Hôn nhân cũng là một Đạo (tiếp)

Đạo vợ chồng còn được ông cha ta ta đề cập bằng những Quy chế rất chặt chẽ sau đây:

1/ "Lục Lễ bất bị, trinh nữ bất hành": Nghĩa là "không đủ sáu Lễ, người con gái trinh không đi (về nhà chồng)". Sáu Lễ gồm: "Nạp thái": còn gọi là "Lễ chạm ngõ". Đây là lần nhà trai chính thức đem Lễ đến nhà gái ngỏ ý muốn kén cô gái nhà ấy cho con trai nhà mình (sau khi đã nhờ "bà mối" thăm dò tìm hiểu từ  trước đó hàng vài ba tháng). Khi đã được sự đồng ý của nhà gái, tiếp đến nhà trai tiến hành Lễ "Vấn danh": Gọi là vấn danh nhưng chủ yếu không phải là hỏi tên, mà mục đích chính là hỏi tuổi, cụ thể là năm, tháng, ngày và giờ sinh của đôi trẻ. Biết được "tuổi" của đôi trẻ rồi, hai bên liền đi nhờ thầy tướng số xem hai tuổi đó lấy nhau có hợp không; hợp thì năm nay có cưới ngay được chưa hay phải đợi năm khác? Đó chính là Lễ "Nạp cát". Sau Nạp cát, đến Lễ "Thỉnh kỳ": nhà trai chọn "ngày lành tháng tốt" có thể tiến hành các công việc quan trọng tiếp theo, đến xin ý kiến nhà gái. Hai bên thống nhất về thời giờ cụ thể rồi, nhà trai đem "sính Lễ" đến nhà gái, gọi là "Lễ ăn hỏi". Cuối cùng là "Lễ cưới", còn gọi là Lễ "Thân nghinh", Lễ đón dâu.

2/ "Thất xuất" và "Tam bất khả xuất": Khi đã trở thành vợ chồng, đôi trẻ phải có trách nhiệm chăm sóc nhau, vun đắp xây dựng gia đình hạnh phúc lâu dài... Người chồng chỉ được phép ly hôn khi người vợ phạm phải một trong bẩy "tội" sau đây (gọi là "Thất xuất"): một là không đẻ con trai để "nối dõi tông đường" (đây chính là hệ quả của tệ "trọng Nam khinh Nữ"!). Hai là vợ có tính dâm dật, trăng hoa. Ba là người vợ vô trách nhiệm trong việc chăm sóc bố mẹ chồng. Bốn là tội "lắm điều". Năm là người vợ đó phạm tội trộm cắp. Sáu là khi người vợ có tính ghen tuông quá quắt, vô lối. Cuối cùng, bẩy là khi người vợ mắc chứng bệnh tâm thần (điên). Bẩy "tội" ấy thực ra cũng có nhiều điều vô lý, như việc không có con trai, thậm chí không có con, đâu chỉ do người phụ nữ? Tuy vậy, luật lệ xưa cũng có những ràng buộc, khiến người chồng không phải lúc nào muốn bỏ vợ là có thể bỏ được, cho dù người vợ có phạm phải "Thất xuất" nói trên. Đó là quy định "Tam bất khả xuất": ba điều không được ly hôn. Một là người vợ đã chịu tang nhà chồng được ba năm. Hai là người vợ đã chung sống với chồng từ thuở gia đình còn nghèo hèn. Ba là nếu xét thấy, sau khi ly hôn, người phụ nữ sẽ không có nơi nương tựa.  

3/ "Phu phụ tương kính như tân": vợ chồng kính trọng nhau như khách.