2. Đừng ghen chi người giàu (Người dịch: Nguyễn Viết Thắng)
Đừng ghen chi người giàu Người giàu không biết đến Tình yêu hay lòng kính trọng Người giàu chỉ mua chúng mà thôi. Cũng đừng ghen chi kẻ mạnh Kẻ đó áp bức mọi người Đừng ghen chi kẻ vinh quang ngời ngời Bởi chính kẻ này rất biết Yêu hắn chẳng có ai Nhưng niềm vinh quang khó nhọc Hắn giành được bằng nước mắt Chỉ mua vui cho thiên hạ mà thôi. Những người trẻ tuổi gặp nhau Rồi yêu nhau, không bàn cãi Ngỡ thiên đường nhưng nhìn vào sẽ thấy Đang cựa mình nỗi khổ đau... Hãy đừng ghen với một người nào Mà hãy nhìn ra thế giới: Trên mặt đất chẳng có thiên đường Và cả trên trời cũng vậy!
Bức thư gửi những đồng bào của tôi, những người đã chết, những người đang sống và những người chưa sinh ra trên đất Ucraina cũng như ở nước ngoài.
Ai người nói rằng yêu Đức Chúa Trời mà ghét người anh em mình, đó là điều giả dối. Thông điệp của Giăng 4:20.
(Trích) Đêm dần buông Trời tranh tối, tranh sáng Mọi người sau công việc nhọc nhằn Tất cả đều thiếp ngủ. Chỉ mình tôi ngồi khóc như người nguyền rủa Đêm cũng như ngày Chốn ngã ba đông người Nhưng không ai nhìn thấy Nước mắt của tôi Họ không nghe, không biết Rằng người ta bán đứng sự thật Đem xiềng gông đổi lấy xiềng gông
Người ta cười chế nhạo trời xanh Người ta đặt ách áp bức Gây nên những đau thương tang tóc Và gieo rắc tai hoạ cho con người Điều gì sẽ xảy ra? Xin chờ đó Rồi các anh sẽ thấy ngay thôi!
Xin hãy nhớ ra, hãy hồi tỉnh lại Những con người ngây dại mất trí khôn! Hãy nhìn về chốn thiên đường Nhìn về Ucraina quê mẹ Hãy yêu Người bằng trái tim chân thật Dù quê hương chỉ là đống tro tàn! Hãy đứng dậy, hãy vứt bỏ xiềng gông Hỡi những người anh em đang đâu đó Chốn quê người xin đừng tìm gì cả Mà tìm chẳng thấy đâu Cả bầu trời ở trên đầu Hay dưới cánh đồng xứ khác Chỉ trong nhà mình - có sự thật Và sức mạnh, ý chí, tự do.
Không ở đâu còn có Ucraina Không ở đâu có sông Đnhép khác Thế mà các anh cứ hướng về phương xa Để tìm kiếm cho mình niềm hạnh phúc. Hạnh phúc thánh thần là tự do, tự do! Và tình đoàn kết anh em! Nếu tìm thấy Hãy mang nó từ phương xa Hãy đem về Ucraina. Những lời to tát ở đây không thiếu Tất cả đều ở đây. Còn các anh nói với mọi người Rằng trời sinh các anh ra chẳng để làm gì cả Để các anh không nghe theo điều dối trá Hãy nhớ rằng cha ông ra sao thì các anh cũng sẽ thế mà thôi.
Phải thấu hiểu vinh quang của tổ tiên Của cha anh Và đừng tự dối mình Hãy học hỏi và hãy đọc Hãy biết học cái hay người khác Và nhận biết cái của mình Mẹ của mình ai bỏ quên Thì người đó bị ông trời trừng trị Và những đứa con người đó Sẽ không cho người đó bước vào nhà Những người lạ cũng tránh xa. Người nào ác độc Sẽ không tìm thấy trên mặt đất Nhà cửa và sự chào mời Thật đau đớn cho tôi Chỉ đi nhớ về những ngày buồn tủi Và đau khổ của cha ông Tôi biết làm sao để quên? Dù tôi muốn quên khuấy Một nửa cuộc đời Vinh quang là thế đấy Vinh quang Ucraina của tôi. Các anh hãy đọc xem Để không ngủ mà mơ thấy tất tần tật
Những điều không sự thật Và để những nấm mồ Được mở ra trước mắt. Để các anh hỏi những người khốn khổ: Ai, ở đâu và họ chết vì sao? Hãy coi những người anh em thiểu số Như anh em ruột thịt của mình Hãy để cho người mẹ của các anh Được mỉm cười lần đầu tiên trong thế kỉ! Để mẹ ôm những đứa con của mẹ Bằng cánh tay chắc nịch của mình Và mẹ hôn những đứa con Bằng đôi môi tự do và độc lập Để quên đi điều khổ nhục Từ nhiều thế kỉ đã xa Cho sống dậy niềm vinh quang khác Vinh quang của Ucraina Và để cho ánh sáng Lặng lẽ chiếu khắp nơi Hãy ôm nhau, hỡi những người anh em của tôi ơi Tôi van xin và tôi cầu khẩn!
6.Dường như ngọn gió trên đồng (Người dịch: Nguyễn Viết Thắng)
Dường như ngọn gió trên đồng Làm những cây dương cúi xuống Dường như cô gái dễ thương Đem số phận mình trách mắng: “Có lẽ ta đem mi Dìm vào biển cả Bởi vì tại sao mi Không cho ta yêu ai cả! Như bao cô gái được hôn Được ôm ấp, ve vuốt Có điều gì với họ không Ta đây chẳng biết. Đến muôn đời không biết được. Mẹ ơi Thật khủng khiếp khi sống ở trên đời Mà tình yêu trong đời Không bao giờ gặp cả”.
Một ý nghĩ trước, một theo sau Một thắt trong tim, một khổ đau Một đang khóc thầm trong hờn giận Giữa trái tim này - trời thấy đâu!
Nỗi lòng biết ngỏ cùng ai Biết tìm đâu thấy Người hiểu và thân ái Với những dòng này?
Tất cả đều mù, tất cả điếc Tất cả gục xuống dưới xiềng gông Bạn cười còn tôi khóc Hỡi người bạn lớn Nước mắt có ích gì không?
Chỉ cây cỏ tầm thường Mới không nghe tiếng khóc Của quê hương. Người cha già không giết Đứa con yêu của mình Vì tự do, vì danh dự, vinh quang Của Ucraina yêu dấu.
Không giết mà nuôi Nuôi Sa hoàng, nuôi cuộc chiến Rồi gửi đến mà nói rằng Đây là sự đóng góp của chúng tôi Cống vật cho ngôi vàng Dâng cho người ngoại quốc... Thì biết làm sao được bây giờ Tôi và bạn sẽ cười và khóc.
Gió thổi tuyết rơi ngoài đường Làm thành bão tuyết Bên bờ giậu theo con đường Một bà góa đi cà nhắc.
Bà góa đến trước tiền đình Hỏi những người giàu có Về đứa con trai của mình Vào lính năm kia giờ đâu đó.
Một ý nghĩ trong đầu Khi về già được ở với nàng dâu Được sống trong yên lặng Nhưng điều này chẳng đến Bà van xin rồi cúi xuống Cầu cho đứa con của mình Đặt cây nến trước tượng Thánh linh thiêng.
Cô gái tên Katerina Có ngôi nhà sàn gỗ Một lần, có ba người khách ghé Họ đến từ thành phố Zaparoze.
Một người có tên: Semen Bosy Người kia tên: Ivan Goly Người thứ ba - Ivan Yaroshenko. “Chúng tôi đi vòng quanh Ba Lan đấy Và chúng tôi đi khắp Ucraina Nhưng không đâu nhìn thấy Cô gái nào đẹp hơn Katerina!”
Một người thốt lên rằng “Giá mà tôi giàu có Thì tôi đem hết bạc vàng Tặng cho Katerina đó Chỉ mong sao có nàng”. Người thứ hai thì thầm: “Ơi những người anh em Giá mà tôi khỏe như lực sĩ Thì tôi trao hết cho nàng Chỉ mong được có em”. Còn người thứ ba thì nói: Vì Katerina Tôi sẽ làm tất cả Không có việc gì khó Với tôi trên đời này”.
Katerina suy nghĩ một hồi Rồi trả lời ba người khách: “Em có người anh trai Đang chịu cảnh tù đày Ơ Crưm, hay đâu đấy Ai cứu được anh ấy Thì em đây sẽ của người!”
Thế là ba chàng trai Cùng nhau thắng yên ngựa Rồi họ lên đường Để đưa về kẻ tha hương - Người anh trai của Katerina yêu mến.
Thế rồi một người chết đuối Ơ vùng cửa sông Người thứ hai chết vì đâm vào cọc Ơ vùng Ca-dơ-lốp Chỉ còn người thứ ba Ivan Yaroshenko Đã từ nhà tù Ơ vùng Ba-tri-sa-rai Cứu được người anh trai Của Katerina yêu dấu!
Một buổi sáng cánh cửa kêu cót két Có ai đấy bước vào nhà: “Hãy dậy mau Katerina Để gặp người anh trai yêu quí!” Katerina như người trong mộng mị Và cô kêu lên: “Em đã nói không thật một điều Đây không phải anh trai, mà người yêu!” “Em đã lừa dối các anh...” Rồi cô ngã lăn đùng xuống đất. “Nào người anh em ta đi khỏi nơi này Đi khỏi ngôi nhà nguyền rủa!” Rồi họ đuổi theo ngọn gió Như cánh chim bay.
Katerina tươi trẻ Người ta đã chôn cô trên đồng Còn những người Zaparoze trên thảo nguyên Đã trở thành anh em kết nghĩa.
Khi xưa bé ta cùng chơi với nhau Ta yêu nhau khi ta còn thơ bé Mẹ của ta cứ nhất định một điều Khi ngắm nhìn hai đứa trẻ: “Ta sẽ cho chúng lấy nhau”. Rồi thời gian trôi như nước chảy qua cầu Ta chia tay như ngày còn thơ bé Từ đó đến giờ chẳng gặp lại nhau.
Tôi bước ra cuộc đời sóng gió ba đào Phiêu bạt khắp mọi nẻo Trở về nhà khi tóc đã trắng phau. Làng tôi ngày xưa màu sáng Thế mà giờ tôi ngỡ rằng Làng của tôi màu tối, lặng câm Như tôi đây, tự mình, màu xám. Tôi cứ ngỡ rằng Trong làng không có gì thay đổi Sau bao nhiêu tháng năm Tất cả vẫn như ngày ấy Vẫn cánh đồng, vẫn rặng cây dương Trước mặt tôi con suối và cây liễu
Cúi mình trên mặt nước Như người mang gánh nặng, nhọc nhằn thay Đây cái hồ, đập nước, chiếc cối xay Sau cánh rừng cánh quạt đang lúc lắc Cây sồi xanh giống như người Cô-dắc Từ trong rừng đang bước dạo chơi Và những chiếc lá màu đen của sồi Rắc đầy lên ngôi vườn rộng Nơi mà ông bà tổ tiên trong im lặng Nằm ngủ yên trong bóng, tựa thiên đàng Những cây thập ác cúi mình, đã bị bỏ quên Những lời trên đó bị nước mưa rửa sạch Mà chẳng cần mưa, chẳng cần lời trên thập ác Sao Thổ Tinh cũng sẽ xoá sạch trơn... Thôi thì để cho mẹ cha yên nghỉ với Thánh thần! “Thế còn Oksana?” - hướng về người anh tôi hỏi “Oksana nào? - có phải cô bé con chơi với chú ngày nào Cô bé tóc xoăn mà chú đã quên lâu Mà tại sao, chú buồn điều gì vậy?” “Không, em không buồn về chuyện ấy
Mà chuyện là Oksana cũng đi về chốn xa xôi Với những người lính rồi biến mất tăm hơi Nàng trở về nhà một năm sau đó Nhưng không một mình mà trên tay đứa bé Nàng trở về trong đêm tối không trăng sao Nàng ngồi xuống bên bờ rào Rồi kêu như chim tu hú Tiếng đáp lại cũng nghe rất rõ Nàng tháo bím tóc ra. Sau đó rồi nàng lại đi xa Nàng đi về đâu không ai biết được Nàng hoá điên rồi lang thang, phiêu bạt… Thế mà cô gái ngày xưa Đẹp như hoa! Nhưng hạnh phúc trời không cho...” Mà có thể, trời cho nhưng ai đấy Đã lấy cắp mất của nàng đi vậy Và người ta đã lừa dối cả ông trời.
Khi tôi chết xin hãy chôn Trên đất Ucraina yêu thương. Xin hãy đào mộ Giữa thảo nguyên rộng mênh mông Để tôi được nằm giữa đồi mộ cổ Bên trên con sông Để được nghe tiếng gầm réo Của sông Đnhép chuyển dòng. Và khi từ những cánh đồng Máu của quân thù đáng ghét Bị cuốn phăng Thì khi đó Tôi bước ra từ ngôi mộ Tôi bước lên đạt đến ngưỡng thánh thần. Và tôi sẽ nguyện cầu Chứ bây giờ tôi chẳng biết có Chúa trời đâu. Xin hãy giấu đi rồi đứng dậy Gông cùm xin bẻ gãy Và máu quân thù Hãy tưới bằng khí phách hiên ngang Còn về tôi trong Đại gia đình Đại gia đình tự do và mới. Xin hãy đừng quên nhắc tới Một lời tốt đẹp thì thầm.
15. Liệu chúng mình có còn gặp lại không (Người dịch: Nguyễn Viết Thắng)
Liệu chúng mình có còn gặp lại không Hay là đến muôn đời ta ly biệt? Trên những cánh rừng và thảo nguyên mênh mông Vang lên lời tình yêu và sự thật.
Biết làm sao!... Không quí trọng mẹ mình Ta đành phải quí mẹ hiền kẻ khác! Đành đợi chờ! Đó là ý trời xanh Ta chỉ biết nguyện cầu và qui phục.
Rồi chúng ta xin hãy bước lên đường Và với nhau xin hãy thề, hãy hứa Xin hãy yêu Ucraina của mình Ngay cả trong những tháng ngày đau khổ Trong lời cầu nguyện hãy nhắc tên người!
Jun 22 2008, 11:07 AM
