Nhạc Cho Tuổi Teen Thiếu đủ Bề

Nhạc cho tuổi teen thiếu đủ bề

Theo nhiều chuyên gia ngành ca nhạc TP HCM, chiếm số lượng đông nhất trong khán giả của nhạc trẻ hiện nay là học sinh cấp 2, cấp 3, nhưng dòng nhạc riêng cho họ lại quá mờ nhạt. Thiếu ca khúc, sân chơi và cả ca sĩ cùng lứa tuổi... là những yếu tố làm nên cảnh "chợ chiều" đó.
Dù diễn ra trùng ngày với liveshow của "ngôi sao bự" Đan Trường, nhưng Cô gái Trung Hoa của Lương Bích Hữu có tới hơn 3.000 fan học trò đội mưa đến xem. Sức hút của cô ca sĩ có giọng ca không mấy xuất sắc, còn khá mới trên thị trường này không phải là lý do duy nhất thu hút đông khán giả như vậy. Sự cuồng nhiệt của fan học trò, nhu cầu âm nhạc của hàng chục nghìn khán giả tuổi mới lớn chưa được đáp ứng mới là lời giải cho điều này.

Nhạc sĩ Trần Thanh Tùng nhận xét rằng âm nhạc dành cho tuổi teen đang thiếu mọi bề. Theo anh, sau thời kỳ huy hoàng của Góc phố dịu dàng, Bên nhau ngày vui..., nhu cầu âm nhạc của tuổi mới lớn đang rầm rộ trở lại.

Quang Vinh, thần tượng số một của nhiều khán giả tuổi mới lớn. Ảnh: Phạm Hoài Nam.

Thiếu sân chơi

Hiện nay, ở TP HCM và Hà Nội, chương trình âm nhạc "thuần" cho tuổi teen nổi bật có: Tuổi đời mênh mông của VTV tổ chức hằng tuần, Hát với chú ve con của Sở Giáo dục TP HCM và Bay đến ước mơ của báo Mực Tím tổ chức hằng năm. Ngoài 3 chương trình này, khán giả lứa tuổi 15-18 gần như không có diễn đàn, sân chơi âm nhạc nào được tổ chức quy củ.

"Từ 15 tuổi trở xuống thì thuộc nhà thiếu nhi, từ 18 tuổi trở lên thì thuộc nhà văn hóa thanh niên. Còn những người trong lứa tuổi "ở giữa" đành tham gia ké", một cán bộ quản lý của Nhà văn hóa Thanh Niên TP HCM nhìn nhận.

"Đa số chương trình, câu lạc bộ cho tuổi mới lớn thành lập tự phát rồi nhanh chóng tan rã vì thiếu sự đầu tư nghiêm túc", nhạc sĩ Trần Thanh Tùng nói. Anh cho rằng những đội nhóm nhỏ, lẻ, hoạt động không chính thức trong các trường học đang rất rầm rộ, cả về phương diện người sáng tác lẫn ca sĩ. Nhưng gom họ lại, tạo một sân chơi chính thống thì... gần như chưa ai làm.

Ca sĩ nửa teen nửa "già"

Điểm lại những gương mặt hát cho tuổi teen hiện nay, nổi bật chỉ có Quang Vinh, Thanh Ngọc, Tóc Tiên, Lương Bích Hữu. Ngoài Lương Bích Hữu thừa nhận rằng mình đang xây dựng một hình ảnh ca sĩ "thuần teen", những giọng hát còn lại đều trình bày song song những ca khúc dành cho người lớn, hình ảnh của họ nhập nhèm giữa học trò và già dặn.

Quang Vinh và Lương Bích Hữu trong liveshow "Cô gái Trung Hoa". Ảnh: Anh Vân.

Sau một thời gian khẳng định hướng đến tuổi teen, Thanh Ngọc đã nhận ra rằng đối tượng khán giả thực sự của mình đã qua tuổi mới lớn và quyết định thay đổi lựa chọn. Quang Vinh cũng nói rằng không thể giữ mãi hình ảnh của cậu hoàng tử dễ thương mà cần hướng đến hình ảnh của một chàng trai trưởng thành hơn, ca khúc trình bày cũng mang phong cách chững chạc hơn thay vì hồn nhiên nhí nhảnh như trước đây. Để hướng đến đối tượng khán giả rộng hơn, họ xuất hiện trong những chương trình như Quà tặng trái tim, Giai điệu tình yêu... với những ca khúc không còn ngây thơ nữa.

Theo Sỹ Luân, người góp phần xây dựng hình ảnh của Lương Bích Hữu, một ca sĩ tuổi mới lớn muốn giành tình cảm của khán giả phải "teen" thật sự trong cả ngoại hình, phong cách và giọng hát. Còn Tóc Tiên thì cho rằng fan mới lớn có tâm lý "rất dễ thích nhưng cũng nhanh chán" nên ca sĩ quyết định theo đuổi dòng nhạc cho tuổi teen phải có sự đầu tư nghiêm túc và thường xuyên chú trọng vào việc làm mới trong mắt fan. "Nhưng ngược lại với sự đầu tư công phu này thì ca sĩ tuổi teen sẽ có ít "quả ngọt" hơn những ca sĩ hát nhạc người lớn vì... sô ít. Đó chính là lý do mà ít ca sĩ chọn theo đuổi dòng nhạc này", một bầu sô nói.

Hiếm ca khúc

Trong khi ngôi sao dòng nhạc "người lớn" được gửi bài hát tận tay, thì những ca sĩ hát nhạc teen phải lận đận tìm ca khúc. "Nếu không làm đơn đặt hàng nhạc sĩ thì rất khó có bài để hát cho lứa tuổi của mình", một "sao" học trò tâm sự.

Ca sĩ Thanh Ngọc đã mất hơn 2 năm để tìm kiếm, chọn những ca khúc để đưa vào Vỗ về giấc mơ, một album dành cho lứa tuổi teen. Quang Vinh quyết định tập hợp những bài hát tuổi nhỏ "vang bóng một thời" để làm album Ve kêu. Ca sĩ Lương Bích Hữu hiện nay quanh đi quẩn lại vài bài hát mà những khán giả hâm mộ cô đã nằm lòng cả ca từ và giai điệu.

Theo nhiều nhạc sĩ, họ ít viết loại ca khúc này bởi phải tập trung sáng tác cho người lớn - "sản phẩm" có đầu ra dễ dàng hơn. Ngoài ra, đề tài khan khiếm, ca từ khó chọn lựa, viết phải theo cảm xúc, khả năng... là những lý do nhiều nhạc sĩ đưa ra.

"Một nhạc sĩ chuyên viết tình ca cho người lớn thì không dễ dàng gì để thể hiện sự "nhí nhảnh" trong một ca khúc dành cho tuổi mới lớn. Sáng tác cho tuổi này đòi hỏi phải sống gần như là bên trong thế giới của các em thì mới hiểu và viết cho hay được. Nhưng những người có khả năng viết nhạc thì lại hiếm có điều đó", nhạc sĩ Trần Thanh Tùng nói.

Nhạc sĩ cũng nhận xét rằng, viết tình ca cho tuổi mới lớn mà yêu đương ủy mị là xé rào. Tình yêu có thể của tuổi này trong âm nhạc chỉ nên dừng lại ở dạng của Tình thơ, Nếu phải xa nhau...

Ca sĩ Tóc Tiên thích chọn những ca khúc có ca từ sâu sắc dành cho lứa tuổi của mình. Ảnh: Lý Võ Phú Hưng.

Cô ca sĩ học trò Tóc Tiên thì băn khoăn: "Những rung động đầu đời trong sáng, tình bạn đẹp hay trăn trở về cuộc sống gia đình, xã hội của lứa tuổi này thì không thấy sáng tác. Người ta hay có thói quen nghĩ rằng nhạc dành cho tuổi teen là phải hip hop, phải sôi động nhưng thực tế không nhất thiết như vậy". Bản thân Tóc Tiên cũng rất cần những ca khúc sâu lắng, vì theo cô, tuổi mới lớn có không ít những phút giây lắng đọng giữa rất nhiều trăn trở trong cuộc sống hiện nay.

Nhiều nhạc sĩ có tâm huyết với ca khúc dành cho tuổi mới lớn còn phàn nàn dòng nhạc này đang có khuynh hướng lai nhạc của Hong Kong, Thái Lan.

"Khán giả tuổi mới lớn rất cần sự định hướng. Không thể đổ thừa sân chơi dành cho tuổi teen quá ít hoặc có nhưng không đạt yêu cầu, mà để các em tìm đến với nhạc người lớn khi đời sống tâm lý chỉ mới bắt đầu có những chuyển biến. Cảm nhận âm nhạc cũng sẽ góp phần làm nên con người sau này, nên không thể bỏ quên hoặc "nhớ" một cách hời hợt nhạc cho lứa tuổi này", nhạc sĩ Trần Thanh Tùng kết luận.

Đỗ Duy