MỚI RA TÙ HỌC LEO NÚI - Hồ Chí Minh

                              MỚI RA TÙ, TẬP LEO NÚI

                        ("TÂN XUẤT NGỤC, HỌC ĐĂNG SƠN "HỒ CHÍ MINH )

I Giới thiệu:      1.Hoàn cảnh sáng tác :       - Bác làm bài thơ này sau khi ra tu. Lúc này sức khỏe của Bác đã suy yếu nhiều: mắt mờ, chân yếu. Bác phải tập đi bộ, leo núi để rèn luyện sức khỏe. Lần đầu tiên leo lên được ngọn núi cao, Bác hết sức vui sướng và có cảm hứng làm bài thơ này.       - Bài thơ được viết trên tờ nhật báo Trung Quốc gởi về nước với mục đích nhắn tin: Bác đã ra tù, vẫn hướng về các đồng chí trong nước (Bên rìa tờ báo có ghi: “Chúc các chư huynh ở nhà mạnh khỏe và cố gắng công tác. Ở bên này bình yên!”)     2.Đề tài: Đăng sơn – ức hữu -> quen thuộc của thơ cổ điển TQ và VN. II.Phân tích :      1) Hai câu đầu: Cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nên thơ:        * Điểm nhìn thiên nhiên: nhìn từ cao, từ xa, bao quát cả một không gian rộng lớn, gồm cả trời mây, non nước.        * Hình ảnh:”Vân ủng … sơn, sơn ủng vân” -> mây và núi hoà quyện, gợi tả vẻ đẹp hùng vĩ.( chú ý pt so sánh với bản dịch thơ…)        * “Giang tâm như kính tịnh vô trần”: dòng sông trắng xoá chảy dưới chân núi, phản chiếu ánh trời như một tấm gương phẳng và sáng trong. => Nghệt thuật ss ẩn dụ (“Bảo kính minh tâm”) với bút pháp phác họa, vừa cổ điển lại hiện đại…          Cảnh có ngụ tình (bài thơ gửi về nước nhằm mục đích nhắn tin ):“Giang tâm”hàm ý biểu thị lòng người. Vẻ đẹp trong sáng của dòng sông phản chiếu ánh trời hay phản chiếu tâm hồn của nhà thơ trải bao ngày tháng bị tù đày, lương tâm cách mạng của HCM vẫn sáng như gương không chút bụi.( ss với bản dịch thơ…)          Þ Bằng vài nét chấm phá, Bác đã vẽ lên 1 bức tranh thiên nhiên sơn thủy hữu tình vừa trong sáng vừa nên thơ. Qua đó thể hiện lòng yêu cái đẹp, tâm hồn khoáng đạt, thanh cao của Bác.     2) Hai câu cuối : Tâm trạng của tác giả.           - “Bồi hồi”: tâm trạng bồn chồn, ( ss với “Đi thuyền trên sông Đáy”…) ® Nỗi lo vận mệnh đất nước (lo vì mất liên lạc với các đồng chí – “Tức cảnh" )           -“Độc bộ Tây phong lĩnh” ® hình ảnh nhân vật trữ tình với phong thái ung dung, nhàn tản đi giữa trời mây non nước - phong thái của một nhà hiền triết thời xưa (gợi nhớ Nguyễn Trãi ở Côn sơn, Nguyễn Bỉnh Khiêm ở Bạch Vân am). => “Bồi hồi  dạo bước Tây phong lĩnh – Trông lại trời Nam nhớ bạn hiền”  chính là nỗi lòng canh cánh ngóng trông về Tổ quốc, tình cảm nhớ thương, gắn bó  với đồng bào, đồng chí. Như vậy cái phong thái ung dung kia thể hiện cả một nghị lực phi thường, một tinh thần “thép” của Bác. => Bài thơ có tựa “ Mới ra tù tập leo núi “ nhưng không hề nói một chút nào về những gian khổ vất vả mà Người  phải chịu đựng III. Chủ đề :           Bài thớ tả cảnh thiên nhiên đẹp, hùng vĩ, nên thơ qua đó làm nổi bật tâm hồn vĩ đại của Bác: yêu nước, nhớ quê hương, thuỷ chung với cách mạng, với nhân dân. IV. Tổng kết :         - Đây là một bài thơ hay, một bức tranh phong cảnh vừa cổ kính vừa hiện đại, thể hiện một tâm hồn cao đẹp, một nghị lực vững vàng, tinh thần phấn đấu không mệt mỏi của Bác.        - Cách sử dụng hình ảnh chọn lọc, đặc sắc.