Kính hiển vi quang học, cấu tạo và cách sử dụng

Trước đây, chúng ta đã từng được dạy trên ghế nhà trường về kính hiển vi quang học, tức là loại kính sử dụng ánh sáng khả kiến để quan sát hình ảnh các vật thể nhỏ được phóng đại nhờ một hệ thống các thấu kính thủy tinh. Song, qua thời gian, những kiến thức ấy đã bị bào mòn và nhắc đến loại vật tư này, chúng ta chỉ nghe nói đến công dụng của nó, còn cấu tạo và cách sử dụng gần như quên hết.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu được cấu tạo cũng như cách áp dụng kính hiển vi quang học để có thêm kiến thức, đồng thời dành cho những ai đang chập chững bước vào các ngành bác sĩ hoặc các công việc nghiên cứu, thí nghiệm.

Kính hiển vi quang học

Cấu tạo kính hiển vi quang học

Kính hiển vi quang học gồm có 4 hệ thống:

* Hệ thống giá đỡ gồm:

Bệ, thân, mâm gắn vật kính, bàn để tiêu bản (bàn sa trượt, bàn đỡ mẫu), kẹp tiêu bản.

* Hệ thống phóng đại gồm:

+ Thị kính: là 1 bộ phận của kính hiển vi mà người ta để mắt và để soi kính, có 2 loại ống đôi và ống đơn. (Bản chất là một thấu kính hội tụ có tiêu cự rất ngắn, dùng để sản xuất ảnh thật của vật cần quan sát)

+ Vật kính: là 1 bộ phận của kính hiển vi quay về phía có vật mà người ta muốn quan sát, có 3 độ phóng đại chính của vật kính: x10, x40, x100. (Bản chất là một thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn, đóng vai trò như kính lúp để quan sát ảnh thật).

Cấu tạo của trang bị

* Hệ thống chiếu sáng gồm:

+ Nguồn sáng (gương hoặc đèn).

+ Màn chắn, được đặt vào trong tụ quang dùng để điều chỉnh lượng ánh sáng đi qua tụ quang.

+ Tụ quang, dùng để tập trung những tia ánh sáng và hướng luồng ánh sáng vào tiêu bản cần quan sát. Địa điểm của tụ quang nằm ở giữa gương và bàn để tiêu bản. Di chuyển tụ quang lên xuống để điều chỉnh độ chiếu sáng.

* Hệ thống điều chỉnh:

+ Núm chỉnh tinh (ốc vi cấp)

+ Núm chỉnh thô (ốc vĩ cấp)

+ Núm điều chỉnh tụ quang lên xuống

+ Núm điều chỉnh độ tập trung ánh sáng của tụ quang

+ Núm điều chỉnh màn chắn sáng (độ sáng)

+ Núm di chuyển bàn sa trượt (trước, sau, trái, phải)

Cách áp dụng kính hiển vi quang học

+ Đặt tiêu bản lên bàn để tiêu bản, dùng kẹp để giữ tiêu bản, nhỏ 1 giọt dầu soi để soi chìm trên phiến kính khi soi vật kính x100.

+ Chọn vật kính: tùy theo mẫu tiêu bản và mục đích quan sát để chọn vật kính thích hợp.

+ Điều chỉnh ánh sáng.

+ Điều chỉnh tụ quang: đối với vật kính x10 hạ tụ quang đến tận cùng, vật kính x40 để tụ quang ở đoạn giữa, vật kính x100.

+ Điều chỉnh cỡ màn chắn tương ứng với vật kính.

+ Hạ vật kính sát vào tiêu bản (mắt nhìn tiêu bản).

+ Mắt nhìn thị kính, tay vặn ốc vĩ cấp để đưa vật kính lên cho đến khi nhìn thấy hình ảnh mờ của vi trường.

+ Điều chỉnh ốc vi cấp để được hình ảnh rõ nét.

Hi vọng với những kiến thức về cấu tạo và cách áp dụng được chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn thấu hiểu hơn về kính hiển vi quang học, đồng thời thực hiện công việc đơn giản hơn trong tương lai.

STECH INTERNATIONAL ., LTD