Nhạc Dance có thể chia làm khá nhiều loại. Những ban như AQUA, Toy-Box,
Cartoons DK,... ko chơi nhạc Dance chính hiệu mà chỉ là Pop Dance. Một
ban nhạc dance có thể nói là khá hay là Venga boys. Nhạc Dance chính
hiệu thường hát rất ít, có khi là ko hát. Nhạc Dance với âm thanh chủ
đạo là âm thanh điện tử với tempo thật nhanh và tiếng trống liên hồi.
Một loại nhạc DAnce khá phổ biến hiện nay là Hamster Dance, gần giống
với Techno. Hamster Dance có tempo khá nhanh nhưng khó bắt nhịp hơn so
với Techno. Techno lại có nhiều loại riêng. Ko phải techno nào cũng có
nhịp điệu nhanh và sôi nổi. Đại diện của loại techno khó nghe này là
Bjork với những âm thanh đầy ma quái. Nhạc techno hiện đại thì lại
thích hợp với những điệu nhảy uốn éo người trong các vũ trường. Đặc
biệt, nhạc Dance có một điểm đáng chú ý: mở volume càng lớn thì nghe
càng hay và càng cảm thấy bốc!
Nhạc Dance thì chính thức có thể chia làm các loại sau đây:
- Techno
- trance
- house
- drum 'n' bass
- trip hop
- electronica
- industrial
- ambient
HOUSE:
Trong tất cả các hình thức của nhạc nhảy điện tử, có thể nói rằng nhạc
House có truyền thống phong phú nhất về các DJ màu mè và các CLB huyền
thoại. Âm thanh này phát triển vào cuối thập niên 70 khi những DJ bắt
đầu có óc cải cách, lại thông hiểu về kỹ thuật, chạm trán với bối cảnh
nhạc disco bình dân của những tay, đa phần là da đen, dân đồng tính ở
Chicago và New York. Những DJ đầu tiên như Larry Levan tại Paradise
Garage (New York) hoặc Frankie Knuckles tại Warehouse (Chicago) thường
cho chơi đi chơi lại (loop) các đoạn solo trống trong các đĩa nhạc
disco, nhằm cung cấp nhiều giờ nhạc nhảy liên tục. Nhiều người cho rằng
tên "house" xuất phát từ chữ Warehouse là nơi mà loại nhạc này được
định hình.
House được nhận diện bằng tiết điệu 4/4 bới tiếng bass đập thật mạnh và
đều đặ thường chảy với tốc độ 125 nhịp/phút. Cấu trúc này cho phép được
cách tân, do vậy những thể loại khác bắt nguồn từ house luôn được sản
sinh. Ở CLB Body and Soul (New York), R'n'B và Soul được pha chế với
nhau để tạo ra diva house hoặc garrage house. Trong khi đó lại CLB
Twilo, tay DJ người Anh tên Carl Cox lại pha đậm loại nhạc techno vào
house để tạo ra tech-house. Nhạc salsa cũng thường được nghe theo cách
pha trộn như vậy trong một xuất nhạc Latin-house.
Basement Jaxx là bộ đôi DJ nhạc house, đã phát hành album đầu tay
Remedy với hãng đỉa Astralwerks. Trong album này, sự pha trộn âm thanh
của flamenco guitar, chất giọng soul và tiếng bassline ầm ĩ thậ lớn đã
khiến một số nhà phê bình bốc đồng, buột miệng nói đến thời phục hưng
của house. Và trong khi những người tận tuỵ với house, ko hề cạn kiệt
hứng thú với thể loại này trong 15 năm qua, lấy làm buồn lòng vì những
lời đó ám chỉ rằng "thời của house đã qua rồi". Đĩa này chỉ thực sự tạo
được chú ý vừa đủ để đến với các giới thưởng thức mới và bao quát hơn -
những fan của dòng nhạc chính thống.
"Bên trong khuôn khổ của thể loại house", Felix Buxton của Basement
Jaxx nói, "bạn có thể làm được rất nhiều điều. Có rất nhiều chất nạc
xoay quay tempo đó. Như thể quả tim của bạn, nhịp đập của nó ít nhiều
là nhịp bước của cơ thể bạn. Chỉ cần tạo ra một cú hích nhẹ, chất nhạc
sẽ đến rất tự nhiên vì house là nhịp điệu của tự nhiên. Nếu bạn đã từng
nghe nhiều loại nhạc của các CLB ở Châu Phi, bạn cũng nhận thấy đó là
loại âm thanh thuần nguyên, nhạc của những cảm xúc nhât thời của con
người. House có được kiểu tempo như vậy".
Tóm lại, house có một tempo khá nhanh, tiếng bass và tiếng trống là chủ
đạo, là lớn nhất và nghe khá dồn dập. Đó là điểm cơ bản để phân biện
được house.
TECHNO:
Techno có thể là một thuật ngữ dễ gây nhầm lẫn vì thực chất nó xuất
hiện trước electronica như là một cụm từ tổng quát nói về loại nhạc
điện tử, và ngày nay thuật ngữ này vẫn được dùng cho các hiểu này.
Nguồn gốc nhạc techno bắt nguồn từ việc tạo ra cấu trúc metallic pop
của ban nhạc synthesizer Đức Fraftwerk. Các đĩa cho Kraftwerk sáng tác
trong thập niên 70 và 80 đều được các nhà cải cách techno Mỹ trích dẫn
như là nguồn cảm hứng của họ. Đặc biệt phải kể đến bộ ba DJ người
Detroit trong giữa thập niên 1980 - Juan Atkins, Derrick May và Kevin
Saunderson - phát triển và tinh lọc loại giai điệu tổng hợp đã được ban
nhạc Đức này dùng để thử nghiệm, chấm phá vào một chút funk và vay mượn
thêm từ bối cảnh âm thanh công nghiệp của vùng Detroit.
Ngày nay, hầu hết các Dj đeo đuổi nghiệp techno đèu có liên quan đến
loại nhạc có những tiếng đập nghe hối hả và nhịp chuyển tương đối
nhanh, được biểu thị bằng những tiếng trống điện nện thình thịch liên
tu bất tận. Nếu House là nhạc nhảy để tán dương con người thì techno là
thể loại ca ngợi máy móc - "chát chúa", "vô hồn" hoặc "không thương
xót" là những từ mà các dj của techno có thể hãnh diện là đã được dành
ra để gọi riêng cho những âm thanh của họ. Các biến thái từ vòng lập
này đến vòng lập khác nhìn chung ko khác nhau là mấy, nhưng ngược lại,
với house hoặc big beat, người ta có thể thấy âm thanh của loại nhạc
này biến đổi nhanh chóng, chỉ một thoáng lấy đà là chúng đã đạt đến
cường độ mạnh hơn trước rất nhiều. Richie Hawtin, là tên thật của dj
Plastikman, người đã mở đường để định nghĩa cho nhạc techno ngày nay.
Trong một album của anh, Decks EFX & 909, Hawtin dùng 2 bàn xoay
(deck), một số mô đun hiệu ưng đặc biệt (EFX) và dàn trống điện tử
Roland 909 để tạo dấu ấn âm thanh riêng cho album của anh trong khi anh
guồng chúng thật nhanh. Tuy nhiên trong album phát hành trước đó,
Consumed, Hawtin cũng dùng các thiết bị tương tự nhưng lại áp dụng
nguyên lý techno ở mức tối thiểu trong các thành phần âm thanh pha
trộn. Bằng cách tập trung vào sự tinh tế trong việc cấu trúc và sau đó
phá vỡ cấu trúc các âm thanh, anh tạo ra được loại nhạc lan tỏa ra xung
quanh một cách nhịp nhàng, khó nhận thấy. Hawtin nói "Một khi bạn đã du
hồn vào đó, lắng nghe nó một hoặc hai lần, và rồi thêm lần thứ 3 hoặc
thứ 4, mỗi lần bạn sẽ chợt nhận ra được những điều nhỏ nhặt trong nó".
Tóm lại, techno là một loại nhạc được làm bằng điện tử, máy móc từ A
đến Z, nghe rất dễ phân biệt những âm thanh điện tử, thường có những
tiếng "chíu chíu" như trong các trò chơi video game.
TRANCE
Trance về cơ bản là House, đôi khi còn được nhắc tới dưới cái tên epic
hay progessive house, nhưng nhấn mạnh vào tiếy điệu mê hoặc và giai
điệu đẹp. Các sáng tác trance đều tiên tiến hóa từ bối cảnh "rave" và
house trong thập niên 90, nhưng giai điệu gợi nhớ của chúng lại từ một
nguồn khác, đó là synth-pop giữa thập niên 80 của các nhón như New
Order. THử lắng nghe ca khúc Blue Monday của New Order và bạn sẽ nghe
được cách sử dụng giai điệu điện tử siêu thoát tương tự. DJ hàng đầu
của Trance kiêm nhà sản xuất Paul Van Dyk, thừa nhận là anh đã chịu ảnh
hưởng từ New Order.
Sasha, một tay DJ nhạc trance, cùng với John Digweed đóng đô tại Twilo
(Manhattan), biểu diễn một suất kéo dài 8 tiếng đồng hồ vào đêm thứ 6
cuối cùng của mỗi tháng. "Nó là loại nhạc rất du dương, rất sảng khoái,
rất mơ màng", Sasha giải thích, "Nhưng nó cũng mãnh liệt và có những
giây phút vô cùng dữ dội, chuyển từ sáng sang tối, từ cứng sang mềm".
Khi anh chơi, Sasha tạo ra và lại hủy cấu trúc của tempo - tăng cao
hoặc giảm thấp mức độ năng lượng của một party - có đến hàng chục lần
như vậy trong một đêm. "Khi John và tôi bắt đầu trình diễn âm thanh này
cách đây vài năm, nó được gán cho là nhạc epic house của Anh. Loại nhạc
này tạo ra một ko gian âm thanh rất điện ảnh, với mức chất lượng gần
như vậy. Nhiều đĩa Trance có vẻ như là chỉ có một dj duy nhất phô diễn
tài nghệ của mình dù rằng còn nhiều dj khác nữa. Bạn có khúc intro,
khúc build-up, khúc breakdown rồi lại một đoạn khác nữa". Chất lượng âm
thanh như trong điện ảnh có tác động rất lớn đối với hệ thống âm thanh
trầm đục ngân vang trong các CLB lớn. Sasha nói chiều dài của một suất
dj maraton của anh cũng là vấn đề quan trọng. "Chính việc pha chế âm
thanh kéo dài 5, 6 tiếng, thậm chí có thể lâu hơn, đã cuốn hút bạn. Bạn
có thể trộn chung một đống đĩa house với nhau và tạo ra một âm thanh có
chất lượng tương đương như trance. Đó là những gì tôi và John tìm kiếm
trong đĩa của mình - những âm thanh mê hoặc làm bạn ko dứt ra được".
Nói chung, nhạc Trance về cơ bản vẫn là house, nhưng giai điệu được chú trọng hơn và thường dài hơn.
BIG BEAT
Big Beat, hoặc rave 'n' roll, là phong cách chọn lựa của các nghệ sĩ
bán chạy hàng đầu như The Chemical Brothers và Fat Boy Slim. Loại nhạc
này đã minh chứng rằng hình thức nhạc điện tử được các fan của dòng
nhạc Pop tìm đến nhiều nhất. Big Beat chủ yếu được tạo ra bằng các
sample và synthesizer giống nhau như là một hình thái khác của nhạc
điện tử, nhưng các nghệ sĩ big beat có khuynh hướng vay mượn nhiều từ
cách cấu trúc và tính đa cảm của ca khúc trong pop music. Các ca khúc
thường dễ nhận thấy rõ đâu là phần mở đầu, thân bài và kết thúc. Chúng
sẽ thường tập trung vào những đoạn nhấn mạnh - hook hoặc riff - thật
đặc sắc.
Ban nhạc The Chemical Brothers - Tom Rowlands và Ed Simons - được biết
là đã phát triển âm thanh big beat từ khoảng đầu cho đến giữa thập niên
90 tại Anh. Họ là một nhóm nhạc vô danh khi bắt đầu lập nghiệp, chơi
trong các CLB nhỏ và những rave trên các cánh đồng và các nhà kho, kết
hợp các yếu tố house, hip hop và rock để tạo cho nhóm một thanh âm hoàn
toàn mới. Ngày nay họ đã bán hàng triệu album trên khắp thế giới và
thậm chí còn nhận được giải Trình Diễn Nhạc Cụ Rock Hay Nhất của Grammy
1998 qua ca khúc Block Rockin' Beats.
"Thật khó nghĩ những thành phần nào của rock thực sự có trong Block
Rockin' Beats", Rowland nói. "Chẳng có chút xíu rock nào cả, ko guitar,
ko ca sĩ, tuy nhiên có ngừơi sẽ nghe thấy trong âm thanh đó có một tinh
thần hoặc cái gì đó lơi lả hay đầy sức sống hoặc cũng có thể nhắc cho
họ nhớ đến rock."
"Khi chúng tôi biểu diễn ở Woodstock, ko có gì giống như những điều
chúng tôi thường làm trên các sân khấu lớn. Và khi chúng tôi xuất hiện,
cho dù đó là một hình thái hoàn toàn khác những gì người ta đang làm,
mọi người thấy rõ thực tế là ko có ca sĩ và ko có nhạc sĩ guitar, và
cũng ko có một biểu tượng âm nhạc cụ thể nào diễn ra trước mắt họ. Họ
nghe tiếng trống nhưg ko thấy ai đánh trống. Trong một lúc, họ như bị
trời trồng, ko ai hiểu hổi hiện tượng này."
CHính vì vậy mà Big Beat còn thường được gọi là Rock điện tử, nhịp điệu
khá nhanh, tiếng guitar và tiếng trống làm bằng máy móc nghe khá chói
tai.
DRUM 'N' BASS
Drum 'n' Bass là đứa con âm nhạc của reggae, hip hop và techno thời kỳ
đầu. Loại nhạc này tiến hoá từ bối cảnh rave và techno của Anh vào đầu
thập niên 90, trước khi đúc kết thành hình thức đang có bây giờ -
breakbeats tăng nhanh (skitish, percussive patterns) chạy ở tốc độ 165
nhịp/phút, với âm thanh basslines nhộn nhạo, chậm còn phân nửa, nghe
như tiếng kèn báo sương mù vang lên thăm thẳm bên dưới bề mặt của loại
nhạc này.
Dj Krust người Bristol (Anh) là một trong những nhà sản xuất drum 'n'
bass quan trọng nhất thời bấy giờ. ANh cộng tác với Roni Size như một
phần của Reprazent trong album năm 1997, New Forms (hãng Mercury) và
cũng đã phát hành album solo đầu tay của mình Coded Language. "Drum 'n'
bass là loại nhạc có breakbeat mạnh mẽ dứt khoát", anh trả lời khi được
yêu cầu định nghĩa âm thanh này, "nó nặng hơn house và techno một chút.
Chúng ta có nhiều điểm đối chiếu khác nhau, từ hip hop đên reggae và
funk".
Một dj có thể (và đôi khi thực hiện) trộn một đĩa house, một đĩa techno
vào một đĩa trance, khi chúng có thể tình cờ cùng một tempo. Nhưng drum
'n' bass thường bắt đầu khởi động với một nhịp độ quá năng nổ đến mức
ko thề hoà trộn với bất cứ thể loại nào khác ngoài chính nó. Do đó, thể
loại con này đã phát triển thành một bối cảnh riêng biệt, bầu ko khí và
tính thẩm mĩ gắn bó chặt chẽ với nhạc hip hop và nhiều hơn bất kỳ bối
cảnh âm nhạc điện tử nào khác. Trong các CLB hoặc các rave, drum 'n'
bass thường có một sân khấu trình diễn riêng cho nó, nếu ko có được một
CLB hoặc party riêng biệt hoàn toàn.
Từ khi được ra mắt, drum 'n' bass đã vỡ thành một số nhánh riêng của
nó, bao gồm tech-step rời rạc, chịu ảnh hưởng techno và jump-up thật
đậm tiếng bass, nổi tiếng vì những sample hip hop của nó.
"Có quá nhiều nhánh khác nhau đến nỗi nó kéo theo nhiều giới thưởng
thức khác nhau ở mọi nơi", Krust giải thích. "Bạn có phong cách êm ả
của Bukem, có phối âm soạn cho đàn dây của Goldie, và rồi bạn có những
chuỗi vị chất lai của tôi. Kế đó bạn có những gì mang chất jazz của
Reprazent, và jump up từ Aphrodite. Đó là 5 phong cách khác nhau, làm
sao bạn có thể ko thích nó được cơ chứ!".
Dance và Electronica, mọi người thường gộp chung 2 thể loại này làm 1
dưới cái tên: Nhạc Dance! Nhưng thật ra, ta có thể chia Dance và
Electronica ra làm 2 phong cách khác nhau!
Xét về Dance, hình thức của nhạc Dance rất đa dạng, từ disco cho đến
hiphop. Trong lịch sử âm nhạc đại chúng, nhạc Dance đã trải qua nhiều
giai đoạn phát triển dưới nhiều hình thức khác nhau, và đến giữa những
năm 70 thì thể loại này đã thực sự tìm được một chỗ đứng riêng bên cạnh
các thể loại nhạc phổ biến khác. Những giai đoạn chuyển tiếp từ thể
loại R'n'B của thập niên 50 sang nhạc Soul và rồi Funk và cuối cùng là
thể loại Dance Pop trong những năm 90 cho thấy nhạc Dance được hình
thành trong thời kỳ nhạc Soul biến đổi thành nhạc khiêu vũ (disco) và
toàn bộ các CLB đều chú trọng đến phong trào này. Vào những năm cuối
thập niên 70, tất cả các CLB khiêu vũ đều chơi nhạc disco, nhưng sau đó
disco được biến thể thành nhièu thể loại khác nhau và tất cả đều được
gọi chung bằng một từ rất hấp dẫn: dance - nhạc nhảy, dù đó là dance
pop, hip hop, house, techno hay bất cừ điệu nhạc biến thể nào. Điểm
chung nhất của các biến thể này là sự nhấn mạnh về tiết tấu và sự phối
nhịp luôn là điều quan trọng trước tiên phải quan tâm đến.
Các album tiêu biểu như MTV Party To Go Vol. 8 (1995), You Can Dance
của Madonna (1987), Blue Lines của Massive Attack (1991),...
VnVista I-Shine
© http://vnvista.com