Việc lựa chọn vật liệu cho băng tải thực phẩm là yếu tố quan trọng bậc nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), hiệu suất vận hành và tuổi thọ của hệ thống.
Bài viết chi tiết này sẽ hướng dẫn bạn cách lựa chọn vật liệu băng tải thực phẩm, tập trung vào các tiêu chuẩn kỹ thuật và các thành phần chính của băng tải.
Tiêu chuẩn bắt buộc về vật liệu ngành thực phẩm
Mọi vật liệu tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với thực phẩm phải tuân thủ các quy định quốc tế nghiêm ngặt để đảm bảo chúng không truyền các chất độc hại, mùi vị, hoặc tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
-
Vật liệu Polymer: Chất liệu như PVC, PU, PE, PP, và Silicone phải đạt tiêu chuẩn FDA 21 CFR 177, quy định về các vật liệu polymer tiếp xúc an toàn với thực phẩm.
-
Kim loại: Các kim loại được sử dụng phải an toàn, không bị rỉ sét hay ăn mòn, đặc biệt là Inox 304 và Inox 316.

Lựa chọn vật liệu dây đai/mặt băng tải
Đây là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm, quyết định chính đến ATVSTP và khả năng vận hành.
- Vật liệu Polymer (PVC, PU, PE)
|
Loại Vật Liệu |
Đặc Điểm Chính |
Ứng Dụng Phổ Biến |
|
PU (Polyurethane) |
Tốt nhất cho thực phẩm. Độ đàn hồi cao, khả năng chống dầu mỡ và hóa chất tẩy rửa tuyệt vời. Ít bị nứt, vỡ, bền bỉ hơn PVC. |
Chế biến thịt, thủy sản, bánh kẹo, các sản phẩm có dầu mỡ cao. |
|
PVC (Polyvinyl Chloride) |
Giá thành rẻ hơn. Chống mài mòn tốt. Tuy nhiên, ít chịu được nhiệt độ và hóa chất tẩy rửa mạnh bằng PU. |
Vận chuyển thực phẩm đóng gói, rau củ quả, các khu vực khô ráo, ít tiếp xúc dầu mỡ. |
|
PE (Polyethylene) |
Thường dùng cho băng tải Module (dạng tấm nhựa liên kết). Trọng lượng nhẹ, chống hóa chất tốt, chịu nhiệt độ thấp (làm đông). |
Ngành chế biến lạnh, đông lạnh, băng tải chuyển hướng. |
|
Silicone |
Chịu nhiệt độ cực cao. Bề mặt không dính. |
Nướng, làm nguội bánh, các quy trình nhiệt độ cao. |
- Vật liệu kim loại
|
Loại Vật Liệu |
Đặc Điểm Chính |
Ứng Dụng Phổ Biến |
|
Inox 304 |
Chống ăn mòn tốt, dễ vệ sinh, đạt chuẩn vệ sinh thực phẩm. Chi phí hợp lý. |
Chế biến thực phẩm chung, môi trường ẩm ướt, làm nguội. |
|
Inox 316 |
Kháng ăn mòn vượt trội (đặc biệt trong môi trường muối, axit). Chi phí cao hơn 304. |
Chế biến thủy sản, hải sản, môi trường có độ mặn/axit cao. |
Lựa chọn vật liệu khung băng tải và linh kiện
Khung và các linh kiện phải đủ mạnh để chịu tải, chống ăn mòn và dễ làm sạch.
- Khung băng tải
-
Inox 304/316: Luôn là lựa chọn tối ưu cho ngành thực phẩm. Đảm bảo khung không bị gỉ sét, nấm mốc hay mòn do hóa chất tẩy rửa. Thiết kế khung phải tuân thủ thiết kế vệ sinh, tránh các góc kẹt, ống kín, hoặc các điểm tích tụ nước/bẩn.
-
Nhôm định hình: Chỉ sử dụng cho các khu vực đóng gói khô, không tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm hoặc nước rửa.
-
Con Lăn và Trục
-
Con lăn: Thường sử dụng Inox hoặc ống nhựa (PE/PP) cho các khu vực ẩm ướt. Trục con lăn cũng phải là Inox.
-
Thiết kế: Quan trọng là phải sử dụng Con lăn vệ sinh với gioăng kín hoặc kết cấu hở hoàn toàn để nước và vi khuẩn không thể lọt vào bên trong ổ trục.
-
Linh Kiện Truyền Động
-
Động cơ: Bắt buộc phải là loại chống nước, chống ẩm (thường đạt chuẩn IP65 hoặc cao hơn). Thường dùng động cơ bề mặt nhẵn hoặc động cơ Inox.
-
Hộp giảm tốc: Nên chọn loại được thiết kế đặc biệt cho ngành thực phẩm, với bề mặt nhẵn, được bôi trơn bằng dầu cấp thực phẩm.
Các yếu tố khác cần cân nhắc khi lựa chọn
|
Yếu Tố |
Ảnh Hưởng |
Lựa Chọn Vật Liệu |
|
Nhiệt độ |
Nếu có quy trình làm nguội, làm đông, nướng. |
PU (chịu lạnh tốt), Silicone (chịu nhiệt cao), Inox. |
|
Hóa chất |
Tần suất và loại hóa chất tẩy rửa (clo, axit, kiềm). |
PU và Inox 316 có khả năng kháng hóa chất mạnh nhất. |
|
Dầu mỡ |
Chế biến thịt, bánh chiên. |
Dây đai PU hoặc PVC kháng dầu, có độ dốc để dễ thoát dầu. |
|
Vệ sinh |
Yêu cầu làm sạch nhanh và triệt để. |
Băng tải Module hoặc băng tải lưới Inox, vì chúng dễ dàng tháo lắp và xịt rửa. |
|
Tải trọng |
Khối lượng và độ sắc bén của sản phẩm. |
Dây đai nhiều lớp, khung và con lăn Inox độ dày cao, băng tải xích/Module. |
Tóm lại
Việc lựa chọn vật liệu cho băng tải thực phẩm không chỉ là một quyết định kỹ thuật mà còn là cam kết về An toàn Vệ sinh Thực phẩm. Bằng việc tuân thủ các hướng dẫn lựa chọn chi tiết này, bạn có thể xây dựng một
hệ thống băng tải an toàn, hiệu quả và bền vững cho ngành công nghiệp thực phẩm.
Xem thêm:
Chọn băng tải đai hay băng tải xích cho tải nặng?