Họ đang bắt đầu thoát ra khỏi giới hạn chật hẹp và đơn điệu của công việc lập kế hoạch và áp dụng công nghệ, kỹ thuật để bước chân vào một lĩnh vực rộng lớn hơn, quy mô hơn và có ý nghĩa nòng cốt đối với việc đề ra chiến lược cho hoạt động của doanh nghiệp. Không còn là một trong những nhân tố thứ yếu trong hoạt động của doanh nghiệp nữa, họ đã trở thành nhân vật trung tâm đầy quyền lực, chịu trách nhiệm toàn bộ về "quản lý thông tin". Mà trong thời đại công nghệ thông tin, thì còn gì có thể có giá trị hơn bản thân thông tin nữa?

Thực tế thì, việc tổ chức lại vị trí của giám đốc CNTT đang tiêu tốn nhiều tiền bạc của các doanh nghiệp hơn bao giờ hết. Đồng thời, đây cũng là vai trò lãnh đạo nhiều chông gai và đòi hỏi tính năng động chưa từng có. Chính vì vậy, mà rồi đây người ta sẽ đặt ra những yêu cầu và điều kiện ngày càng cao đối với vị trí đặc biệt này.

Yêu cầu đặt ra đối với những ứng cử viên cho chức vụ này là phải qua đào tạo bài bản về kỹ thuật và có kinh nghiệm về tài chính, marketing hay đề ra kế hoạch chiến lược, tuy vậy đây cũng chỉ là những gợi ý chưa đầy đủ. Mỗi nước có những đòi hỏi rất khác nhau cho vị trí này, ví dụ như ở châu Âu, ngoài bằng cấp và kinh nghiệm trong các lĩnh vực tài chính, kỹ thuật và CNTT thì một giám đốc CNTT còn cần phải có cả kinh nghiệm về kinh doanh.

Hầu hết các ứng cử viên này đều được đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật, và họ phải tự trang bị cho mình nhiều kỹ năng khác nữa thì mới có thể đáp ứng được yêu cầu của công việc, đồng thời tạo ra một thế hệ giám đốc CNTT hoàn toàn mới.

Có một điều đặc biệt ở các vị giám đốc này là, dường như họ bị hấp dẫn, lôi kéo bởi những công việc mới lạ và có tính thử thách cao còn hơn cả một mức lương hấp dẫn. Và điều này lại đặc biệt đúng với thị trường Mỹ, nơi lương tháng của các vị này cao ngất ngưởng.

Điều gì đã dẫn đến những thay đổi này?

Rõ ràng, tầm quan trọng của những nhân vật này đã nổi bật lên khi thời đại kinh tế toàn cầu đòi hỏi các doanh nghiệp phải tinh giảm biên chế, tái cấu trúc với trọng tâm là đổi mới công nghệ thông tin cho phù hợp với xu hướng sáp nhập và mua lại giữa các tập đoàn. Chính những thay đổi trên thị trường thế giới và trong tổ chức doanh nghiệp trong suốt những năm 80 và 90 của thế kỷ trước, cùng với làn sóng toàn cầu hoá đã đặt ra những thách thức ngặt nghèo cho tất cả các tổ chức kinh tế và khiến họ nhận thức rõ tính tất yếu của những thay đổi ấy.

Không có lĩnh vực kinh doanh nào lại năng động và sáng tạo hơn lĩnh vực CNTT, nó làm nền tảng để đổi mới các lĩnh vực khác. Chính vì thế mà vai trò và trách nhiệm của các giám đốc CNTT đã thay đổi chóng mặt, họ không chỉ phải đuổi kịp sự phát triển của công nghệ và khoa học, mà còn phải tự thích ứng khi quản lý thông tin trở thành hạt nhân của công việc kinh doanh hiện đại.

Tuy nhiên, xu hướng này mới chỉ diễn ra mạnh mẽ tại các tập đoàn kinh tế lớn chứ chưa lan rộng ra khắp thị trường lao động thế giới. Nhưng rõ ràng là, doanh nghiệp nào nhanh nhạy với xu hướng này hơn sẽ đoạt được lợi thế so sánh vô cùng giá trị trong cuộc chạy đua quốc tế đầy cam go này.

Đồng thời, vẫn tồn tại một nghịch lý là mặc dù có vai trò then chốt trong việc mở rộng thị trường cũng như quyết định sự thành bại của tất cả các hoạt động kinh doanh, nhưng các giám đốc CNTT vẫn chưa được trực tiếp tham gia vào việc hoạch định chiến lược và đưa ra các quyết định ở cấp cao nhất cho doanh nghiệp. Như thế thì, làm sao họ có thể cống hiến được hết năng lực của mình cho sự phát triển của doanh nghiệp?

Vậy người lãnh đạo doanh nghiệp phải làm gì?

Việc chuyển đổi vai trò to lớn của các giám đốc CNTT là một khó khăn lớn mà các doanh nghiệp phải giải quyết. Họ cần phải thay đổi toàn bộ, từ cách doanh nghiệp quản lý giám đốc CNTT và quan hệ của giám đốc này với các cấp cao hơn đến những kỳ vọng và quy trình đánh giá hoạt động của họ, cũng như động lực thúc đẩy và mức lương cho xứng đáng.

Bí quyết khai thác hiệu quả vai trò của Giám đốc CNTT

• Tạo ra mối quan hệ qua lại và hợp tác gắn bó giữa giám đốc CNTT với các vị trí cấp cao khác, cân nhắc ý kiến và quan điểm của giám đốc CNTT trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
• Chỉ ra những yếu tố cản trở các giám đốc hoàn thành tốt nhiệm vụ, ví dụ như chưa lên kế hoạch kỹ càng; sự yếu kém về kỹ năng hay khó hoà đồng về văn hoá công ty. Đồng thời thường xuyên kiểm điểm lại để phát hiện nhân tố mới hay ghi nhận nỗ lực của họ trong việc loại bỏ các yếu tố này.
• Đừng chỉ nhìn vào khoản lợi nhuận hàng tháng, mà hãy xem xét ảnh hưởng của chi phí quản lý, các chi phí đặc biệt cũng như đóng góp của công nghệ vào sự phát triển của doanh nghiệp.
• Thường xuyên định lại mức lương cho phù hợp với đòi hỏi cao hơn của công việc về trình độ và kỹ năng của giám đốc.
• Những đóng góp và nỗ lực của các giám đốc CNTT cần phải được ghi nhận bởi các cấp lãnh đạo cao nhất. Điều này sẽ là một động lực kỳ diệu thúc đẩy họ làm việc nhiệt thành hơn rõ rệt.

Những khó khăn lớn nhất đối với các doanh nghiệp:

• Chuyển "địa bàn hoạt động" của khu vực CNTT từ hoạch định "chiến thuật" sang đề ra "chiến lược" toàn cầu.
• Đánh giá và xác đinh lại yêu cầu đối với vị trí giám đốc CNTT
• Cải thiện sự liên kết gắn bó giữa giám đốc CNTT với các giám đốc khác trong doanh nghiệp.
• Người quản lý cấp cao nhất cũng rất cần phải hiểu rõ vai trò của CNTT và tác động của nó đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
• Biết cách khai thác lợi thế đi đầu trong cuộc đổi mới này để tăng sức cạnh tranh và tăng trưởng của doanh nghiệp.

Để giải quyết những khó khăn này, doanh nghiệp cần phải giải quyết được hết những trở ngại còn tồn tại như:

• Giám đốc CNTT không được tham gia trực tiếp vào bộ máy đầu não của doanh nghiệp.
• Quan điểm cũ về giám đốc CNTT giới hạn trong hoạt động về kỹ thuật vẫn còn tồn tại.
• Nội bộ doanh nghiệp không ổn định sau các vụ mua lại, sáp nhập
• Sự lưỡng lự trong việc chuyển đổi cơ bản tính chất công việc của các giám đốc CNTT; họ không thực sự tự tin về vai trò mới mẻ của mình.

Yếu tố cuối cùng này đặc biệt quan trọng, bởi không chỉ có các doanh nghiệp phải thay đổi để thích ứng với xu hướng biến đổi này, mà bản thân các vị giám đốc cũng phải tự đổi mới bản thân. Họ sẽ phải tự nhìn nhận, đánh giá lại năng lực, thái độ và niềm tin của mình để cập nhật kỹ năng mới, mối quan hệ mới và trách nhiệm mới. Tất nhiên, không phải ai cũng đủ cấp tiến để chấp nhận và thích ứng với thay đổi, mà vẫn có những người nhất định không thể vượt qua được những ý niệm cũ kỹ đã ăn sâu trong nhận thức của họ.

Việc tiến hành cuộc cách mạng trong vai trò của các giám đốc CNTT là việc không hề đơn giản. Nhưng việc thực hiện thành công và áp dụng được cuộc cách mạng này vào trong doanh nghiệp của mình là một trong những thử thách lớn nhất mà các nhà lãnh đạo đang phải đối mặt. Giờ đây, chiến trường của họ không phải là mạng lưới trao đổi hàng hoá dịch vụ nữa, mà là một thị trường rộng lớn biến đổi không ngừng, trên đó, hàng hoá được đem ra trao đổi chính là Tri thức.