TP - Dân tộc ta có truyền thống “tôn sư trọng đạo”.
Thời phong kiến, trong bậc thang giá trị, nhà giáo xếp sau vua nhưng
trước cha mẹ: “Quân – Sư – Phụ”.
Với vinh dự và trọng trách ấy, nhiều nhà giáo đã làm
rạng rỡ non sông đất nước như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn
Tất Thành, tức Chủ tịch Hồ Chí Minh kính mến của chúng ta.
Dưới chế độ mới, nhà giáo được vinh danh “kỹ sư tâm
hồn”, nghề dạy học là “nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý”. Lớp
lớp nhà giáo đã đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp “trồng người” và khi
Tổ quốc cần họ cũng sẵn sàng xả thân vì độc lập, tự do.
Tuy nhiên, do đất nước trải qua chiến tranh, qua nhiều
thời kỳ với nhiều khó khăn, thử thách, nhà giáo VN cũng trải qua nhiều
bước thăng trầm. Thời bao cấp, cũng như các nghề khác, nhà giáo không
thể sống được bằng nghề, phải làm thêm nhiều công việc khác không liên
quan gì đến dạy học để kiếm sống.
Xã hội không mặn mà với sự học, sinh viên thi vào
trường sư phạm chỉ là “chuột chạy cùng sào”. Nền kinh tế khủng hoảng
kéo theo đạo học suy vi, nhiều nhà giáo bỏ dạy về nhà nuôi heo gà, vá
xe đạp, đạp xích lô… Hình ảnh người thầy có phần bị mai một.
Đất nước đổi mới, kinh tế phát triển, nghề dạy học
được trả lại đúng vị trí. Đời sống nhà giáo ngày càng khá giả, sinh
viên sư phạm được miễn học phí, trường sư phạm thu hút tài năng do đó
chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng cao. Nhà nước, xã hội lấy ngày
20/11 hằng năm làm Ngày nhà giáo VN để tôn vinh nhà giáo.
Là nhà giáo dù giảng dạy ở cấp học nào thì cũng đã
từng là học trò trước khi bước lên bục giảng. Nhờ có công lao của bao
thế hệ thầy cô giáo mới có thế hệ nhà giáo hôm nay. “Trọng thầy mới
được làm thầy”. Nếu để mất đi sự kính trọng đó thì phải tự trách mình
trước.
Trong cơ chế thị trường, không ít nhà giáo đánh mất
nhân cách, lòng tự trọng, tự biến mình thành “người bán chữ” lạnh lùng,
sòng phẳng có khi đến mức tàn nhẫn. Có giáo viên coi học sinh như cái
máy ATM để thoả sức rút tiền; họ bán điểm, bán đề thi, đáp án, bán danh
hiệu thi đua, gạ tình đối với học sinh...
Có người nói đó chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”. Là
người trong ngành, tôi thấy không phải chỉ là một con sâu nữa mà có
nhiều con sâu. Vì thế, một số học sinh, cha mẹ học sinh nhìn nhà giáo
với con mắt khác, truyền thống “tôn sư trọng đạo” bị tổn thương. Nguyên
nhân do đâu? Rõ ràng phải tìm nguyên nhân chủ quan từ phía nhà giáo.
Nhưng theo tôi, cũng phải kể đến nguyên nhân khách
quan từ phía học sinh và cha mẹ học sinh đã góp phần làm hư hỏng thầy
cô giáo. Có người coi dạy học cũng như nghề đi buôn, cũng mặc cả, trả
treo, thêm bớt.
Có người đặt giá với thầy cô giáo: “Thầy làm sao cho
con tôi đậu tốt nghiệp loại giỏi, tôi xin gửi thầy 5 vé”. Họ dùng tiền
tài, vật chất để mua điểm, mua bằng. Có “cầu” ắt có “cung”, nhiều nhà
giáo đã “bán linh hồn cho quỷ”…
Sự quý mến thầy cô vì thế cũng khác xưa, ngày 20/11
học sinh chỉ tặng quà cho giáo viên chủ nhiệm và giáo viên dạy các môn
chính còn giáo viên thể dục, quân sự không ai nhớ tới.
Quà tặng không chỉ hoa mà rất thực dụng: Ấm chén,
xoong nồi, bếp ga, mỹ phẩm, cả áo dài, quần lót… Có học sinh nọ thấy
mọi người đối xử không công bằng với thầy cô, nên đã đến thăm và tặng
quà cho thầy giáo dạy thể dục.
Lần đầu tiên được nhận quà, thầy giáo rất xúc động coi
đó là kỷ niệm đáng nhớ nhất. Tình cảm chân thành như em học sinh nọ
không phải là ít nhưng tính thực dụng, vụ lợi khi tặng quà cho thầy cô
cũng không phải là cá biệt. Vì thế, có giáo viên đã phải cầu xin trên
báo chí: Ngày 20/11 xin đừng tặng quà cho chúng tôi.
Mong muốn của những người thầy chúng tôi là trả lại
môi trường trong sáng, vô tư cho nhà trường và thầy cô giáo. Điều đó
đòi hỏi sự phấn đấu của nhà giáo và sự hưởng ứng của học sinh, cha mẹ
học sinh và xã hội.
Chúng ta đang chống tiêu cực trong thi cử và bệnh
thành tích trong giáo dục bằng nhiều biện pháp như chấn chỉnh dạy thêm,
học thêm, ngăn chặn “phao” trong các kỳ thi… nhưng đó chỉ mới là chống
cái ngọn.
Xin hãy chống tiêu cực ngay trong tư tưởng giáo viên,
trong tư tưởng học sinh, cha mẹ học sinh, trả lại tình cảm thầy – trò
đúng nghĩa của nó.
Thùy Hương
Theo: tienphongonline
