Bản in của bài viết

Đăng ký kết hôn cần đáp ứng những điều kiện gì?

Nam nữ khi muốn xác lập quan hệ vợ chồng phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện kết hôn theo quy định và tiến hành đăng ký kết hôn. Vậy, các điều kiện đó là gì và đăng ký kết hôn phải thực hiện ở đâu?

Đăng ký kết hôn là gì?

Dưới góc độ xã hội, kết hôn là sự thừa nhận của người thân, cộng đồng đối với đôi nam nữ chỉ đơn thuần là việc chứng kiến hai bên đã tiến hành một nghi lễ cưới hỏi truyền thống hay tôn giáo. Đây cũng là “sự kiện” để hai bên nam nữ thông báo với họ hàng, người thân họ chính thức trở thành “vợ chồng” của nhau.

Dưới góc độ pháp lý, việc kết hôn là nam nữ xác lập quan hệ vợ chồng và phải được Nhà nước thừa nhận. Tại khoản 5 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn theo quy định của Luật này. Tức là, để quan hệ hôn nhân được xác lập, nam nữ phải hội đủ các điều kiện kết hôn và tiến hành đăng ký kết hôn.

Tìm hiểu thêm về: Công ty luật TNHH Everest

Điều kiện kết hôn

Điều kiện kết hôn là những đòi hỏi về mặt pháp lý để có quyền kết hôn mà hai bên nam nữ phải đáp ứng được. Nam nữ muốn kết hôn phải đáp ứng được điều kiện về độ tuổi, sự tự nguyện, năng lực hành vi dân sự và đặc biệt phải không thuộc các trường hợp bị cấm kết hôn.

Đầu tiên là về độ tuổi kết hôn. Tuổi kết hôn theo quy định là nữ từ đủ 18 tuổi trở lên và nam từ đủ 20 tuổi trở lên. Quy định này trước hết xuất phát từ cơ sử các nghiên cứu trong lĩnh vực y học, nam nữ khi đạt đến độ tuổi này thì tâm sinh lỹ mới phát triển toàn diện. Như vậy, họ mới có thể sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh cả về thể chất và trí tuệ. Ngoài ra, ở độ tuổi này, họ đủ trưởng thành để thực hiện các nghĩa vụ, cùng nhau chia sẻ và gánh vác các công việc của gia định. Do vậy, việc quy định độ tuổi kết hôn như trên góp phần tạo dựng nên những cuộc hôn nhân bền vững

Điều kiện tiếp theo là sự tự nguyện giữa hai bên nam nữ. Yếu tố tự nguyện được thể hiện trước hết thông qua ý chí chủ quan của người kết hôn, không bị tác động bởi người thứ ba. Người kết hôn xuất phát từ sự yêu thương nhau giữa hai bên nam nữ và bày tỏ mong muốn được kết hôn với cơ quan nhà nước. Đây là một quyền của con người nên việc có muốn kết hôn hay không phải do tự họ quyết định.

Người kết hôn phải không là người bị mất năng lực hành vi dân sự (phải có quyết định tuyên bố của Tòa án). Vì người mất năng lực hành vi dân sự thì không thể bày tỏ ý chí của mình đối với việc kết hôn, việc kết hôn này có thể ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của các bên khác cũng như gia đình và xã hội.

Việc hôn của nam nữ không thuộc các trường hợp bị cấm kết hôn theo quy định tại tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Việc quy định các trường hợp cấm kết hôn của pháp luật nhằm hướng tới bảo vệ chế độ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng. Ngoài ra, quy định còn hướng đến giữ gìn những thuần phong mỹ tục của người Việt Nam, góp phần duy trì và phát triển nòi giống cũng như sự phát triển của xã hội.

Một điều kiện cũng không kém phần quan trọng để hôn nhân được công nhận là người kết hôn phải là hai người không cùng giới tính. Quy định này nhằm đảm bảo sự ổn định các quan hệ hôn nhân gia đình. Điểm tiến bộ của quy định pháp luật thể hiện ở việc tuy không thừa nhận hôn nhân đồng giới nhưng cũng không cấm, việc sống chung giữ họ cũng không được coi là trái pháp luật.

Có thể bạn cũng muốn tìm hiểu thêm: hợp đồng hôn nhân

Nơi đăng ký kết hôn

Sau khi đã đáp ứng các điều kiện đã nêu trên bạn có thể đến Ủy ban nhân dân để đăng ký kết hôn. Theo Điều 7 Luật Hộ tịch, Ủy ban nhân dân dân cấp xã có thẩm quyền đăng ký kết hôn cho nam nữ không có yếu tố nước ngoài và kết hôn giữa công dân Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới với công dân nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam. Các trường hợp kết hôn có yếu tố nước ngoài sẽ đăng ký kết hôn tại Ủy ban Nhân dân cấp huyện. 

Đăng ký kết hôn cần những gì?

Để đăng ký kết hôn, cần có những loại giấy tờ sau:

- GIấy xác nhận tình trạng độc thân theo quy định;

- Tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định;

- Sổ hộ khẩu của hai bên gia đình nam, nữ;;

- CMND/CCCD.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ nêu trên, nam nữ có thể đến Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc huyện tùy từng trường hợp như đã nêu trên để tiến hành đăng ký kết hôn. Sau khi hoàn thành việc đăng ký, công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo Ủy ban nhân dân cấp xã trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam nữ.

Xem thêm nội dung khác: tranh chấp ly hôn