Cô bé có đôi mắt thật sáng ấy mặc chiếc váy nhung, đứng lơ đãng dưới ánh nắng chiều bênh cạnh mẹ và gia đình. Tấm hình không còn rõ nữa, nhưng ai cũng có thể nhận thấy niềm hạnh phúc và sự bình yên ở trong đó. Cô bé thích nhạc của Schuman, của Mozart, giống như em, giống như em đấy, bé con đang mơ màng ngủ ạ...
Comme toi (Giống như em) - một ca khúc tiếng Pháp được khá nhiều người Việt Nam yêu thích đã bắt đầu như vậy. Giai điệu lãng mạn cùng giọng ca buồn buồn, càng lúc càng trở nên xót xa, nức nở của Jean-Jacques Goldman, khiến người nghe không biết tiếng Pháp nhầm tưởng Comme toi là một bản thất tình ca. Thậm chí một số tác giả khi viết lời Việt cho nó còn đặt những cái tên nghe rất mùi mẫn như Hãy đến với em (giọng ca Ngọc Lan, Kiều Nga), Mãi yêu người (giọng ca Quang Dũng) hay Về chốn thiên đường (Mỹ Tâm hát). Nhưng sự thực là Comme toi ẩn chứa sau nó những câu chuyện buồn, những mảnh đời bất hạnh và những tội ác đáng sợ nhất của loài người.
Ruth Ambrunn, mẹ của J. J. Goldman là một phụ nữ được sinh ra tại Munich (Đức) và sau đó di cư sang Pháp. Cha của anh, ông Alter Mojze Goldman là một người Ba Lan. 2 đất nước ruột thịt trong một thời kỳ đáng lãng quên nhất của lịch sử loài người cùng những tấm hình gợi nhớ thời ấu thơ của người mẹ, đã trở thành nguồn cảm hứng cho J. J. Goldman sáng tác nên Comme toi.
Những cái tên như Sarah, Ruth, Anna hay Jérémie và địa danh Varsovie (Vác-sa-va) được nhắc đến trong Comme toi làm người nghe liên tưởng đến các bé gái người Ba Lan, gốc Do Thái. Trong chiến tranh thế giới lần 2, rất nhiều đứa trẻ như thế, cùng cha mẹ, gia đình mình đã bị bọn phát xít Đức săn lùng rồi dồn vào những trại tập trung - địa ngục trần gian với phòng hơi ngạt, lò thiêu xác, hố chất xương người... Và, biết bao nhiêu thiên thần bé nhỏ đã không bao giờ trở về nữa, đã mãi mãi dừng lại ở tuổi lên 8 giống như cô bé Sarah của Goldman...
Cô bé tên là Sarah, tuổi chưa tròn 8. Sarah có một tuổi thơ êm ả với những ước mơ cùng làn mây trắng. Nhưng rồi, có những kẻ đã khiến cuộc đời cô bé ngoan ngoãn với đôi mắt trong sáng, vô tư ấy khác đi. Khi đó, Sarah cũng mới trạc tuổi em bây giờ, nhưng tiếc thay, Sarah lại không được như em, sinh ra trong thời bình, ở nơi đây và vào lúc này...
"Những kẻ" trong ca từ, không thể khác, chính là Hitler, Himmler và đồng bọn. Còn "em", "em" là ai? Đó có thể là con gái Goldman, là bé gái ruột thịt của bạn, hay bất cứ một bé con đáng yêu nào khác đang ngủ ngon mà chúng ta vẫn thường bắt gặp trong cuộc sống ngày nay. Đáng lẽ ra, Sarah cũng sẽ có một giấc ngủ giống như vậy, nhưng bọn quỷ đội lốt người kia đã cướp đi của Sarah tất cả. Lời ca day dứt, khắc khoải "Comme toi, comme toi, comme toi..." kết thúc bài hát, nghe như một lời ru, một lời nguyện cầu, một lời cảnh báo tới con người về những tội ác man rợ có thể nhằm vào trẻ em - điều đáng quý và đẹp đẽ nhất trên đời.
Những bài ca tuyệt vời như Comme toi, Sleeping child (Michael Learns To Rock) vẫn ngân lên trong cuộc sống. Nhưng chúng chỉ có thể làm dịu lại những tâm hồn hướng thiện. Còn riêng bản thân tớ, tớ không tin rằng Vì sao em chết có thể đòi lại công lý cho những đứa trẻ bị nhiễm chất độc hoá học mà đế quốc Mỹ gây ra. Quỷ dữ thời nào thì cũng vẫn mãi là quỷ dữ mà thôi. Và với chúng, công lý không tồn tại.
Lời:
+ Comme toi - Jean-Jacques Goldman
Elle avait les yeux clairs et la robe en velours À côté de sa mère et la famille autour Elle pose un peu distraite au doux soleil de la fin du jour La photo n'est pas bonne mais l'on peut y voir Le bonheur en personne et la douceur d'un soir Elle aimait la musique surtout Schumann et puis Mozart
Comme toi comme toi comme toi comme toi Comme toi comme toi comme toi comme toi Comme toi que je regarde tout bas Comme toi qui dort en rêvant à quoi Comme toi comme toi comme toi comme toi
Elle allait à l'école au village d'en bas Elle apprenait les livres elle apprenait les lois Elle chantait les grenouilles et les princesses qui dorment au bois Elle aimait sa poupée elle aimait ses amis Surtout Ruth et Anna et surtout Jérémie Et ils se marieraient un jour peut-être à Varsovie
Elle s'appelait Sarah elle n'avait pas huit ans Sa vie c'était douceur rêves et nuages blancs Mais d'autres gens en avaient décidé autrement Elle avait tes yeux clairs et elle avait ton âge C'était une petite fille sans histoires et très sage Mais elle n'est pas née comme toi ici et maintenant
Comme toi comme toi comme toi comme toi Comme toi comme toi comme toi comme toi Comme toi que je regarde tout bas Comme toi qui dort en rêvant à quoi Comme toi comme toi comme toi comme toi
+ Lời dịch của "comme toi"
Cô ấy có đôi mắt xanh và một cái váy bằng nhung Bên cạnh mẹ của cô ấy et gia đình xung quanh Nhưng cô ấy hơi đãng trí vào lúc chiều tà của một ngày Bức ảnh không thật đẹp nhưng người ta có thể thấy Sự sung sướng ở con người et sự êm dịu của buổi tối Cô ấy thích nghe nhạc của Schumann và của Mozart
Giống như em, giống như em, giống như em giống như em, giống như em, giống như em giống như em tôi đã nhìn từ xa giống như em ngủ mơ về gì? Giống như em, giống như em, giống như em
Cô ấy đi đến trường ở làng xa Cô ấy học những cuốn sách và luật Cô ấy hát về những con ếch và cô công chúa ngủ trong rừng Cô ấy yêu những con búp bê và những người bạn của cô ấy Nhất là Ruth và Anna và nhất là Jeremie Và Họ sẽ cưới nhau vào một ngày có thể ở Varsovie
Cô ấy tên là Sarah, cô ấy không phải tám tuổi Cuộc sống của cô ấy là giấc mơ dịu êm và làn mây trắng Nhưng những người khác đã quyết định cách khác Cô ấy có đôi mắt màu xanh và cô ấy có tuổi của em Đó là một cô gái bé bỏng không có trong chuyện và rất ngoan Nhưng cô ấy không sinh ra giống như em ở đây và bây giờ
Giống như em, giống như em, giống như em Giống như em, giống như em, giống như em giống như em mà tôi nhìn ở xa Giống như em ngủ mơ về điều gì? Giống như em, giống như em, giống như em
(Sưu tầm)
Bài viết đã được chỉnh sửa bởi Phạm Hà Phong Vũ: Oct 6 2007, 03:11 PM