn xanh, hay yêu cá, hàng xóm có kẻ thành ma cà rồng, thành hề, có người thành người dơi, cô gái mèo, tôn ngộ không,
Gương mặt Man vốn trầm tĩnh giờ đây đổi màu, tái xanh và bồn chồn,
tuy mặt nạ của em rất đẹp, nhưng em có còn là em nữa không,
em sợ lắm nên chạy vội đến đây, em không biết đang đeo phải mặt nạ gì,
Man cũng không rõ, tôi bảo họ đấy là mặt nạ hồ nguyệt cô,
là ai vậy,
một con cáo tu luyện ngàn năm ngậm ngọc mà hoá thành một cô gái đẹp, rồi bị lừa tình mà mất ngọc, phải trở lại kiếp hồ xưa,
vậy đây là một mặt nạ hồ ly,
thì đã sao, nhưng Hồ của anh thì không phải là hồ ly, nhìn cô ấy xem,
Man nhìn Hồ như lần đầu tiên anh nhìn thấy nàng,
Hồ à, em có chắc là em vẫn cảm thấy bình thường chứ,
thì em vẫn thế thôi, có phải mặt nạ này đẹp hơn gương mặt cũ của em không, ai cũng nói là nó quá đẹp, một tuyệt thế giai nhân, còn em thì chỉ là một cô gái bình thường,
đôi mắt em tuyệt đẹp, sáng lấp lánh,
anh khen đôi mắt em hay một đôi mắt hồ,
em ghen à, nhưng ghen với ai, ghen với chính em ư,
mặt nạ là mặt nạ, không phải là em,
em là em, và anh chỉ nhìn thấy có em mà thôi,
nhưng từ đêm nay, giữa chúng ta bao giờ cũng là một mặt nạ xinh đẹp, anh biết không,
Hồ nói đúng, vẻ đẹp siêu phàm của mặt nạ đã hoàn toàn che lấp nhan sắc thuần hậu của nàng, ánh mắt của Man từ đây chỉ còn tiếp xúc với cái lớp mê hồn ấy, cái ảo ảnh rất thực ấy,
gương mặt xưa của Hồ chỉ còn lại trong ký ức, nhưng Man ơi, ký ức liệu còn lại bao lâu,
gương mặt mới của Hồ không thể chê được, mơn mởn, gợi tình, toả ngời một ánh hồng như đang chiếu dọi một ánh lửa thu hút thiêu thân,
một khi đã quen rồi, có lẽ Hồ sẽ tự hào với nhan sắc mới này,
khi đã quen rồi, có lẽ Man sẽ say sưa với nhan sắc mới này,
còn xuân thu cũ ai hay làm gì,
Dưới ánh trăng, ngõ trúc bỗng xuất hiện anh hề, một gương mặt nhiều màu nhất thế gian, với cái cười vô tận,
Hồ nói, anh hàng xóm của em đấy, từ khi mang mặt nạ hề, cứ ca hát suốt, trước đây thì ngay cả nói năng cũng lười,
quả nhiên anh hề vừa đi vừa hát
Trăng là mặt nạ của đêm ư
hay đêm chính là mặt nạ
ư ư ư ư,
Trăng là mặt nạ của hồ ư
hay hồ chính là mặt nạ
ư ư ư ư,
Mưa là mặt nạ của mây ư
hay mây chính là mặt nạ
ư ư ư ư,
Khóc là mặt nạ của cười ư
hay cười chính là mặt nạ
ư ư ư ư,
Xác là mặt nạ của hồn ư
hay hồn chính là mặt nạ
ư ư ư ư,
Tôi bắt chuyện với anh hề,
chào anh hề, bài hát của anh hay quá,
chào người xa lạ, ư ư ư ư,
ư nghĩa là gì,
hư hư hư hư,
ư là hư ư,
hư là ư ư,
và anh hề bỏ đi, lại hát,
Mặt nào mặt thật
hê hê hê hê,
Mặt nào mặt nạ
hê hê hê hê,
Mặt trái mặt phải
hê hê hê hê,
Mặt ấy mặt này
hê hê hê hê,
Hồ đặt một bàn tay lên vai Man mà lay mạnh,
anh ta đã xúc phạm đến em mà anh không làm gì ư,
nét mặt Man lộ vẻ ngạc nhiên thấy rõ,
sao cơ, anh ta chỉ hát thôi mà,
anh không nghe rõ lời hát của anh ta sao, lại hát nữa đấy, nghe đi, Trăng là mặt nạ của hồ ư, hay hồ chính là mặt nạ, chẳng phải là anh ta đang réo gọi tên em ra mà mắng ư,
nếu em bắt bẻ một bài ca thì tất cả bài ca trên thế gian này đều xúc phạm ai đó, nhưng Hồ ơi, trước đây em đâu có như thế,
là do em đeo mặt nạ ư, cái mặt nạ xinh đẹp khốn kiếp này đã đốt cháy mặt thật của em rồi, nhưng kệ nó đi, em vẫn là Hồ, anh biết không,
sao anh lại phải hồ nghi, hở em,
nhưng mà, anh ơi, em bắt đầu không tin mình lắm nữa, có gì đó trong em đang bắt đầu vỡ vụn, anh phải canh chừng em đấy, phải sẵn sàng cứu giúp em, em sợ lắm,
Khi chúng tôi vào trong nhà thì không còn cháy ánh nến nào,
nhưng trong bóng tối có hai vật sáng lấp lánh lượn bay, đó là hai chiếc mặt nạ khóc và cười mà tôi và Man đã treo trên vách, giờ đang rập rờn nhảy múa và toả sáng trong bóng đêm,
nhìn thấy chúng tôi, chúng đồng thanh nhao nhao lên tiếng, hu hu, ha ha, vừa kêu khóc, vừa cười ran, vừa ca hát,
MẶT NẠ KHÓC MẶT NẠ CƯỜI
Ta chờ ta đợi Các bạn ta ơi
các bạn ta ơi ta chờ ta đợi
giọt giọt nóng hổi oang oang ca hát
bay mưa vào đời, sóng trào biển khơi,
Ta là mặt nạ Ta là mặt nạ
không có người chơi đi tìm người chơi
lang thang đêm tối thèm dâng cuộn sóng
ta thèm sinh sôi, mà hoan lạc đời,
Lượn lờ bay nhảy một hồi, chúng chập vào nhau làm một, bất ngờ bay vút qua cửa sổ trong đêm tối mà biến mất,
dường như Hồ đang lao vào Man, ôm ghì lấy anh như chụp lấy con mồi, tôi nghe những tiếng hổn hển, rên rỉ lạ thường của cô gái,
tôi cảm thấy không gian có mùi xạ hương nhưng không chắc, biết đâu chỉ là tưởng tượng,
Không biết chuyện gì đang xảy ra và sẽ xảy ra trong làng này với những người mặt nạ, tôi sẽ ở lại với họ hay là cao chạy xa bay,
nhưng trước hết, tôi nằm xuống giường cố dỗ giấc ngủ, mà sao khó thế,
liệu có ngủ được không trong tiếng kêu gào cuồng dại của Hồ,
đó là tiếng kêu của ái ân hay của một điều gì khác, KHÔNG BIETF
Bài viết đã được chỉnh sửa bởi anhanh: Nov 15 2006, 09:25 PM
Hôm nay là lần thứ chín mươi chín nó muốn băng qua đường. Cánh rừng phía bên kia đường là một thế giới bí ẩn, quyến rũ. Hình ảnh những hạt dẻ căng đầy và trái cây chín mọng cứ chập chờn ám ảnh, mặc dù nó không biết bên ấy là rừng cây gì. Sóc chạy lên chạy xuống dọc bên này đường, cứ dợm lấy đà phóng qua thì có điều gì cản lại…
Thất bại nhiều lần càng làm ý muốn nó thêm mãnh liệt. Con lộ không lớn lắm, ở giữa là những lằn vẽ đứt khúc màu vàng phân chia hai chiều xuôi ngược. Nếu dùng hết tốc lực, chỉ mất 2 giây là nó đã có mặt ở bìa rừng bên kia. Nhưng, cơ hội ấy vẫn chưa đến.
Thế rồi đến lần thứ X, với tất cả lòng khao khát và can đảm, nó nhắm mắt lấy đà lao tới… Có tiếng rít thắng gấp của chiếc xe cùng với tiếng chửi thề hộc lên. Nó đã sang được bên kia bờ rừng. Xác nó bầy nhầy một đống thịt đỏ lòm, nằm giữa đường lằn biên giới.
Có tiếng hót của một loài chim rất xa… từ phía bên kia rừng vọng lại.
Bài viết đã được chỉnh sửa bởi anhanh: Nov 15 2006, 09:27 PM
TIẾP THEO LÀ BÀI: CÁI CHẾT CỦA NHÀ THẤU THỊ ( Nguyễn Viện)
Cây sung nghiêng vòm lá xuống mặt ao làm tối một khoảng trời. Những đám mây bay ngang khoảng tối ấy đều mất hút. Tôi nghe thấy tiếng những cành tre cọ quẹt vào nhau ken két sắc buốt. Lá tre rụng nhiều đủ đun được vài ấm nước. Tôi cũng nhìn thấy những đọt măng đang nhú lên khỏi mặt đất khô. Măng luộc chấm mắm tôm vẫn là món tôi thích nhất. Vào mùa mưa, tôi lang thang trong rừng đào măng mà không phải mất công sức gì lắm. Tôi luôn nhìn thấy trước chỗ tôi cần phải đến. Thật ra tôi hoàn toàn không bận tâm đến miếng cơm manh áo, nhưng tôi vẫn làm những điều mà tôi nghĩ mình nên làm.
Ở gần miếu thổ thần có một cô gái lỡ thì. Cô bảo thổ thần vẫn chăm sóc cô. Thổ thần còn cho cô tiền để khói hương đền miếu. Đêm nào thổ thần cũng đến và làm tình với cô tới sáng. Cô bảo thổ thần không biết mệt. Đời cô sướng hơn đĩ. Có người không tin điều cô nói, rình xem suốt một năm. Quả thật đêm nào thổ thần cũng đến với cô. Mỗi đêm thổ thần đeo một mặt nạ. Cái người rình xem cô làm gì mỗi đêm ấy được đúng một năm thì chết.
Không phải người rình cô đã biết hết mọi chuyện. Người trở nên thông tuệ chính là cô. Mỗi một mặt nạ của thổ thần cho cô biết một bí ẩn. Mỗi một cách làm tình cho cô hiểu một số phận. Cô bảo còn mỗi một bí ẩn cô chưa biết là tôi.
Thật ra, tôi chưa bao giờ là tôi. Từ khi chứng kiến Mạc Đăng Dung cởi áo rồi tự trói nộp mình cho quân Tàu ở cửa Nam Quan, cúi dâng sổ điền thổ và sổ dân đinh để mưu cầu sự sống, tôi ghê tởm bọn làm chính trị.
Lần Trịnh Kiểm cho người tâm phúc đến tìm để hỏi về cách ứng xử với nhà Lê đã đặt tôi vào tình huống khó. Lời khuyên nào của tôi cũng là sai lầm. Mỗi lần nhìn xuống khoảng tối của bóng cây sung dưới ao, tôi lại nhìn thấy cảnh con người chém giết nhau. Toàn thân tôi bủn rủn, tất cả nước trong người thoát ra. Cũng như sau này, khi Bảo Đại hỏi tôi phải làm cách nào để giành lại chính quyền, tôi biết nói gì cũng sai lầm. Mỗi lần nhìn xuống ao, chỉ thấy ao đầy máu, tôi nôn oẹ ra cả ***.
Tôi ăn ngó sen luộc, hột sen rang cho dễ ngủ. Nhưng cả trong giấc ngủ, tôi cũng không yên bình. Tôi nhìn thấy những xác chết trôi lều phều trong không gian, mỗi khi nhắm mắt.
Quốc Chúa Nguyễn Phúc Chu sống vỏn vẹn năm mươi mốt năm đã làm nên kỳ tích đẻ được một trăm bốn mươi sáu người con. Thật đáng mặt anh hào. Tôi sống đơn độc dưới mái rơm, thủ dâm tất cả đàn bà trong thiên hạ không cần có con, sướng cũng không kém, tinh trùng bay dật dờ chật ba ngàn thế giới. Nhưng tôi không bao giờ đến gần miếu thổ thần, mặc dù cô gái lỡ thì bảo sẵn sàng cho không. Tôi biết rằng, sự trinh bạch của mình là một sứ mệnh. Ngày Nguyễn Huệ ra Thăng Long lần thứ nhất cũng cho người đến Hải Dương hỏi tôi về cách thu phục sĩ phu Bắc Hà. Tình thế nào của tôi cũng khó. Cứ giết Nguyễn Hữu Chỉnh để tỏ rõ oai hùm. Hai trăm năm sau, tôi vẫn thấy mắt Hữu Chỉnh trợn ngược trên ngọn sào ở chợ Cửa Nam.
Cô gái lỡ thì bảo “nếu anh muốn có con, tôi sẽ giúp anh phá kỷ lục của Quốc Chúa Nguyễn Phúc Chu. Chỉ cần hai lần đẻ, tôi sẽ cho anh hai trăm đứa con, vượt chỉ tiêu của Âu Cơ quốc mẫu”. Mỗi lần mở mắt, tôi lại nhìn thấy từng đoàn từng lũ trẻ con bị gậy như các ông lão cong người lang thang trên các phố xin ăn. Mặt mũi chúng vừa ngơ ngáo vừa gian manh. Xin cúi đầu lạy tạ mẹ hiền, con chỉ muốn yên thân tắm ao mùa hè, ăn dưa giá mùa đông.
Tôi hốt lá tre khô vào bếp, nhóm lửa. Khói bốc mù mịt. Tôi thổi cho lửa cháy, rồi hơ hai bàn tay. Ấm nước lá vối reo vui trong sớm mai. Rít một hơi điếu cày, lòng tôi ngây ngất. Tôi thật sự ước ao không nhìn thấy bất cứ điều gì, ngoài chính cõi lòng tôi. Đúng lúc ấy, tôi nghe thấy tiếng người nhộn nhạo ở sân trước. Chẳng nhìn tôi cũng biết đám con cháu nhà hậu Lê. Chúng lễ mễ bưng một mâm xôi, một mâm gà trống thiến và dắt theo hai con dê nhỏ gọi là lễ thày. Tôi hỏi: “Các người muốn biến mỗ thành thằng chăn dê à?”. “Dạ, không dám. Dê để thày bầu bạn, lúc nào thày chán bạn thì cứ thịt”. “Các người muốn gì?”. “Dạ, chúng con muốn dẹp nhà Mạc, giết họ Trịnh”. “Chuyện của các người sao lại hỏi mỗ?”. “Thày đã chỉ vẽ cho Trịnh Kiểm, mở đường cho Nguyễn Hoàng, thì thày cũng nên thương xót tới vận mệnh của nhà Lê chứ”. Tôi ngửa mặt nhìn trời bảo: “Đám mây mang bão tới rồi”.
Cô gái lỡ thì đứng nhìn hai con dê con đang kêu be be bảo “em với anh cùng đi chăn dê chắc là vui lắm nhỉ”. Tiếng cười của cô nghe như tiếng của một con nào đó tôi chưa biết, nhưng chắc chắn không phải tiếng con người. Mãi đến khi bọn Tây thực dân thọc tiết con gái An Nam, tôi mới biết đó tiếng của con đĩ ngựa. Tôi hỏi thổ thần hôm nay vui hay buồn. Cô nói, thổ thần không vui không buồn, nhưng thổ thần khóc cười bất chợt.
Người ta đồn rằng ở miếu thổ thần có ma. Bọn trẻ con không dám bén mảng. Nhưng những người đàn ông lớn tuổi rất thích đi xem ma. Họ nói ma kỳ dị lắm. Vú ma to, vòng tay một người đàn ông chỉ ôm được một vú. Mông ma lớn, ba người đàn ông ôm mới xuể. Bởi thế ma hay khoe mông khoe vú. Người đàn ông nào đi xem ma về mặt mũi cũng xanh rớt.
Cô gái hỏi: “Anh thấy em còn nước nôi không?”. Tôi nói: “Đủ làm thủy lợi cho cả nước Nam”. Cô gái lại hỏi: “Sao buổi tối anh không đi xem ma?”. Tôi nói: “Tôi vẫn nhìn thấy ma ở nhà”. “Ma của anh vú có to mông có nở không?”. Tôi cười: “Cũng bằng cô”.
Người của nhà họ Lê lại đến, bảo: “Thày đã ăn xôi gà, uống sữa dê của nhà Lê, sao thày không phục vụ nhà Lê?”. Tôi nói nhà Lê không làm ra xôi gà và sữa dê, rồi bỏ mặc họ xuống bếp rít một hơi thuốc lào. Trong khói thuốc tôi nhìn thấy ruột gan con người treo trên cây, mùi thối làm tất cả các loài chim bay ngang sã cánh. Tôi cũng nhìn thấy xác người chồng chất từ thế hệ này sang thế hệ kia thành những tượng đài.
Trong lúc người nhà họ Lê vẫn còn nấn ná trước miếu thổ thần, hậu duệ của Quang Trung xộc vào bếp lôi tôi lên nhà trên rồi sấp mình xuống lạy như tế sao: “Nếu thày là người yêu nước, thày phải giúp chúng tôi đòi lại Quảng Đông, Quảng Tây, Vân Nam”. Tôi ngửa mặt than giời. Con bị sa bẫy. Logic học của mệnh đề này đã khép con vào tội phản bội tổ quốc. Lê Chiêu Thống hoàng thượng ơi, hạ thần có passport rồi, hoàng thượng xin cho hạ thần cái visa vào Yên Kinh được không?
Cô gái nói nếu anh đi Yên Kinh thì cho em theo với. Tôi bảo đừng theo anh đi Yên Kinh làm gì, nên đi Đài Loan thì hơn. Tại sao thế? Em sẽ thành tổ mẫu, người tiên phong, kẻ đi trước thời đại, là tienve, là talawas của gái nước Nam cho đàn ông Đài Loan ngửi mùi đặc sản mắm tôm mắm ruốc mắm nêm nghìn vàng giá ngọc của em.
Cô gái cất tiếng cười đã trở nên quen thuộc với tôi. Em lấy chồng rồi anh tiếc lắm không? Tôi trèo lên cây bưởi (đầy gai) hái hoa, bước vào vườn cà hái nụ, bảo anh chỉ tiếc Việt Nam chưa có bom hạt nhân.
Từ ngày cô gái đi lấy chồng Đài Loan, miếu thổ thần không còn ai hương khói, nhưng làng quê đã được xóa đói giảm nghèo. Các cụ tiên chỉ bàn với nhau nên quyên góp để xây lại miếu thổ thần cho ngang với tầm vóc của đất nước anh hùng. Việc bàn bạc của các cụ kéo dài qua ba mươi thế hệ vẫn chưa ngã ngũ vì không nhất trí được một số vấn đề sau:
Một, người bảo thổ thần giống Trương Phi, người lại bảo giống Quan Công mới phải. Người khác bảo thổ thần chính là ông địa phưỡn bụng cầu tài. Chỉ có một ý kiến hay nhất là bảo thổ thần giống Nguyễn Viện, nhưng không ai tin.
Hai, kinh phí nên lấy nguồn vốn ODA hay bắt toàn dân mua trái phiếu? Người bảo nên lấy kinh phí từ ODA vì việc trả nợ này đã có con cháu đời sau lo. Nhưng có người lại nói việc xây miếu thổ thần là danh dự làng xã, không thể nhờ ngoại bang. Người bảo vệ ý kiến lấy tiền ODA hỏi lại, nếu bắt toàn dân mua trái phiếu thì rồi lấy tiền đâu trả lại nhân dân? Tóm lại, không có tiền thì chẳng làm được gì cả.
Chuyện các cụ không đến đâu, nhưng phần tôi vì danh tiếng lừng lẫy, khắp nơi người ta tìm đến thôn Đồng Xá, Hải Dương xin đoán giải vận hạn và bày mưu tính kế tương lai, rất phiền phức. Người hỏi việc bị giật nợ có đòi được không. Người hỏi bị chồng bỏ thì làm thế nào. Người hỏi cách thăng quan tiến chức. Kẻ hỏi ngày giờ khai trương cửa hàng. Thậm chí còn có người muốn xin con cầu tự. Riêng các quan đại thần muốn sửa sang quốc sự cũng như những chuyện thanh toán lẫn nhau thì tránh mặt cho vợ đến thỉnh thị. Trong tất cả những việc như thế, tôi chỉ bảo mỗi ngày rửa mặt hai mươi bốn lần, soi gương bốn mươi tám lần sẽ tìm ra giải pháp.
Thật ra, vấn đề của tôi không phải ở chỗ bị làm phiền suốt ngày này tháng nọ, mà ở chính những gì tôi đã nhìn thấy. Tôi thật sự sợ hãi vì những điều con người làm cho nhau. Nhưng kinh khủng hơn hết là tôi đã nhìn thấy con người biến dạng thành một loại súc vật nửa chó nửa heo. Đấy là lý do tôi nghĩ mình cần phải chết.
Nov 15 2006, 09:21 PM
