PHAÀN VII
SÖÏ TAØN BAÏO CUÛA VÖÔNG TRIEÀU TUDORS ÔÛ ANH
VAØO THEÁ KYÛ VXVII
Trong khoaûng theá kyû XV - XVI, trong loøng xaõ hoäi Anh ñaõ baét ñaàu coù söï chuyeån bieán lôùn. Cheá ñoä phong kieán ñang treân ñaø suy vong, chuû nghóa Tö Baûn vaø quan heä saûn xuaát tö baûn chuû nghóa baét ñaàu hình thaønh. Nöôùc Anh töø moät nöôùc nhoû ôû Taây AÂu, chuû yeáu laø laõnh thoå chính cuûa nöôùc Anh vôùi dieän tích khoaûng 150.000km2. Luùc naøy hai xöù Xcoát-len vaø U-eâ-lô chöa thuoäc Anh, chæ coù vuøng Ai-rô-lan nhöng chæ “moät ñaùm nhoû”. Song do tình hình theá giôùi vôùi nhöõng cuoäc phaùt kieán ñòa lyù cuûa Taây AÂu, nhaát laø vieäc tìm ra Chaâu Myõ cuûa Christop Colombo laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho nöôùc Anh maø ñaëc bieät laø cho giai caáp tö saûn Anh phaùt trieån. Hôn nöõa nöôùc Anh laïi khoâng phaûi höùng chòu nhöõng cuoäc chieán tranh lôùn nhö caùc cuoäc chieán tranh toân giaùo…nöôùc Anh boán phía laø bieån, trôû thaønh nôi giao thoâng, maäu dòch quan troïng veà haøng haûi. Nhôø ñoù nöôùc Anh ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån nhanh vôùi toác ñoä thaàn kyø.
Sang cuoái theá kyû XV ñaàu XVI do vieäc môû roäng thò tröôøng vaø vieäc ñem laïi lôïi nhuaän raát lôùn veà höông lieäu quyù, khoaùng saûn maø ñaëc bieät laø vaøng ñem veà Chaâu AÂu. Cuõng chính vì vaäy maø nhu caàu veà len daï ngaøy caøng lôùn, nhö theá thì caàn coù ñoàng coû ñeå chaên nuoâi cöøu. Vaø chính töø ñaây ñaõ dieãn ra vieãn caûnh “phong traøo raøo ñaát” ôû Anh. Cuõng chính vì vaäy ñaõ xaûy ra hieän töôïng maø ta thöôøng bieát tôùi vôùi teân “cöøu aên thòt ngöôøi”. Taïi sao laïi coù hieän töôïng “cöøu aên thòt ngöôøi”? Nöôùc Anh trong thôøi gian naøy thì len daï phaùt trieån, caàn coù ñaát ñai ñeå laøm ñoàng coû nhaèm chaên nuoâi cöøu. Nhö vaäy thì ruoäng ñaát cuûa ñòa chuû phong kieán ñaõ cho noâng daân möôùn ñeå laøm nay laáy laïi ñeå laøm ñoàng coû chaên nuoâi cöøu, daân maát ruoäng phaûi boû laøng vaø ñoàng ruoäng ñi leân thaønh phoá laøm coâng cho nhöõng oâng chuû, hoï phaûi laøm vieäc vaát vaû ngaøy ñeâm vôùi ñoàng löông reõ maït, ngöôøi daân thì oám yeáu xanh xao, coøn cöøu thì maäp beùo, vì vaäy maø ngöôøi ñöông thôøi ñaõ goïi vieãn caûnh nöôùc Anh trong thôøi kyø naøy laø “cöøu aên thòt ngöôøi”. Maëc daàu kinh teá taêng nhanh nhöng trong caùc xöôûng thuû coâng len daï thì ñoàng löông cuûa coâng daân raát ít oûi, khoâng töông xöùng vôùi söï vaát vaû cuûa nhöõng ngöôøi thôï laøm vieäc suoát ngaøy. Döôùi ñaây toâi xin vieát laïi moät baøi daân ca Anh, maø ngöôøi ta thöôøng goïi noù laø baøi ca veà chuû xöôûng len daï giaøu coù Gieâ-cô ôû Neâu Beâ-ri. Qua ñoù cho ta thaáy toaøn caûnh moät soá coâng vieäc trong moät xöôûng thuû coâng thôøi ñoù, tröôùc khi toâi noùi ñeán söï taøn baïo cuûa vöông trieàu Tudors:
“Moät caên phoøng roäng lôùn vaø daøi
Coù 200 maùy deät vôùi thôï 200 ngöôøi.
Ta haõy nhìn xem, hoï lao ñoäng töø ngaøy naøy sang ngaøy khaùc.
Caïnh moãi ngöôøi, laïi moät ñöùa treû laëng leõ ngoài saép saün nhöõng con thoi,
Vaø ngöôøi ñoác coâng thì noåi giaän.
ÔÛ phoøng beân, 100 ngöôøi thôï phuï nöõ chaûi len;
Ngöôøi ta ñaõ ñeå hoï ôû ñoù, trong khoâng khí buïi muø.
Phoøng tieáp nöõa, ta haõy ñi xem
200 ngöôøi thôï - phuï nöõ, treû em,
Hoï keùo sôïi luoân tay, khoâng ñöôïc nghó
Vaø mieäng caát leân nhöõng baøi ca aûo naõo.
ÔÛ gaàn ñoù, treân saøn baån thæu
50 treû em soáng trong ñòa nguïc aáy
Ñeå kieám 1 haøo moãi ngaøy
Chuùng phaûi nhoå nhöõng sôïi len thoâ
Vaø giöõ laáy nhöõng sôïi len toát mòn.
Nhaø keá ñoù, 50 ngöôøi thôï xeùn ñang xeùn len;
Caïnh hoï 80 ngöôøi naáu haáp ñang gia coâng nhöõng taám len ñaõ deät
40 ngöôøi thôï nhuoäm ñang laøm
Vaø 20 ngöôøi khaùc nöõa ôû trong phoøng xeáp len daï”.
Vuøng saûn xuaát len naèm raõi raùc khaép nôi nhö: Liverpul, Manchester, London, Brister, Loster, Vuster, Duver…Maëc duø vaøo khoaûng 1485 - 1509) vua Anh HenryVII ñaõ ban haønh nhöõng saéc leänh caám vieäc “raøo ñaát” nhöng chaúng laøm ñöôïc vieäc gì. Maëc duø ra leänh caám nhöng caùc caän thaàn cuûa vua laø nhöõng keû nhaø vua tin duøng laïi tieáp tay cho vieäc raøo ñaát khi xin ñöôïc nhöõng giaáy pheùp ñaëc bieät ñeå tieán haønh. Khoâng nhöõng chæ coù nhöõng keû laøm lôùn ra tay maø ngay caû nhöõng vieân quan nhoû. Ñaàu tieân nhöõng vieân quan nhoû naøy coù nhieäm vuï thi haønh quyeát ñònh, nhöng yù cuûa quan treân laø “raøo ñaát”, thì hoï laøm sao maø choáng laïi quyeàn lôïi cuûa caáp treân.
Hieän traïng raøo ñaát ñaõ laøm cho noâng daân maát ruoäng. Vaø ñöùng tröôùc hieän traïng caùc quyù toäc quan laïi Anh ñang daàn bieán ruoäng ñaát coâng (inclosuresi of commons) thaønh ruoäng ñaát tö. Ruoäng ñaát naøy daàn bieán thaønh trang traïi. Trong thöïc traïng ñoù, cuoäc khôûi nghóa ñaàu tieân ñaõ noå ra do anh em Roâ-bô-keùt laõnh ñaïo. Hoï laø nhöõng noâng daân coù ít nhieàu taøi saûn, hoï laõnh ñaïo noâng daân nhaèm baûo veä taøi saûn, ñaõ quy tuï ñöôïc nhieàu noâng daân ngheøo, phaàn lôùn ñang ñi lang thang taûn maùt aên xin. Ñeán thaùng 6 naêm 1549, moät cuoäc khôûi nghóa lôùn ñaõ noå ra ôû xöù Nooc-phoân-cô. Vaø cuoäc khôûi nghóa ñaõ nhanh choùng tieán tôùi thaønh phoá Noâ-rich thuû phuû xöù Nooc-phoân-cô vaø moät soá vuøng laân caän thaønh phoá Noâ-rich.
Noâng daân höôûng öùng phong traøo khaù ñoâng, ñaõ quy tuï ñeán 2 vaïn ngöôøi coù vuõ trang.
Ñeå ñoái phoù vôùi tình hình caùc phong traøo noåi leân khaép nôi nhö vaäy, vua Henry VII khoâng nhöõng khoâng ñaùp öùng nhöõng nguyeän voïng cuûa hoï, maø ñaõ laøm ngöôïc laïi. Nhaø vua ñaõ ñieàu ñoäng moät ñoäi lính ñaùnh thueâ 15.000 ngöôøi vôùi trang bò vuõ khí ñaày ñuû ñeå ñeán ñaøn aùp nghóa quaân. Maëc daàu quaân khôûi nghóa ñoâng hôn quaân trieàu ñình, nhöng do khoâng coù kinh nghieäm chieán ñaáu vaø thieáu vuõ khí neân ñaõ nhanh choùng bò ñaùnh baïi vaøo thaùng 8 naêm 1549. moät cuoäc taøn saùt ñaãm maùu raát thöông taâm ñaõ laøm cho soá nghóa töû bò töû traän leân tôùi 3.500 ngöôøi. Nhöõng ngöôøi bò baét coù anh em nhaø Roâ-bô-keùt bò caàm tuø vaø sau ñoù cuøng chung soá phaän vôùi 3.500 nghóa töû ñaõ töû traän, hoï cuøng 300 ngöôøi nöõa leân ñoaïn ñaàu ñaøi.
Khoâng nhöõng nhaø vua ñaõ ñaøn aùp quaân khôûi nghóa moät caùch daõ man, maø caùc oâng vua baø chuùa, caùc vöông haàu quan laïi cuûa vöông trieàu Tudors ñaõ thi nhau ban boá nhieàu saéc leänh tröøng trò noâng daân. Nhöõng ñieàu luaät raát khaéc khe, chính quyeàn ñaõ khoâng khoang nhöôïng ñoái vôùi nhöõng noâng daân ñaõ bò baàn cuøng hoaù, hoï ñaõ theo nhöõng keû phaûn loaïn ñeå laøm “phaù hoaïi traät töï trò an” cuûa xaõ hoäi. Trong caùc ñieàu luaät coù nhöõng ñieàu sau: Nhöõng ngöôøi naøo coøn khoeû maïnh maø khoâng chòu laøm aên maø laïi ñi aên xin thì bò baét veà queâ “lao ñoäng trôû laïi”. Neáu keû naøo maø chuùng thaáy “löôøi bieáng” thì seõ bò bieán thaønh noâ leä cho tö nhaân, neáu hoï maø chaïy troán thì ngay laäp töùc bò ñaùnh daáu chín vaøo maët. Khoâng nhöõng vaäy, khi lao ñoäng hoï seõ bò ñeo xieàng xích. Neáu troán chaïy laàn thöù hai thì bò xöû töû hình. Chæ rieâng döôùi thôøi Henry VII ñaõ coù 72.000 ngöôøi ñaõ bò xöû töû. Vaø ngay döôùi thôøi Elizabet, khoaûng nöõa sau theá kyû XVI, soá ngöôøi bò treo coå xeáp thaønh haøng daøi. Nhöng thaät ngöôïc ñôøi thay, ngöôøi ñöông thôøi laïi xem döôùi thôøi Elizabet xem laø trieàu ñaïi hieàn töø, vöøa trinh baïch cuûa Quyn Bidô, töùc nöõ hoaøng Elizabet.
VnVista I-Shine
© http://vnvista.com