Phản ứng hóa học của hno3

Thuộc tính axit-bazơ
Axít Nitric thường được coi là một axit mạnh ở nhiệt độ môi trường xung quanh. Có một số bất đồng về giá trị của hằng số phân ly axit, mặc dù giá trị pK a thường được báo cáo là nhỏ hơn -1. Điều này có nghĩa là axit nitric trong dung dịch pha loãng được tách hoàn toàn trừ các dung dịch axit. Giá trị pK a tăng lên 1 ở nhiệt độ 250oC.

Axit nitric có thể hoạt động như một bazơ đối với axit như axít sulfuric :
HNO 3 + 2 H 2 SO 4 ⇌ NO 2 + + H 3 O + + 2HSO 4 - ; Hằng số cân bằng : K ~ 22
Ion nitronium, NO 2 + , là chất phản ứng hoạt tính trong phản ứng nitro thơm . Vì axit nitric có cả tính axit và cơ bản, nó có thể trải qua phản ứng tự phân hủy, tương tự như sự tự ion hóa nước :
2 HNO 3 ⇌ NO 2 + + NO 3 - + H 2 O
Tìm hiểu thêm về hóa chất HNO3: http://thachan.com/vi/san-pham/chat-tay-rua-hoa-mp/axit-nitric-hno3-68-201.html
 
Phản ứng với kim loại
Axit Nitric phản ứng với hầu hết các kim loại, nhưng các chi tiết phụ thuộc vào nồng độ axit và tính chất của kim loại. Pha loãng axit nitric hoạt động như một axit điển hình trong phản ứng của nó với hầu hết các kim loại. Magnesium , mangan và kẽm giải phóng H 2 :
Mg + 2 HNO 3 → Mg (NO 3 ) 2 + H 2 ( Magnesium nitrate )
Mn + 2 HNO 3 → Mn (NO 3 ) 2 + H 2 ( Mangan nitrat )
Zn + 2 HNO 3 → Zn (NO 3 ) 2 + H 2 ( Nitrat kẽm )
Axit nitric có thể oxy hóa các kim loại không hoạt động như đồng và bạc . Với các kim loại không hoạt động hoặc ít điện dương này, các sản phẩm phụ thuộc vào nhiệt độ và nồng độ axit. Chẳng hạn, đồng phản ứng với axit nitric pha loãng ở nhiệt độ môi trường xung quanh bằng phép đo stoichometric 3: 8:
3 Cu + 8 HNO 3 → 3 Cu 2+ + 2 NO + 4 H 2 O + 6 NO 3 -
Các oxit nitric sản xuất có thể phản ứng với oxy trong khí quyển để cung cấp cho nitơ dioxide. Với axít nitric đậm đặc hơn, nitơ dioxit được sản xuất trực tiếp trong phản ứng với tỉ số 1: 4:
Cu + 4 H + + 2 NO 3 - → Cu 2+ + 2 NO 2 + 2 H 2 O
Khi phản ứng với axit nitric, hầu hết các kim loại đều cung cấp nitrat tương ứng. Một số kim loại và kim loại cho oxit; Ví dụ, Sn , As , Sb , và Ti bị oxy hóa thành SnO 2 , As 2 O 5 , Sb 2 O 5 và TiO 2 tương ứng.
Hóa chất K2CO3: http://thachan.com/vi/san-pham/hoa-chat-cong-nghiep/k2co3-potassium-carbonate-35.html
 
Một số kim loại quý như vàng nguyên chất và kim loại nhóm platin không phản ứng với axit nitric, mặc dù vàng nguyên chất phản ứng với nước thủy ngân , hỗn hợp axit nitric cô đặc và axit clohiđric . Tuy nhiên, một số kim loại quý hiếm ( Ag , Cu , ...) có trong một số hợp kim vàng tương đối nghèo bằng vàng như vàng có màu có thể dễ dàng bị oxy hoá và hòa tan bằng axit nitric, dẫn đến sự thay đổi màu sắc của bề mặt hợp kim vàng. Axit Nitric được sử dụng như một phương tiện giá rẻ trong các cửa hàng trang sức để nhanh chóng phát hiện các hợp kim vàng thấp (<14 carats ) và nhanh chóng đánh giá độ tinh khiết vàng.
Axit nitric phản ứng dữ dội với nhiều hợp chất không phải kim loại, và các phản ứng có thể gây nổ. Tùy thuộc vào nồng độ axit, nhiệt độ và chất khử có liên quan, các sản phẩm cuối cùng có thể thay đổi. Phản ứng xảy ra với tất cả các kim loại trừ các loại kim loại quí hiếm và các hợp kim nhất định. Theo nguyên tắc chung, các phản ứng oxy hoá xảy ra chủ yếu với axit đậm đặc, tạo thuận lợi cho sự hình thành nitơ dioxit (NO 2 ). Tuy nhiên, tính oxy hoá mạnh của axit nitric là tính chất nhiệt động lực học, tuy nhiên đôi khi các phản ứng oxy hóa của nó lại không thuận lợi. Sự có mặt của một lượng nhỏ axit nitơ (HNO 2 ) làm tăng đáng kể tốc độ phản ứng
Mặc dù crôm (Cr), sắt (Fe), và nhôm (Al) dễ dàng hòa tan trong axit nitric loãng, axit đậm đặc tạo thành một lớp oxit kim loại bảo vệ phần lớn kim loại khỏi quá trình oxy hóa. Sự hình thành lớp bảo vệ này được gọi là sự thụ động . Các nồng độ thụ động điển hình dao động từ 20% đến 50% theo thể tích (xem ASTM A967-05). Các kim loại bị thụ động bởi axit nitric tập trung là sắt , coban , crom , niken và nhôm
Hóa chất KOH: http://thachan.com/vi/san-pham/hoa-chat-cong-nghiep/koh-potassium-hydroxide-34.html
 
Phản ứng với không kim loại
Là một axit oxy hóa mạnh, axit nitric phản ứng dữ dội với nhiều chất hữu cơ và các phản ứng có thể nổ. Nhóm hydroxyl thường sẽ tách một hydro khỏi phân tử hữu cơ để tạo thành nước, và nhóm nitro còn lại sẽ lấy vị trí của hydro. Nitrate của các hợp chất hữu cơ với axit nitric là phương pháp tổng hợp của nhiều chất nổ thông thường, như nitroglycerin và trinitrotoluene (TNT). Do có nhiều sản phẩm phụ không ổn định nên các phản ứng này phải được kiểm soát kỹ lưỡng nhiệt và các sản phẩm phụ được loại bỏ để cô lập sản phẩm mong muốn.
Phản ứng với các nguyên tố phi kim loại, ngoại trừ nitơ, oxy, khí quyển , silic , và halogen khác với iốt, thường ôxi hóa chúng thành các trạng thái oxy hóa cao nhất như các axit với sự hình thành nitơ dioxit đối với axit đậm đặc và oxit nitric để pha loãng Axit.
 
C 4 HNO 3 → CO 2 + 4 NO 2 + 2 H 2 O
hoặc là
3 C + 4 HNO 3 → 3 CO 2 + 4 NO + 2 H 2 O
Axit nitric cô đặc sẽ oxy hóa I 2 , P 4 , và S 8 thành HIO 3 , H 3 PO 4 , và H 2 SO 4 .
Xanthoproteic
Axit Nitric phản ứng với protein để tạo thành các sản phẩm nitrat hóa màu vàng. Phản ứng này được gọi là phản ứng xanthoproteic . Thử nghiệm này được thực hiện bằng cách thêm axit nitric cô đặc vào chất đang được thử nghiệm, và sau đó làm nóng hỗn hợp. Nếu các protein có chứa các axit amin với các vòng thơm có mặt, hỗn hợp chuyển sang màu vàng. Khi thêm một bazơ như ammonia , màu sắc chuyển sang màu da cam. Những thay đổi màu sắc này là do các vòng thơm nitrat trong protein. Axit Xanthoproteic được hình thành khi các tế bào biểu mô tiếp xúc với acid. Sự thay đổi màu da địa phương liên quan chỉ ra các biện pháp phòng ngừa an toàn không đầy đủ khi xử lý axit nitric.