TỪ NGÔN NGỮ CHUNG ĐẾN LỜI NÓI CÁ NHÂN
A. Mục tiêu:
- Thấy được mối quan hệ giữa ngôn ngữ chung của xã hội và lời nói riêng của cá nhân.
- Hình thành năng lực lĩnh hội những nét riêng trong lời nói cá nhân, năng lực sáng tạo của cá nhân trên cơ sở vận dụng từ ngữ và quy tắc chung.
- Có ý thức tôn trọng những quy tắc ngôn ngữ chung của xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc ngôn ngữ dân tộc.
Nội dung cần đạt
I. Ngôn ngữ- tài sản chung của xã hội:
1.Khái niệm:
- Ngôn ngữ là tài sản chung của cộng đồng được thể hiện qua các yếu tố, các quy tắc chung. Các yếu tố và quy tắc ấy phải là của mọi người trong cộng đồng xã hội mới tạo ra được sự thống nhất.
2. Tính chung trong ngôn ngữ:
*Yếu tố chung:
- Các âm và các thanh (phụ âm, nguyên âm, thanh điệu…)
- Các tiếng (âm tiết) có nghĩa.
- Các từ (tiếng / âm tiết) có nghĩa.
- Các ngữ cố định (thành ngữ, quán ngữ)
- Phương thức chuyển nghĩa từ.
- Quy tắc cấu tạo các loại câu.
1.Khái niệm:
Lời nói cá nhân là sản phẩm của một người nào đó vừa có yếu tố quy tắc chung của ngôn ngữ, vừa mang sắc thái riêng và phần đóng góp của cá nhân.
2.Biểu hiện cụ thể:
a. Giọng nói cá nhân
b. Vốn từ ngữ cá nhân
c. Sự chuyển đổi khi sử dụng từ ngữ chung
d. Tạo ra các từ mới
đ.Phong cách ngôn ngữ cá nhân của nhà văn -> gọi chung là phong cách tác giả: ngôn ngữ trong tpvc là vốn từ ngữ chung của dt nhưng mang dấu ấn cá nhân, không lẫn với người khác.
III. LUYỆN TẬP
BT2: Hai câu thơ dùng những từ quen thuộc với mọi người, nhưng sự phối hợp của chúng, trật tự sắp xếp của chúng thật khác thường, là cách sắp đặt của riêng Hồ Xuân Hương.
- Các cụm danh từ (rêu từng đám, đá mấy hòn) đều sắp xếp danh từ trung tâm (rêu, đá) ở trước tổ hợp định từ + danh từ chỉ loại (từng đám, mấy hòn).
- Các câu đều sắp xếp bộ phận vị ngữ (động từ + thành phần phụ): (xiên ngang – mặt đất; đâm toạt – chân mây) đi trước bộ phận chủ ngữ (rêu từng đám, đá mấy hòn).
- Sự sắp xếp đó là cách làm riêng của tác giả để tạo nên âm hưởng mạnh cho câu thơ và tô đậm các hình tượng thơ.
Alô! Bác Mạnh Bình phải không? Cháu Cường đây. Cháu comment vào blog của bác mà không thấy bác trả lời, thì ra bác thường xuyên ở nhà này hơn. Mấy hôm về công tác miền Tây, dù về mặt hiệu quả thì không được như ý lắm song cháu học được nhiều điều. Khi về do trời mưa lớn nên cháu không qua cám ơn và chào bác được. Chuyện đó làm cháu áy náy mãi. Cháu vẫn liên lạc với bác Tâm qua blog. Thời gian không có nhiều cho nên cháu cũng ít post bài vào blog được. Rảnh rỗi, bác ghé blog của cháu đọc chơi. Cháu có viết mấy bài. Bác đọc rồi góp ý cho cháu. Có bài viết ĐỌC TÁC PHẨM BẮT ĐẦU TỬ SỰ YÊU KÍNH TÁC GIẢ cháu viết về vấn đề Học văn - Dạy văn ở trường Phổ thông. Bài này cháu gửi cho talawas. org rồi. Cũng có nhiều người đồng tình. Bác đọc coi sao?
Chúc bác dồi dào sức khỏe và công tác tốt. Cháu gửi lời thăm sức khỏe bác gái.
Blog của cháu: http://dohaminh.vnweblogs.com.
Cháu Cường
Cám ơn cháu ! Bác sẽ ghé thăm " Nhà của cháu. Vưa rồi Thu Trang ở Hội VN TG có điện cho Bác nói rằng: Cháu hãy điện về cho Thu Trang ngay. Công tác biên tập gì đấy. Chúc cháu làm tốt công tác Biên tập Xuất bản !
ông Bình oi tôi đã nối mạng; địa chỉ của tôi trên trang Web là gì ? tôi quên mất rồi.
xin chào thầy ! em chỉ là một học sinh tìm tài liệu về bài thơ "Sa hành đoản ca" và may măn tìm được blog cua thầy. Hiện em đang rất bối rối vì bài tâp về nhà của em rât khó .Em mong thây` giải đáp giúp em ạ!.Câu hỏi như sau:" Em hãy nêu một số hình tượng bãi cát xuất hiện trước hình tượng bãi cát trong bài thơ Sa đoản ca . Hãy phan tích và binh giảng cho hình tượng đó (nêu sự khác nhau giữa hai hình tượng bãi cát ) Đây là đia chỉ imail cua em [email protected]. Em rất mong được sự giúp đỡ của thầy.Xin cảm ơn thầy!
Mến gởi emHữu Trung!
Đây là một bài tập khá hay, đòi hỏi người vết phải thực sự hiểu bài:
" Em hãy nêu một số hình tượng bãi cát xuất hiện trước hình tượng bãi cát trong bài thơ Sa đoản ca . Hãy phan tích và binh giảng cho hình tượng đó (nêu sự khác nhau giữa hai hình tượng bãi cát )..."
Như tôi đã nêu trong bài, hai nghĩa chính là yếu tố tả thực và tượng trưng:
- Những bãi cát dài mêng mông, lút tầm mắt của miền Trung khắc nghiệt: bên là núi , bên là biển; trước mắt và sau lưng là ...cát trắng! ( Thu nhận từ những chuyến vào Kinh ứng thí...)
- Tuy nhiên, yếu tố tượng trưng là chủ yếu; Nó lại gồm những ý nhỏ khác:
+Con đường công danh mịt mù xa lắc, chưa biết đến bao giờ mới tới...
+ Khát vọng nhập thế của những nhà nho chân chính nhưng bế tắc:cứ lún mãi vào cái vòng cương tỏa của tư tưởng chung của thời đại ấy
+ Câu hỏi cuối bài: Tấm lòng, thái độ, hành động của những nhà nho chân chính như cụ Cao trước cuộc đời ấy." Biết tính sao đây?" v.v...
* Vì không có nhiều thời gian nên Thầy chỉ nêu sơ lược. Có thể giúp em phần nào thì Thầy rất vui. Chúc em học tốt! Mến
Thầy ơi, thầy có thể nói rõ và cho tụi em một số dẫn chứng ngoài bài nào khác liên quan đến bài: Sa hành đoản ca này được không ạ? Bài bày cô em dạy rất mơ hồ, em không thể hiểu rõ nội dung của nó!
Gởi em H.Trang:
Em có thể đọc: Những bài nói về thời thế của Nguyễn Khuyến, Trần Tế Xương, Và ngay cả Nguyễn Đình Chiểu nữa. Trong ấy có nhiều bài bộc lộ rõ thái độ của tg với thời cuộc; đó cũng là sự bộc bạch tâm trạng(nhân cách)của nhà nho chân chính trước XH suy vi...
thay oi, thay co the giup em tim khoang chung 3 vi du ve: ngon ngu chung cua moi nguoi tro thanh ngon ngu rieng cua mot nguoi duoc khong a? Em tim hoai ma khong co cai nao ca. thay giup em voi
chào thầy. em vô tình vào đươc trang web này của thầy trong lúc tim tài liệu. em đã đọc qua mấy bài mà các bạn khác đã hỏi. em thấy thầy đã giúp các bạn đó rất nhiệt tình. nên em cung muốn được thầy giúp đỡ. em xin được hỏi thầy như sau. cô giáo lớp em có cho một đề bài sau: " em hãy nêu ý kiến của mình về vấn đề truy cập ITERNET của học sinh hiện nay". em học chuyên ban khoa học tự nhiên nên không có năng khiếu về văn chương cho lắm. mong thầy cho em ý kiến. em cảm ơn thầy nhiều.
thay oi, thay co the giup em bai 1, trang 26sgk ngu van lop 11 nang cao
thầy ơi,bài 3 tìm ví dụ đó thì làm như thế nào?em chưa hiểu lắm..
em cảm ơn thầy trước nhé.
Em chao thay!
Em la 1 sinh vien vua moi ra truong, di day duoc 2 tuan. Hom nay, em lang thang len mang tim giao an, vo tinh duoc ghe tham " nha " cua thay. Em co rat nhieu nhung ban khoan , thac mac ve cong viec giang day. Em kinh mong thay giup do em
Em dang day o 1 truong dan lap. Doi tuong hoc sinh rat yeu kem. Em khong biet tim phuong phap nao de giang day cho hoc sinh cua minh hieu bai. Bay gio, thuc su em rat chan nan vi hoc sinh da phan ung lai em bang cach khong chiu lam bai viet 1 tiet. Li do ma chung dua ra la de qua kho. E khong biet lam the nao voi chung ca. Em xin thay cho em loi khuyen duoc ko a?
Em cam on thay va cung rat xin loi vi da lam phien thay!
Em chào thầy tụi em đang học môn dẫn luận ngôn ngữ, cô giá cho tui em đề bài là phân biệt sự khác nhau giữa ngôn gữ và lời nói, thầy giúp em với
Em đã tìm rất nhiều tài liệu nhưng chỉ nói chung chung thôi thay ơi, thầy có thể giúp em được không, em cảm ơn thầy
VnVista I-Shine
© http://vnvista.com