|
Bệnh viêm vú ở bò sữa
Bệnh viêm vú là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại lớn nhất cho đàn bò sữa do bò rất dễ mắc bệnh, lây lan nhanh và làm giảm nghiêm trọng sản lượng sữa.
Nguyên nhân gây bệnh:
Bệnh do nhiều tác nhân gây ra: Vi khuẩn, mycoplasma, nấm... mầm bệnh tồn tại ở khắp nơi, trên cơ thể, bầu vú,.. xâm nhập vào tuyến vú qua các tổn thương ở bầu vú, núm vú, do máy vắt sữa hoặc vắt sữa bằng tay không vô trùng, khi bê, nghé bú... gặp môi trường sữa thuận lợi phát triển nhân lên và gây bệnh. Vắt không hết sữa hay vắt sữa không đúng thời điểm làm sữa tồn đọng trong bể sữa cũng là nguyên nhân gây bệnh viêm vú.
Triệu chứng:
Bệnh biểu hiện ở nhiều thể khác nhau, mỗi thể có các triệu chứng đặc trưng:
- Viêm vú thể tương mạc: Vú bị sưng ở một vú hay toàn bộ. Con vật có phản ứng đau khi ấn mạnh tay vào bầu vú. Lượng sữa giảm rõ rệt ở vú bị sưng. Sữa loãng và có những hạt lổn nhổn.
- Viêm vú thề cata: Bầu vú ít sưng, núm vú to thêm. Kiểm tra bằng tay thấy đầu vú và tuyến vú có những cục mềm bên trong. Sữa vắt ra có cặn sữa hoặc cục sữa vón. Đôi khi cặn sữa này làm tắc ống dẫn sữa.
- Viêm vú có mủ: Bò sốt cao 40-410C, mệt mỏi, kém ăn. Bầu vú và núm vú sưng đỏ từng thùy hay toàn bộ. Sờ tay thấy nóng, ấn vào con vật có phản ứng đau. Lượng sữa giảm hay ngưng hẳn. Sữa loãng, có màu hồng, sau đó sữa có lẫn các cục sữa vón và dịch mủ, màu vàng hay vàng nhạt.
Bệnh qua thời kỳ cấp tính sẽ chuyển thành mãn tính. Bầu vú giảm hiện tượng sưng đỏ, giảm đau, lượng sữa vẫn ít và sữa vẫn loãng, có các cặn mủ và nhớt, màu vàng nhạt.
- Viêm vú có máu: Sốt cao 40- 410C kéo dài hàng tuần, mệt mỏi và kém ăn. Bầu vú sưng to một bên hoặc toàn thể. Trên bầu vú có từng đám tụ huyết màu đỏ sẫm. Bò đau đớn khi ta ấn tay vào bầu vú. Lượng sữa giảm hoặc ngưng. Sữa loãng có màu hồng, có khi loãng như máu do xuất huyết trong tuyến sữa.
Bệnh tiến triển nhanh, biến chứng thường gặp là nhiễm trùng huyết và súc vật bệnh sẽ chết sau 7-9 ngày.
- Định kỳ chẩn đoán sớm bệnh viêm vú bằng phản ứng CMT (California Mastitis Test) hoặc đếm số tế bào Somatic của đàn.
- Trước khi vắt sữa phải rửa bầu vú và núm vú bằng nước máy sạch và xà phòng hoặc thuốc sát trùng nhẹ như Vime- lodine (5ml+1 lít nước sạch). Sau khi vắt sữa xong nhúng núm vú vào dung dịch Vime- lodine (5ml+1 lít nước sạch) hoặc Vimekon (5g+1lít nước sạch).
- Cách ly bò mới đưa về để kiểm tra bệnh viêm vú tiềm ẩn trước khi đưa vào đàn.
- Vệ sinh chuồng trại, định kỳ sát trùng, diệt mầm bệnh. Dùng Vimekon (100g+20 lít nước), phun 300ml/m2 nền chuồng (cơ thể phun khi có gia súc).
Điều trị:
- Dùng Vimekon (5g+1 lít nước sạch) rửa và sát trùng vú viêm. Vắt kiệt sữa hư và chườm nóng, nếu có vết thương phải chườm lạnh, xoa bóp nhẹ.
- Dùng kháng sinh đặc trị viêm vú Tobra-Tylo 1ml/10kg thể trọng/ngày, trong 3-5 ngày.
- Tiêm thêm Vitamin C, B complex fortified để trợ lực và tăng sức đề kháng.
- Sau khi bò khỏi bệnh tiêm Vimekat hoặc Aminovit kèm với cho ăn Vime-Đạm Sữa để kích thích chuyển hoá thức ăn, tạo sữa..
| 
