Nhung vat bi bo quen trong thanh pho

Trong xaõ hoäi ngaøy nay, khi cuoäc soáng ngaøy caøng vaên minh tieán boä, vôùi tieán trình coâng nghieäp hoùa phaùt trieån nhanh choùng thì khoái löôïng raùc thaûi cuõng gia taêng theo chieàu “tæ leä thuaän”.Raùc khoâng chæ coù trong caùc nhaø maùy, caùc khu coâng nghieäp, caùc baõi raùc, baõi taäp trung pheá lieäu maø ta coøn coù theå baét gaëp chuùng khaép nôi trong thaønh phoá, töø nhöõng con heûm nhoû, nhöõng quaùn aên, quaùn coùc treân væa heø ñeán nhöõng nôi roäng lôùn nhö coâng vieân, ñöôøng phoá, nhaø ga, beán taøu, raïp haùt … Maø phaàn lôùn chính laø do ngöôøi daân”lôõ tay ñeå queân”.

Toâi ñaõ töøng ñoïc caâu chuyeän naøy trong moät tôø baùo noï:” Coù moät anh chaøng ngöôøi nöôùc ngoaøi trong khi ñi ngang qua moät khu chung cö ñaõâ “may maén” “baét”ñöôïc moät  bòch raùc do coâ gaùi xinh ñeïp ñöùng treân taàng ba neùm xuoáng. Vaø anh chaøng, theo ñuùng pheùp lòch sö,ï ñaõ ñem bòch raùc leân taän nhaø traû laïi cho coâ gaùi…”. Chæ laø moät caâu chuyeän cöôøi nhöng ñoù thöïc söï ñaõ phaûn aùnh moät hieän thöïc vaãn ñang dieãn ra töøng ngaøy trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta, thaät ñaùng cho ta phaûi suy nghó. Khoâng hieåu laø “voâ tình laøm rôùt” hay voâ yù thöùc maø ngaøy ngaøy nhöõng bòch raùc, bao niloâng laïi luaân phieân nhau “rôi töï do” töø ban coâng caùc khu cö xa,ù nhö nhöõng traùi bom taán boác muøi, “ñaùp” thaúng xuoáng ñaàu ngöôøi ñi ñöôøng. Vaø khoâng ít tröôøng hôïp ñaõ gaây ra nhöõng vuï tai naïn “cöôøi ra nöôùc maét”. Thaät thöông taâm khi chæ vì söï voâ yù thöùc cuûa moät soá ngöôøi maø ñaõ gaây ra nhöõng haäu quaû ñaùng tieác. Vaäy maø khoâng ít ngöôøi ngaøy ngaøy vaãn voâ tö “chôi bom raùc” kieåu naøy.

Raùc khoâng chæ coù maët ôû caùc khu daân cö maø ngay caû nhöõng nôi coâng coäng nhö ñöôøng phoá, coâng vieân, nhöõng baõi raùc töï phaùt vaãn deã daøng chieám cho mình moät coõi “ngöï” rieâng. Vaø coù moät nghòch caûnh laø nhöõng baõi raùc naøy khoâng tröø moät nôi naøo, ngay caû beân caïnh moät thuøng raùc,vaãn ngang nhieân boác muøi. Maø nhöõng baõi raùc naøy ôû ñaâu ra? Chaúng phaûi cuõng chæ vì söï voâ yù thöùc, cöù tieänø vöùt raùc cuûa moïi ngöôøi ñoù sao? Vaø cuõng chaúng baát ngôø gì laém neáu coù ngöôøi noùi vôùi baïn raèng:  “Cöù xaû raùc thoaûi maùi ñi, ñaõ coù nhöõng ngöôøi doïn veä sinh roài maø, lo gì!”. Ñuùng laø moät caâu noùi quaù “ ngaây thô, hoàn nhieân”, neáu nhöõng ngöôøi doïn veä sinh maø nghe ñöôïc chaéc cuõng phaûi chaûy nöôùc maét “caûm ñoäng” tröôùc söï “quan taâm”cuûa ngöôøi ñi ñöôøng…

Vaø soá phaän cuûa nhöõng con chuoät cheát cuõng chaúng coù gì saùng suûa khi bò “tröng duïng”laøm moät vaät trang trí baát ñaéc dó treân nhöõng con ñöôøng. Baïn ñang ñi treân ñöôøng, boãng coù moät con chuoät cheát töø ñaâu “bay” qua vaø “haï caùnh moät caùch an toaøn” tröôùc xe baïn ö? Chuyeän ñoù thì coù gì laø laï khi ngaøy ngaøy ngöôøi ta vaãn “ñua nhau” quaêng chuùng ra ñöôøng nhö moät hoäi thi…Roài moät ngaøy ñeïp trôøi naøo ñoù, baïn vöøa ñi tung taêng vöøa huyùt saùo, boãng nhieân phaùt hieän ra moät caùi “thaûm loâng” ñen xì treân maët ñöôøng traùng nhöïa ñeïp ñeõ. Vaø baïn töï hoûi:” Nhaø nöôùc chuùng ta laïi “chôi sang” ñeán möùc traûi thaûm loâng treân ñöôøng ñi ö? Thöa khoâng, neáu nhìn kó thì baïn seõ phaùt hieän ra ñoù chaúng phaûi laø thaûm loâng ñeïp ñeõ, ñaét tieàn gì maø ñoù chæ laø moät con chuoät cheát naèm beïp dí leân maët ñöôøng. Ngaøy naøy qua ngaøy khaùc, chuùng naèm yeân ôû ñoù, bò haøng traêm haøng ngaøn chieác baùnh xe ñeø beïp, maø khoâng moät ai “ buoàn tình” doïn ñi caû. Thaät khoù maø töôûng töôïng noåi khi noãi thaønh phoá ñeàu coù haøng traêm con ñöôøng maø moãi moät con ñöôøng ñeàu nhö vaäy thì coøn ñaâu laø boä maët cuûa caùc thaønh phoá lôùn, trung tam du lòch, nôi maø moãi naêm thu huùt haøng ngaøn khaùch du lòch nöôùc ngoaøi? Ngaãm laïi thì thaät ñaùng buoàn khi boä maët cuûa thaønh phoá chuùng ta laïi ñöôïc “trang ñieåm” baèng nhöõng vaät baát ñaéc dó nhö vaäy. Vaø thaät ñaùng buoàn hôn khi nhöõng vieäc khieán ngöôøi ta vöøa buoàn cöôøi, vöøa muoán khoùc ñoù laïi chính do söï ích kæ cuûa nhöõng ngöôøi daân vaên minh, coù hoïc thöùc gaây neân. Döôøng nhö trong suy nghó cuûa phaàn lôùn ngöôøi daân thì chæ caàn saïch seõ trong nhaø mình thoâi coøn ñöôøng saù laø cuûa chung,cöù vieäc xaû thoaûi maùi, quaêng thoaûi maùi maø khoâng heà quaân taâm ñeán ngöôøi khaùc moät chuùt naøo. Lieäu ñoù coù phaûi laø neáp suy nghó “ ñeøn nhaø ai naáy saùng”vaãn coá höõu trong baûn tính cuûa moät soá ngöôøi Vieät Nam ta laâu nay hay khoâng?

Khoâng chæ laø söï ích kæ, voâ yù thöùc maø hình nhö, vieäc xaû raùc laâu ngaøy ñaõ trôû thaønh moät thoùi quen, moät chuyeän thöôøng nhaät. Sau moät buoåi daõ ngoaïi, bôø soâng hoaëc baõi coû xanh naøo ñoù ñeàu coù theå laäp töùc bieán thaønh moät baõi raùc môùi vôùi ngoån ngang nhöõng bao niloâng, thöùc aên thöøa, lon nöôùc ngoït…hay sau moät buoåi chieáu phim, caùc rap haùt cuõng traøn ngaäp nhöõng rac. Vaø söï voâ tö, quen tay cuûa ngöôøi ta khoâng chæ toàn taïi ôû nhöõng nôi coâng coäng maø ngay caû nhöõng choán toân nghieâm, ñeïp ñeõ nhö  chuøa chieàng, danh lam thaéng caûnh, di tích lòch söû cuõng cuøng chung caûnh ngoä ñaùng buoàn aáy. Nôi maø ngaøy ngaøy, tieáng chuoâng yeân bình vaãn ngaân vang, töôûng chöøng trong laønh, saïch seõ vaäy maø… chæ sau moät ngaøy leã,” nôi ôû cuûa Phaät” laïi trôû thaønh moät baõi raùc coâng coäng, döôùi nhöõng goác caây boà ñeà, caây ña naøo nhöõng taøn höông chaùy dôû, naøo voû chuoái, voû baùnh keïo… naèm töï nhieân nhö “nhaø cuûa mình.Theá môùi bieát, vieäc quen tay xaû raùc nhö ñaõ phaùt trieån thaønh moät ñaïi dòch beänh laây lan khoâng kieâng deø ai, ngay caû nhöõng tín ñoà trung thaønh cuûa “ñöùc Phaät töø bi”.

Beân caïnh khoái löôïng raùc thaûi sinh hoaït do ngöôøi daân ngaøy ngaøy vaãn voâ yù thöùc thaûi vaøo moâi tröôøng, khoái löôïng raùc thaûi coâng nghieäp cuõng chieám moät con soá khoâng nhoûå. Laøm sao coù theå “nhoû” ñöôïc khi moãi ngaøy, nhöõng nhaø maùy vaãn “voâ tö, hoàn nhieân” thaûi haøng taán chaát thaûi, hoùa chaát xuoáng caùc con soâng, ao, hoà vaø coù khi laø caû vaøo nhöõng caùnh röøng. Nhöõng vieäc laøm ñoù khoâng chæ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, laøm cheát haøng loaït caùc sinh vaät nhoû maø coøn  laøm maát caân baèng sinh thaùi, aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán cuoäc soáng, söùc khoûe cuûa ngöôøi daân soáng trong khu vöïc gaàn ñoù. Bôûi moät khi raùc thaûi, hoùa chaát traøn lan trong nhöõng con soâng, nhaát laø nhöõng con soâng ôû noâng thoân- nôi maø töø xöa vaãn laø nguoàn nöôùc sinh hoaït chính cuûa nhöõng ngöôøi daân, thì taát nguoàn nöôùc bò oâ nhieãn naøy seõ gaây caùc beänh nhö beänh ngoaøi da, beänh ñöôøng ruoät… Ñoù laø chöa keå ñeán muøi hoâi kinh khuûng maø noù boác leân seõ laøm oâ nhieãn toaøn boä khoâng khí ôû khu vöïc ñoù.

Keøm theo ñoù, raùc thaûi theo nhieàu con ñöôøng khaùc nhau cuõøng tuï hoïp veà coáng thoaùt nöôùc cuûa thaønh phoá khieán chuùng bò taéc ngheõn nghieâm troïng. Khoâng thoâng thì muøa möa, nöôùc khoâng coù choã thoaùt seõ öù laïi, laøm ngaäp haàu heát caùc con ñöôøng. Ñoù laø chöa keå khoái löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït, khoâng thoaùt ñöôcï cuõng seõ theo loái ñoù maø uøn leân ñöôøng suûi boït ñuïc ngaàu, thaät quaù maát veä sinh. Maø neáu thoâng thì chính quyeàn laïi phaûi boû ra moät soá tieàn khoâng ñaùng phaûi boû ñeå söûa chöõa ø haäu quaû do nhöõng thoùi quen voâ yù thöùc cuûa ngöôøi daân. Cöù nhö theá, naêm naøo cuõng nhö naêm naøo, vaãn cöù laëp ñi laëp laïi caùi ñieäp khuùc quen thuoäc, sôû thoaùt nöôùc cuøng chính quyeàn caùc caáp laïi “ñoàng ca” moät baøi haùt “naïo soâng, thoâng coáng” ñaõ laøm hao phí moät phaàn ñaùng keå kinh phí. Trong khi vôùi soá tieàn aáy ta coù theå giuùp ñôõ raát nhieàu gia ñình ngheøo, nhöõng ngöôøi gaëp khoù khaên, xaây döïng caùc coâng trình coâng coäng cho treû em, giuùp ñôõ hoïat ñoäng cuûa caùc toå chöùc phuùc lôïi xaõ hoäi.

Khoâng rieâng ngoøai xaõ hoäi maø ngay caû trong tröôøng hoïc, moâi tröôøng gaàn  guõi nhaát vôùi treû em - theá heä töông lai cuûa ñaát nöôùc, vieäc xaû raùc cuõng laø moät  ñeà taøi muoân thuôû. Trong moät buoåi sinh hoïat taäp theå, saân tröôøng traøn ngaäp maøu traéng caùnh aùo hoïc sinh, vaø ngay caû khi keát thuùc buoåi sinh hoïat, hoïc sinh leân lôùp hoïc thì saân tröôøng vaãn traøn ngaäp maøu traéng … cuûa raùc, naøo giaáy nhaùp, que kem, hoäp xoáp, bòch baùnh keïo vaø coù khi laø caû moäi traùi coùc naèm laên loùc giöõa tröôøng . Roài khi nhöõng cuïc keïo sing gum  xuaát hieän thì caùc daõy haønh lang, lôùp hoïc laïi nhanh  choùng khoùac leân moät “boä maët môùi” ñöôïc trang trí baèng nhöõng baû keo singgum ñuû moïi hình daùng. Cöù nhö vaäy thì coøn ñaâu laø tröôøng hoïc, nôi ghi daáu  laïi bieát bao kyû nieäm ñeïp ñeõ cuûa tuoåi hoïc troø.

Nhöõng hieän töôïng aáy, ngaøy ngaøy vaãn hieän dieän, thöôøng tröïc trong moâi tröôøng soáng cuûa chuùng ta, vaãn xuaát phaùt töø söï voâ yù thöùc, voâ traùch nhieäm cuûa moãi con ngöôøi. Vaø chuùng ñaõ gaây ra raát nhieàu haäu quaû ñaùng tieác khoâng ñaùng coù, haøng chuïc ngaøn con ngöôøi ñaõ leân tieáng, vaäy sao nhaø chöùc traùch vaãn im lìm? Chaúng leõ hoï khoâng nhaän thaáy ñöôïc nhöõng caùi haïi roõ raøng vaãn baøy ra tröôùc maét hay sao? Khoâng, hoï thaáy raát roõ ñaáy chöù nhöng hoï vaãn chöa coù moät bieän phaùp xöû lí thöïc söï ñoái vôùi söï vieäc naøyï. Coù chaêng cuõng chæ laø moät soá bieän phaùp giaùo duïc, xöû phaït qua loa, laáy leä trong khi caàn phaûi coù nhöõng haønh ñoäng thieát thöïc vaø maïnh tay ñeå chaám döùt hieän töôïng naøy. Coù toå chöùc giaùo duïc yù thöùc cuõng khoâng phaûi chæ baèng nhöõng baøi giaûng khoâ cöùng, daøi hôi maø chaúng ñaït ñöôïc hieäu quaû gì. Caùi chính laø phaûi coù hieän thöïc vaán ñeà ñeå ngöôøi daân töï nhaän thöùc ñöôïc haäu quaû cuûa nhöõng haønh ñoäng voâ yù thöùc gaây ra maø töï söûa chöõa vaø ngaên chaën haønh ñoäng aáy cuûa moät soá ngöôøi khaùc. Vaø vieäc xöû phaït cuõng theá, khoâng phaûi chæ laø vieäc nhaéc nhôû qua loa ma phaûi thaúng tay xöû lí thích ñaùng bôûi phaùp luaät laø moät boä maùy giöõ gìn traät töï xaõ hoäi vaø baûo veä quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa ngöôøi daân chöù khoâng phaûi laø moät baø meï hieàn suoát ngaøy chæ khuyeân nhuû nhöõng ñöùa con cuûa mình trong khi chuùng laïi laøm nhöõng vieäc sai traùi. Coù nhö vaäy hieän töôïng naøy môùi ñöôïc chaám döùt trieät ñeå, traû laïi boä maët ñeïp ñeõ cho thaønh phoá, cho ñaát nöôùc ta. Giuùp cho baàu khoâng khí bôùt oâ nhieãm, theå hieän ngöôøi Vieät Nam ta laø nhöõng ngöôøi vaên minh, coù vaên hoùa. Khi aáy , nöôùc ta môùi thöïc söï thaønh coâng khi thöïc hieän coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa- hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.

Vieäc xaû raùc böøa baõi laâu nay vaãn laø moät chuyeän quaù bình thöôøng trong nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân chuùng ta. Nhöng khi nhìn laïi, baïn seõ thaáy noù thaät söï nhöõng chaúng bình thöôøng vaø cuõng chaúng ñem laïi moät chuùt lôïi ích naøo cho chuùng ta caû. Ngöôïc laïi noù coøn gaây ra cho chuùng ta nhöõng haäu quaû maø khoù ai coù theå löôøng tröôùc ñöôïc. Vaäy taïi sao ta cöù phaûi coá chaáp, haønh ñoäng thieáu yù thöùc nhö vaäy trong khi ñoù chæ laø moät thoùi quen, chæ caàn chòu khoù moät chuùt laø ta coù theå töø boû deã daøng? Vaø baïn ôiø cuõng ñöøng quaù voâ taâm, ñöøng thieáu traùch nhieäm nhö theá vì khi baïn xaû raùc khoâng chæ coù moâi tröôøng keâu “cöùu” maø caû raùc thaûi cuõng khoâng theå naèm im khi chuùng voâ tình bò bieán thaønh moät vaät trang trí xaáu xí, baát ñaéc dó cho thaønh phoá. Trong khi aáy, neáu chuùng ta thu gom vaø phaân loaïi chuùng, caùc loaïi nhöïa, bao nilo6ng coù theå ñöôïc ñöa vaøo caùc nhaø maùy taùi cheá, laøm neân caùc ñoà duøng môùi maø chaúng toán nhieàu tieàn. Coøn caùc loaïi thöùc aên thöøa, xaùc ñoäng vaät cheát thì vieäc tröng duïng laøm phaân boùn caây troàng laø quaù tuyeät vôøi, coøn gì hôn nöõa chöù!Chæ caàn chòu khoù laøm moät vieäc ñôn giaûn nhö vaäy thoâi laø ta ñaõ tieát kieäm moät khoaûn tieàn khaù lôùn trong khi nhöõng loaïi raùc thaûi laïi coù cô hoäi giuùp ích cho ñôøi laàn thöù hai . Ñoù laø chöa keå vieäc taùi söû duïng raùc coøn giuùp moâi tröôøng bôùt oâ nhieãm, giaûm thieåu khoái löôïng raùc töï phaân huûy coù theå taïo ra nhöõng chaát coù haïi cho con ngöôøi. Khoâng nhöõng theá, sau khi raùc ñöôïc thu gom, khoâng coøn ai xaû raùc böøa baõi thì thaønh phoá, ñaát nöôùc ta seõ trôû thaønh moät nôi thaät “xanh_saïch_ñeïp”

 Xaû raùc böøa baõi laø moät vieäc laøm raát ñaùng traùch cuûa moät soá ngöôøi, chính vì vaäy, moãi ngöôøi trong chuùng ta haõy yù thöùc moät chuùt, khoâng xaû raùc ra ñöôøng phoá, nôi coâng coäng hay baát cöù ñaâu. Ñöøng vì söï ích kyû cuûa baûn thaân maø baïn voâ tình ñaõ bieán raùc thaûi thaønh moät thöù ñaùng gheùt, phuû nhaän nhöõng lôïi ích trong vieäc taùi söû duïng maø chuùng coù theå ñem laïi cho chuùng ta, giuùp ta tieát kieäm moät phaàn tieàn khaù lôùn ñeå giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi khaùc. Cuõng ñöøng vì moät thoùi quen xaáu ñaùng boû nhö vaäy maø khieán raùc thaûi trôû thaønh “nhöõng vaät bò boû queân trong thaønh phoá”.

hehe... bai vancua tui hoi dai nhung ai chu kho ngoi doc rui cho tui nhan xet nghen.