Bướu nhân giáp là gì? Nguyên nhân triệu chứng

Bướu nhân giáp còn gọi là bướu nhân tuyến giáp hay có cách gọi dân dã hơn là bướu cổ. Bệnh có thể lành tính hoặc ác tính và gặp ở cả nam và nữ, tuy nhiên tỷ lệ ở nữ cao hơn nam. Vậy bướu nhân tuyến giáp là gì, triệu chứng ra sao và nguyên nhân nào gây bệnh?

1. Bướu nhân giáp là gì?

Bệnh bướu nhân giáp khiến vùng trước cổ của người bệnh mất cân đối

Bướu nhân tuyến giáp là một dạng tổn thương nằm khu trú tại tuyến giáp, tồn tại ở dạng khối, có thể là dịch lỏng hoặc đặc quánh. Bệnh làm thay đổi cấu trúc, chức năng của tuyến giáp. Biểu hiện ở người bệnh là vùng trước cổ thường mất cân đối. 

Bướu nhân giáp thường phát hiện khi khám lâm sàng. Theo thống kê 4-7% dân số mắc căn bệnh này, nữ mắc nhiều gấp 5 lần nam giới. Trong đó, tỷ lệ được phát hiện bằng siêu âm lớn hơn rất nhiều, dao động trong khoảng 19 – 67% tùy nhóm nghiên cứu. Người càng cao tuổi nguy cơ mắc bệnh càng tăng, ước tính gần 50% số người trên 60 tuổi có bướu nhân tuyến giáp. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 1/20 số này là ác tính.

>>> Xem thêm: Phòng khám Thiên Phước

Bướu nhân tuyến giáp được chia làm 2 loại: đơn nhân và đa nhân. Khi khám lâm sàng thông thường người ta chỉ sờ thấy các nhân lớn, nằm gần bề mặt. Còn các nhân nhỏ, đường kính dưới 1cm rất khó bị phát hiện vì vậy phải nhờ đến siêu âm. Trong một vài trường hợp, nhân lành tính có thể không phát triển hoặc nhỏ đi. Tuy nhiên đa số chúng sẽ tiến triển chậm.

2. Dấu hiệu bướu nhân tuyến giáp

Trong hầu hết các trường hợp, bướu nhân tuyến giáp không có biểu hiện lâm sàng cụ thể. Người bệnh thường phát hiện bệnh thông qua khám sức khỏe định kỳ hay khám các bệnh lý khác.

Khi bướu nhân tuyến giáp to lên, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như: vùng cổ to ra bất thường, thở khó, nuốt khó, khản tiếng,…

Nếu xuất hiện rối loạn chức năng tuyến giáp người bệnh xuất hiện một số triệu chứng khác như: gầy sút cân, lo âu, run tay, mất ngủ, hồi hộp trống ngực,…

Nếu gặp các dấu hiệu nghi ngờ trên kèm theo tiền sử gia đình có người bị ung thư tuyến giáp/nhân tuyến giáp hay chiếu xạ vùng cổ, bạn nên đi thăm khám và chẩn đoán kịp thời bệnh bướu nhân tuyến giáp.

3. Nguyên nhân gây bệnh bướu cổ

Thiếu i ốt là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến người bệnh bướu cổ

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bướu nhân giáp được xem là phổ biến nhất đó là do cơ thể bị thiếu hụt một lượng i-ốt nhất định. Tuy nhiên không phải bổ sung i-ốt là có thể chữa khỏi bệnh. Bởi lẽ tác nhân gây nên bệnh lý này chủ yếu liên quan đến hệ thần kinh, còn tuyến giáp thường sẽ hấp thụ i-ốt thông qua việc ăn uống. Khi tuyến giáp không nhận được đầy đủ lượng i-ốt từ các yếu tố bên ngoài thì nó sẽ sản sinh ra các hormone để bù đắp. Lúc này tuyến giáp phồng to kích thước và tạo nên tình trạng bướu cổ.

Bên cạnh đó, bạn có thể mắc bệnh bướu cổ vì sử dụng một số loại thuốc hay ăn một số loại thức ăn, chẳng hạn:

– Thuốc cản quang (sử dụng trong chụp chiếu chẩn đoán hình ảnh), thuốc kháng giáp tổng hợp, muối lithi trong chuyên khoa tâm thần, thuốc thấp khớp,…

– Các loại thức ăn chẳng hạn như khoai mì, rau họ cải, măng,… làm cho chức năng tổng hợp hormon của tuyến giáp bị ức chế.

– Rối loạn hoạt động tuyến giáp do bẩm sinh, chủ yếu do tiền sử gia đình có người mắc bệnh.

– Bên cạnh đó còn một số nguyên nhân hiếm gặp như: hút thuốc lá (làm cản trở sự hấp thu i-ốt), thay đổi nội tiết tố nữ, viêm giáp,…

4. Phương pháp điều trị bệnh bướu cổ

Tùy thuộc vào thể trạng và mức độ của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định những biện pháp điều trị thích hợp. Tuy nhiên để điều trị bướu nhân tuyến giáp thường có những phương pháp chính sau:

4.1. Khám lâm sàng và theo dõi bệnh bướu nhân giáp

Trường hợp bướu giáp nhỏ và không xuất hiện triệu chứng lâm sàng: người bệnh chỉ cần theo dõi định kỳ bằng phương pháp khám lâm sàng và siêu âm tuyến giáp nhằm đánh giá độ lớn cũng như sự phát triển của bệnh.

4.2. Điều trị nội khoa

Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc nhằm đưa hormone tuyến giáp trở về trạng thái bình thường. Phương pháp này áp dụng để điều trị bướu cổ có dấu hiệu do rối loạn chức năng tuyến giáp gây nên hoặc người bệnh sau xạ trị và phẫu thuật tuyến giáp. Bệnh nhân sử dụng thuốc cần tuân theo sự chỉ định của bác sĩ. Sau mỗi lần tái khám người bệnh sẽ được kiểm tra lượng hormone  nhằm kiểm tra hiệu quả sử dụng thuốc.

4.3. Đốt u bướu giáp bằng sóng cao tần bệnh bướu nhân giáp

Đốt u bướu giáp bằng sóng cao tần là một trong những phương pháp hiện đại để điều trị bướu nhân tuyến giáp

Là phương pháp hủy khối u lành tính bằng nhiệt gây ra do ma sát của các i-on trong mô, dưới tác động của một dòng điện xoay chiều có tần số cao. Với phương pháp này, điện cực có nhiệt độ từ 60 – 100°C sẽ được đặt ở trung tâm khối u nhằm phá hủy khối u. Nhiệt do ma sát sẽ làm khô các mô xung quanh từ đó làm mất nước trong tế bào và hoại tử khối u.

4.4. Xạ trị tuyến giáp

Đây là là phương pháp sử dụng i-ốt phóng xạ nhằm mục đích làm giảm đi kích thước của bướu giáp. Phương pháp này được xem là phương pháp hiện đại, điều trị rất tốt.

4.5. Phẫu thuật tuyến giáp

Phẫu thuật tuyến giáp được ưu tiên nhằm điều trị ung thư tuyến giáp. Tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ quyết định. 

Bệnh bướu giáp hầu hết là lành tính, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời thì tỷ lệ chữa khỏi khá cao. Vì vậy nếu người bệnh  thấy bản thân có những dấu hiệu bất thường hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám chính xác.

Nguồn: https://phongkhamthienphuoc.vn/benh-buou-nhan-giap-la-gi-trieu-chung-va-nguyen-nhan-gay-benh/​