Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần và trợ cấp BHXH 1 lần như nào? Đây là thắc mắc mà nhiều người lao động quan tâm. Bài viết dưới đây eBH sẽ thông tin chi tiết đến người lao động.

Chi tiết hồ sơ và thủ tục hưởng BHXH 1 lần theo đúng quy định

I. Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Căn cứ theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì bảo hiểm xã hội là sự bù đắp một phần thu nhập dành cho người lao động khi người lao động bị ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết. 

Dựa vào cơ sở này mà trong một số trường hợp những người lao động tham gia BHXH sẽ được yêu cầu giải quyết BHXH 1 lần. Vậy điều kiện hưởng BHXH 1 lần là gì?

II. Điều kiện hưởng BHXH 1 lần

Căn cứ theo Điều 60, Luật BHXH Việt Nam số 58/2014/QH13 quy định rõ 06  trường hợp được nhận BHXH 1 lần bao gồm:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

• Đủ 55 tuổi mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đối với lao động nữ hoạt động ở xã, phường, thị trấn);

• Ra nước ngoài để định cư;

• Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

• Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;

• Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13). 

III. Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần

Căn cứ Khoản 4, Điều 19, Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định trợ cấp BHXH 1 lần được chi trả dựa trên thời gian người lao động tham gia BHXH và mức bình quân tiền lương (Mbqtl) tháng đóng BHXH như sau:

Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)

Lưu ý:

• Trường hợp chưa đóng đủ 1 năm thì mức hưởng bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương.

• Thời gian tham gia BHXH lẻ: từ 1-6 tháng tính ½ năm; từ 7-11 tháng tính 1 năm.

• Mức hưởng BHXH một lần không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (Trừ trường hợp bị bệnh hiểm nghèo)

Tuy nhiên, mức bình quân tiền lương của người lao động sẽ phụ thuộc vào việc người lao động đang đóng BHXH theo bậc hệ số nhà nước hay theo mức tiền lương của đơn vị sử dụng lao động tư nhân. 

Đối với người lao động đóng BHXH theo hệ số nhà nước thì mức bình quân tiền lương theo khu vực nhà nước

Mức bình quân tiền lương = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH (hệ số x mức lương cơ sở) của T năm cuối trước khi nghỉ việc / (Tx12 tháng)

Đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định 

Mức bình quân tiền lương = Tổng số tiền lương tháng  đóng BHXH : Tổng số tháng đóng BHXH 

IV. Hồ sơ hưởng BHXH 1 lần 

Căn cứ Điều 109, Luật BHXH Việt Nam quy định hồ sơ hưởng BHXH 1 lần bao gồm: 

1. Sổ bảo hiểm xã hội.

2. Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.

3. Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:

a) Hộ chiếu do nước ngoài cấp;

b) Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;

c) Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

V. Thời gian giải quyết hồ sơ BHXH 1 lần 2019

Căn cứ Điều 110, Luật BHXH Việt Nam quy định trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người đủ điều kiện hưởng, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết và tổ chức chi trả bảo hiểm cho người lao động.

VI. Nơi rút BHXH 1 lần

Căn cứ Khoản 2 Điều 2 Quyết định 636/QĐ-BHXH Để được hưởng BHXH 1 lần, người có nhu cầu nộp hồ sơ tại cơ quan bảo hiểm xã hội quận/huyện hoặc cơ quan BHXH tỉnh (trong trường hợp BHXH được phân cấp giải quyết hưởng BHXH 1 lần) tại nơi cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú).

Tuy nhiên, căn cứ vào từng tình hình thực tế tại 1 số địa bàn thì cơ quan BHXH cấp tỉnh sẽ được giao thẩm quyền giải quyết hồ sơ hưởng BHXH  1 lần cho người lao động.

Như vậy, bảo hiểm xã hội là 1 trong những chính sách an sinh xã hội lâu dài của nhà nước đối với nhân dân do vậy trừ trường hợp bất khả kháng, người tham gia nên cân nhắc việc nhận BHXH 1 lần để đảm bảo cuộc sống về sau.

Bài viết trên BHXH điện tử eBH đã thông tin chi tiết đến người lao động điều kiện hưởng BHXH 1 lần và trợ cấp BHXH 1 lần. Mong rằng, bài viết này sẽ hữu ích với người lao động khi tìm hiểu về BHXH 1 lần. 

Xem thêm >> Cách tính BHXH 1 lần nhanh chóng, thủ tục đơn giản nhất