Bánh chưng ngày Tết

Dân tộc nào cũng sở hữu thức ăn truyền thống. Song chưa thấy dân tộc nào mang 1 món thịt nướng hàn quốc thức ăn vừa độc đáo, vừa ngon lành, vừa bổ, vừa gắn liền có truyền thuyết dân tộc lâu đời, lại vừa có phổ biến ý nghĩa sâu xa về vũ trụ, nhân sinh như bánh bác bỏ, bánh dầy của Việt Nam.

Bánh chưng hình vuông, màu xanh, biểu tượng địa cầu, âm. Bánh dầy hình tròn, màu trắng, tượng trưng Trời, dương, miêu tả triết lý Âm Dương, Dịch, Biện chứng Đông Phương đại quát và triết lý Vuông Tròn của Việt Nam đề cập riêng.
Bánh bác âm giành cho Mẹ, bánh dầy dương giành cho Cha. Bánh bác bánh dầy là thức ăn trang trọng, cao quí nhất để cúng tiên sư, bộc lộ tấm lòng uống nước nhớ nguồn, nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục to to, mông mênh như trời đất của bố mẹ.


Bánh bác Tết
Theo truyền thuyết, bánh bác bánh dầy mang từ thời Vua Hùng Vương thứ 6, sau lúc phá xong giặc Ân.Vua muốn truyền ngôi cho con, nhân dịp đầu xuân, mới hội những con mà bảo rằng: ”Con nào mua được thức ngon lành để bày cỗ với ý nghĩa hay thì ta truyền ngôi cho”. những con trai đua nhau kiếm của con vật lạ, kỳ vọng được làm cho vua. Người con trai thứ mười tám của Hùng Vương thứ 6 là Lang Lèo (tên chữ gọi là Tiết Liêu), tâm tính thuần phác, chí hiếu, song vì mẹ mất sớm, ko mang người mẹ chỉ vẽ cho, nên rất lo lắng không biết làm cho sao, bỗng nằm mê thấy Thần Đèn bảo: ”Vật trong trời đất không sở hữu gì quí bằng gạo, là thức ăn nuôi sống người. Nên lấy gạo nếp làm bánh hình tròn và hình vuông, để biểu tượng Trời Đất. Lấy lá bọc ngoài, đặt nhân trong ruột để tượng hình cha mẹ sinh thành”. Lang Lèo (sau với người gọi Lang Liêu) tỉnh giấc dậy, mừng rạng rỡ làm cho theo lời Thần dặn, chọn gạo nếp, đậu xanh thật phải chăng, thịt lợn (heo) ba rọi dày thật tươi. đến hứa hẹn, những lang (con vua) đều đem cỗ đến, đủ cả sơn hào hải vị. Lang Lèo chỉ có bánh Dầy bánh bác. Vua lấy làm cho lạ hỏi, ông đem thần mộng tâu lên. Vua nếm bánh, thấy ngon, lại khen có ý nghĩa hay, sườn bò nướng bèn truyền ngôi cho Lang Lèo, tức đời vua Hùng Vương thứ 7. trong khoảng ngừng thi côngĐây, cứ tới Têt nguyên đán hay những đám cưới, đám tang, dân gian bắt chước làm cho theo, sau thành tục lệ để cúng tổ tông, cúng Trời Đất.


Gói bánh bác bỏ là nét văn hóa đẹp ngày Tết
Bánh chưng độc đáo, thông minh, thắm thiết bản sắc dân tộc còn ở những nguyên liệu và cách gói, cách thức nấu. Lúa gạo thì tượng trưng cho nền văn hóa lúa nước, nhiệt đới, nóng và ẩm, được chế biến dưới đa dạng hình thức khác nhau, với tính đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam hay Đông Nam Á. Người Trung Hoa ưa chế biến trong khoảng bột mì hơn; người Ấn Độ thì ưa chế biến trong khoảng kê… giết lợn hay heo được coi là lành nhất, nên các bệnh viện hiện nay thường chỉ tiêu dùng lọai làm thịt heo chứ ko tiêu dùng giết bò hay thịt gà là thức ăn chính cho bệnh nhân. Người Việt thích thịt luộc hay nấu. Đậu xanh vừa ngon lành vừa bổ dưỡng. Bánh chưng như thế số đông chất, đặc trưng của các món ăn Việt Nam. Độc đáo hơn nữa, lúc nấu trong một thời gian tương đối dài thường trên 10 tiếng, phải để lửa râm râm, bánh mới ngon. Nấu bằng lò gas, tuy nhanh, hot quá cũng sẽ ko ngon. Vì được gói bằng lá dong, bánh chưng vừa xanh vừa đẹp, thơm hơn lá chuối. Phải gói thật kín, ko cho nước vào trong, bánh mới ngon. Lạt phải buộc thật chật, chắc; gói lỏng tay, ăn ko ngon. Song nếu chắc quá, bánh cũng ko ngon. Tuy gọi là luộc (người Việt Nam thích luộc, người Trung Quốc thích quay), song vì nước không xúc tiếp với nguyên liệu được luộc, nên lại là hình thức hấp hay bác bỏ (chưng bí quyết thủy), khiến giữ nguyên được chất ngọt của gạo, thịt, đậu! có nhẽ vì bí quyết chế biến bằng bác, nên mới gọi là bánh chưng. Vì thời kì bác bỏ lâu nên những hạt gạo mềm nhừ quyện lấy nhau, sườn bò nướng khác hẳn sở hữu xôi lúc người ta “đồ”, khi hạt gạo nhừ quyện vào nhau như thế, người ta gọi bánh bác bỏ “rền”. Vì nấu lâu như thế, các nguyên liệu như giết (phải là giết mổ vừa nạc vừa mỡ mới ngon; chỉ thịt nạc, nhân bánh sẽ khô), gạo, đậu đều nhừ. Cũng vì thời kì chưng lâu, làm cho các chất như giết mổ, gạo đậu nhừ, mang đủ thời kì chan hòa, ngấm vào nhau, trở thành hương vị tổng hợp độc đáo, cũng có 1 triết lý sống chan hòa, hòa đồng của dân tộc ta. cách chế biến như thế rất độc đáo, công phu.


Gói bánh bác bỏ, bánh dày
Bánh bác nhất là bánh dầy có thể để lâu được. khi ăn bánh bác, người ta mang thể chấm có những lọai mật hay sở hữu nước mắm thật ngon, giàu chất đạm; cũng với thể ăn thêm với củ hành muối, củ cải dầm hay dưa món… Dân Bắc Ninh xưa thích nấu bánh chưng, nhân vừa thịt vừa đường! Bánh bác, bánh dầy quả tình là một món ăn độc đáo vô tiền khoáng hậu của dân tộc.
Bánh bác là một trong những bằng chứng cụ thể chứng tỏ văn hóa ẩm thực Việt Nam với rộng rãi tiềm năng làm Việt Nam trở thành một cường quốc về văn hóa ẩm thực!