Bản in của bài viết

Ngước mắt lên, một đôi chân nhỏ nhắn đứng trước mặt, che hết tầm mắt chỗ tôi ngồi. Một chút khó chịu trong người, tôi từ từ ngước lên cao để xem ai vô ý như vậy.

Cái mũ tai bèo che hết phần trán buộc tôi phải ngước lên cao hơn. Nhưng cái nắng buổi sáng đứng sau lưng người ấy khiến tôi không thể nhìn rõ khuôn mặt. Tôi chỉ nhận ra đó là một cô bé. Chỉ khi cô bé ấy ngồi xuống xem bức vẽ của tôi thì tôi mới nhận ra người đang làm phiền ấy dễ thương như thế nào. Em là con gái miền biển mà da không hề rám nắng, trái lại còn rất tươi tắn, trẻ trung. Chẳng bù cho tôi. Xuống đây đi thực tế chưa được ba tuần mà da đã đổi màu như cái bánh mật. Cô bé như một làn gió mới xua tan mọi khó chịu trong người tôi.

Nhưng cô bé vẫn đang cản trở công việc của tôi. Tôi buông cây bút sắt, chống cằm nhìn chằm chằm vào đôi mắt tròn xoe để xem cô bé có hiểu công việc tôi đang làm mà tránh sang một bên không. Nhưng tôi chỉ đọc được sự lúng túng trong đôi mắt ấy.

Cuối cùng tôi phải là người lên tiếng:

- Em làm ơn tránh sang một bên để tôi làm việc.

Cô bé khẽ giật mình rồi tránh sang một bên, ngoan hiền như một con mèo con.

Em hỏi:

- Ông đang làm gì vậy?

- Tôi đang vẽ bài thực tế - Tôi trả lời rồi cắc cớ - Mà nè, tôi già lắm hay sao mà gọi bằng ông?

- Vậy thì gọi ông là chú nhé!

- Chú vẫn còn già, tôi chỉ mới hai mươi tuổi.

Cô bé không đáp lại tiếng tôi nữa mà chú ý đến bức tranh nhiều hơn.

- Đẹp quá! Trông giống như thiệt vậy. Ông... à, chú... thiệt là giỏi!

Được khen tôi mừng rên trong người. Nhưng tôi vẫn giữ bộ mặt thản nhiên như những lời khen vừa rồi chỉ là điều... bình thường!

- Chú học trường mĩ thuật hả? Sao chú vẽ đẹp vậy? Í quên, phải im lặng để cho chú tập trung vẽ chứ!

Cô bé ngồi im lặng như những gì vừa nói. Tự nhiên tay tôi run run và không kiểm soát được nét vẽ theo ý mình được nữa. Ánh mắt của cô bé đã làm tôi không được tự tin.

Tôi hiểu khi đi vẽ thực tế, người dân địa phương rất tò mò và ngồi quanh xem những gã sinh viên như tôi vẽ như thế nào để rồi bình phẩm, khen chê. Họ còn hỏi rất nhiều thứ về ngành học. Nhưng chỉ hỏi vậy thôi. Đối với những người dân chỉ biết lao động chân tay, mĩ thuật là một thứ rất xa xỉ và phù du. Mới sáng sớm hôm nay, lần đầu tiên tôi lò dò đến nơi này. Một nơi rất xa chỗ tôi ở trọ. Tôi chấp nhận lội bộ gần năm cây số vì đã hết cảnh vẽ. Cái cồn nhỏ xíu nơi tôi ở không chất chứa nổi những gì thể hiện. Còn ở nơi này có một chợ cá rất lớn. Thật đúng là điều tôi đang cần. Nhưng những ngôi nhà rách nát và phong sương hấp dẫn tôi nhiều. Tôi ngồi bên bờ cát, mắt hướng về dãy nhà trước mặt, đặt những nét vẽ đầu tiên. Sóng biển thì cứ rì rào sau lưng.

Tôi đã được đặt một câu hỏi rất... mắc cười từ mọi người: “Nơi này sắp giải tỏa phải không ông?”. Tôi phải mất mấy giây mới hiểu ra, rồi cười thật ngây ngô: “Không phải, các anh hiểu lầm rồi. Em đâu phải là cán bộ đo đạc gì đâu!” “Thế sao ông vẽ khu nhà này để làm chi vậy?”. “Đây là vẽ thực tế để làm tư liệu sau này!” Tôi nhìn vào mắt họ, những đôi mắt mà cát và gió đã làm mỏi mệt theo năm tháng chợt long lanh hơn. Họ chỉ đứng nhìn chút xíu rồi đi. Bởi vì những chuyến ghe cập bến, những mẻ lưới và công việc hàng ngày không cho phép họ ngồi lâu hơn. Vậy là chỉ còn mình tôi ở bãi biển cho đến khi gặp cô bé.

Tôi hít mạnh một hơi dài rồi gợi chuyện để có không khí hơn.

- Em đi đâu mà ra đây?

- Em đi chợ.

- Đi chợ? Sao không thấy em mang giỏ.

- Em đi chợ xong rồi.

- Nhà em ở đâu? Có gần đây không?

- Nhà em ở xa lắm, đứng ở đây không thấy được đâu!

- Có xa bằng chân trời không?

Biết tôi nói đùa nên em cũng hồn nhiên không kém:

- Cũng cỡ đó, chú! Ba em đi biển có khi sáu tháng mới về. Cả nhà đều hướng về ba và em coi chân trời là nhà từ rất lâu rồi!

Tôi hiểu những gì em nói. Đó không phải là một câu nói đùa. Ba em đi tàu lớn, một thời gian dài mới trở về là điều bình thường. Đôi mắt em thoáng buồn. Một chân dung thật có hồn và giàu tình cảm.

- Tôi có thể xin em năm phút được không, để kí họa chân dung em.

- Í, không được đâu. Mẹ em sẽ la đó! Mẹ em còn dặn là không được nói chuyện với người lạ.

- Sao em còn nói chuyện với tôi?

- Cách đây vài phút thì là người lạ. Còn bây giờ là “người quen” rồi!

Trước câu nói lém lỉnh của em, tôi chẳng thể nào nín cười được.

Tôi cảm thấy thích nói chuyện với cô bé này rồi. Trông cô bé cũng hay hay. Tôi bỏ dở bài vẽ để ngồi nói chuyện với em.

- Sao chú không vẽ nữa. Chắc sự xuất hiện của em làm chú chia trí phải không? Thôi, chào chú, em phải về đây!

- Nhưng...

- Em có việc bận phải về. Nếu chú còn vẽ ở đây thì sẽ gặp lại nhau thôi.

Em ra về, bỏ lại cái nhìn ngơ ngác phía sau. Tôi chẳng thể nào tập trung được nữa rồi. Nước biển đang lên, vẽ nữa cũng chẳng được bao nhiêu. Tôi gấp bảng vẽ lại, lang thang dọc bờ biển. Trong lòng có những cảm xúc thật lạ, nhẹ nhàng như những con sóng mon men gần bờ. Tôi nhớ đến cô bé và cảm thấy tiếc những ngày đã qua. Tôi nên đến nơi này sớm hơn. Chỉ còn vài ngày nữa là tôi phải trở về thành phố rồi. Nỗi nhớ cứ dằn vặt tôi, xao xuyến rồi bâng khuâng...

* * *

Như những lời em nói, tôi gặp lại em. Tôi hỏi:

- Em đi chợ à?

- Không, em đi chợ xong rồi - Vẫn câu trả lời của ngày hôm qua - Em ra đây để tìm chú.

- Tìm tôi? Có chuyện gì hả em?

- Không có chuyện gì cả. Em cảm thấy... nhớ rồi... tìm chú thôi!

- À, tôi cũng thế. Em thấy đó, sáng nay tôi đã thức dậy từ rất sớm để ra đây.

- Vậy chú ra đây là để muốn gặp mặt em? Điều đó không tốt đâu. Chú còn phải tập trung vẽ bài. Em sợ sẽ làm ảnh hưởng đến công việc của chú.

- Không! Sẽ không có điều gì phải lo lắng đâu. Như em biết, tôi không rành nơi này. Em có thể dẫn tôi đi một vòng để tôi hiểu thêm nơi này được không?

Tất nhiên đó chỉ là cái cớ. Điều quan trọng là tôi được tiếp xúc với em.

- Tưởng gì. Điều này thì dễ ợt. Đi nào!

Chỉ đi được một đoạn ngắn, tôi đã dừng lại, năn nỉ em:

- Nghỉ mệt chút xíu đi em. Tôi mỏi chân quá!

Em xua tay:

- Đàn ông gì mà... À quên mất là sáng nay chú phải đi bộ một đoạn đường khá xa.

- Sao em biết được điều đó?

- Em còn biết được nơi chú ở trọ nữa kìa! Thì cũng vô tình thôi, em cũng gặp mấy người lớp chú.

Coi bộ cô bé này cũng lanh lẹ lắm. Tôi chắc em còn biết về tôi nhiều hơn thế.

- Vậy thì ngồi xuống đây nào. Bé con ạ!

- Chú vẽ đủ bài chưa? Tại sao chú lại chọn mĩ thuật là con đường cho mình? Tại sao chú lại vẽ về biển?

- Nè, em hỏi nhiều quá làm sao tôi trả lời kịp. Mà em có thích những bức tranh về biển không?

- Em thì thích những câu thơ về biển hơn.

- Tôi không biết làm thơ.

- Ai nói chú phải biết làm thơ. Mà đúng thôi, nhìn bộ dạng của chú như thế này thì đâu phải là thi sĩ.

Tôi nhìn lại mình. Đâu có gì lạ lùng đâu. Tôi hỏi lại:

- Bộ dạng tôi như thế nào?

- Trông kìa, “bộ cánh” trùm kín người, cái nón thì che hết gương mặt.

Tôi giải thích với em là tôi không chịu được nắng và gió.

- Chọc chú thôi. Ý em muốn nói là những câu thơ về biển luôn nhẹ nhàng và bình yên. Còn những bức tranh thì bút pháp mạnh mẽ quá. Biển thì động đó, chú thấy chưa nhưng đâu phải lúc nào cũng dậy sóng đâu.

- Thì cũng như lòng người. Có lúc sóng gió thì mới có bình yên. Còn cách thể hiện trong nghệ thuật là do tâm hồn của mỗi người.

- Dù thế nào đi nữa thì sóng biển rất bình yên. Giống như một cái nhìn buổi sáng, lúc nào cũng nhẹ nhàng và đẹp đẽ.

Tôi không muốn tranh cãi với em. Tôi biết em cứ mãi muốn biển bình yên có lẽ vì ba em và gia đình của em.

Bỗng dưng chúng tôi không ai nói lời nào cả. Một sự im lặng diệu kì. Cái nắng buổi sáng ấm áp xòa lên bãi cát dài thoai thoải. Chỉ có tiếng sóng biển là len vào khoảng trống của sự im lặng. Tôi muốn nói với em nhiều lắm. Rằng sáng mai tôi phải theo lớp về thành phố. Tôi và em sẽ phải xa nhau, biết bao giờ mới gặp lại.

Tôi hít vào thật sâu và thở dài như con sóng đang mon men gần bờ. Tôi thì thầm trong miệng như nói với riêng mình.

- Tôi rất sợ khi phải có thêm một mối quan hệ mới. Nhất là đối với một cô bé như em. Cái tâm hồn nhạy cảm của thằng tôi làm sao tránh khỏi những rung động. Tôi sẽ chẳng bao giờ kiềm chế được cảm xúc của mình. Em hiểu không?

- Chú vừa nói gì vậy? Em nghe không rõ.

- À, không có gì. Tôi vừa thở dài thôi mà.

Em khẽ nhăn trán rồi mắt hướng ra khơi. Thật là may mắn khi em không nghe rõ những điều tôi vừa nói. Nếu không sẽ rất là rắc rối.

Buổi chiều tôi chạy dọc bờ biển tìm em. Tôi muốn gặp mặt em thêm lần nữa và tôi vẫn chưa biết tên em. Em đến như một ngọn gió, thoáng đến rồi đi. Tôi gọi em trong vô vọng và chỉ có tiếng sóng biển đáp lời...

Xe chuẩn bị lăn bánh. Tôi nhìn qua cửa kính nơi này một lần nữa. Ánh mắt tôi đã chạm vào ánh mắt em. Em xuất hiện thật đúng lúc và đầy bất ngờ.

Em tặng tôi một vỏ ốc và một lời chúc may mắn. Xe lăn bánh, tôi chỉ kịp vẫy tay chào em.

Một mảnh giấy cuộn trong vỏ ốc:

“Chú thử áp vỏ ốc này vào tai đi. Thấy không, sóng biển rất bình yên!”.

Ừ, sóng biển thật nhẹ nhàng và êm ái. Giống như cái nhìn buổi sớm như lời em nói. Tôi áp vỏ ốc vào lòng. Sóng biển cứ vỗ về trong ngực.

Tôi sẽ mang theo ánh mắt của em trong suốt chặng đường về nhà và trong những bức tranh đầu tiên tôi vẽ về một miền đất rất đỗi bình yên

Đinh Minh Toản