Bản in của bài viết

Luật Bảo hiểm Y tế quy định có hai hình thức đóng: tự nguyện và bắt buộc. Tuy nhiên, người nước ngoài tham gia cần căn cứ vào các nhóm đối tượng để nắm được hình thức đóng BHYT.

1. Các nhóm đối tượng tham gia Bảo hiểm y tế

Căn cứ vào Điều 12, Chương II của Luật Bảo hiểm Y tế số 01/VBHN-VPQH, đối tượng tham gia BHYT được chia thành 5 nhóm như sau:

• Nhóm 1: bao gồm người lao động và người sử dụng lao động (có thể là cá nhân, tổ chức, đơn vị,...).

• Nhóm 2: đối tượng do các cơ quan, tổ chức Bảo hiểm xã hội đóng.

• Nhóm 3:  đối tượng được đóng BHYT do ngân sách nhà nước đóng.

• Nhóm 4: đối tượng nằm trong diện được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng.

• Nhóm 5:  đối tượng tham gia Bảo hiểm Y tế theo hình thức hộ gia đình, trừ các trường hợp đã nêu ở trên.

5 nhóm đối tượng tham gia Bảo hiểm Y tế theo quy định

2. Đóng BHYT tự nguyện cho người nước ngoài

Đối tượng người nước ngoài muốn tham gia BHYT tự nguyện thì hình thức duy nhất là đóng BHYT hộ gia đình (đối tượng thuộc nhóm 4 ở trên). Tức là người nước ngoài đã có tên trong hộ khẩu, sổ tạm trú cùng các thành viên khác ở Việt Nam.

a) Hồ sơ tham gia BHYT tự nguyện cho người nước ngoài

Công văn số 3170/BHXH-BT đã hướng dẫn cụ thể về việc lập danh sách và chuẩn bị đóng BHYT hộ gia đình, bao gồm các giấy tờ sau:

• Tờ khai TK1-TS của các thành viên tham gia BHYT gửi lên Cơ quan BHXH tuyến huyện.

• Mẫu DK01 kê khai thông tin các thành viên trong gia đình, nhận mẫu từ trưởng thôn, xóm, tổ dân phố, xã,...

• Mẫu DK04 kê khai danh sách những người tự đóng Bảo hiểm Y tế.

• Bản sao sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú của hộ gia đình.

• Trường hợp đã có thành viên có thẻ BHYT thì phải nộp bản chính hoặc bản chụp ảnh thẻ BHYT cũ để cơ quan Bảo hiểm giảm trừ mức đóng khi tham gia cùng hộ gia đình.

b) Mức đóng bảo hiểm Y tế tự nguyện cho người nước ngoài 

Căn cứ vào Khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT tự nguyện cho người nước ngoài dựa vào mức lương cơ sở:

• Mức đóng của người thứ nhất tham gia BHYT tính bằng 4.5% của lương cơ sở.

• Mức đóng BHYT của người thứ hai bằng 70% người thứ nhất.

• Mức đóng của người thứ ba, thứ tư lần lượt bằng 60%, 50% người thứ nhất.

• Từ người thứ năm trở đi, mức đóng BHYT tính bằng 40% của người thứ nhất.

Mức đóng BHYT tự nguyện căn cứ vào lương cơ sở

Lưu ý: Lương cơ sở được tính theo quy định hiện hành của Luật. Mức lương cơ sở tính từ 01/07/2019 là 1.490.000 đồng/tháng.

3. Thủ tục tham gia BHYT bắt buộc cho người nước ngoài

Người nước ngoài phải tham gia BHYT bắt buộc nằm trong các nhóm đối tượng số 1, 2, 3, 4 như đã liệt kê ở trên, bao gồm hầu hết công dân nước ngoài làm việc và sinh sống tại Việt Nam có hợp đồng lao động, 

a) Hồ sơ tham gia BHYT bắt buộc cho người nước ngoài

Căn cứ vào Quyết định số 1018/QĐ-BHXH, hồ sơ tham gia BHYT bắt buộc cho người nước ngoài gồm:

• 2 bản mẫu D03-TS kê khai danh sách người tham gia BHYT.

• Mẫu TK1-TS: tờ khai tham gia BHXH, BHYT cho người lao động, điền đầy đủ các thông tin và gửi lên Cơ quan Bảo hiểm nơi phụ trách của đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức,...

b) Mức đóng Bảo hiểm Y tế bắt buộc cho người nước ngoài

Theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết Luật bảo hiểm xã hội và Luật an toàn, vệ sinh lao động về bảo hiểm xã hội bắt buộc, mức đóng BHYT cho người nước ngoài áp dụng từ 1/12/2018 đến 31/12/2021 là 4.5% mức lương tham gia BHXH. Trong đó người lao động đóng 1.5%, người sử dụng lao động đóng 3% mức lương tham gia BHXH theo quy định.

Như vậy, theo các thông tin và hướng dẫn đóng bảo hiểm y tế cho người nước ngoài trên đây, người lao động cần căn cứ vào nhóm đối tượng để thực hiện tham gia BHYT tự nguyện hay bắt buộc. Đơn vị sử dụng lao động cũng cần lưu ý để thực hiện đóng BHYT bắt buộc cho lao động nước ngoài, theo quy định của Luật.