- Khó có thể nói người dân đã thực sự hài lòng về cơ chế điều hành giá xăng dầu hiện tại.
Người ta cũng chưa thấy có thay đổi rõ rệt nào trong cơ chế điều hành giá xăng dầu như kỳ vọng đã được đặt ra kể từ cuộc Hội thảo về điều hành xăng dầu gây xôn xao dư luận ngày 20-9.
Vẫn mù mờ cơ chế giá
Bản tin thị trường xăng dầu mới nhất (số 39) của Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết: "Cũng như dầu thô, tính bình quân giá các sản phẩm dầu nửa đầu tháng 10-2011 cũng thấp hơn cùng kỳ tháng 9-2011". Nhận xét này tỏ ra khá "khiêm tốn" vì thực tế giá tất cả các loại xăng dầu thành phẩm tại thị trường Singapore nửa đầu tháng 10 đều giảm sâu so với giá trung bình nửa đầu tháng 9. Cụ thể: Xăng RON 92 giá trung bình nửa đầu tháng 10 là 118,85 USD/thùng, giảm 5,65 USD/thùng, tương đương 4,54%; Dầu DO 0,05S giảm 7,17 USD/thùng, tương đương 5,68%; Dầu hỏa giảm 5,76 USD/thùng, tương đương 4,60%; F0 180 cts giảm 22,02 USD/tấn, tương đương 3,33%. Cũng theo bản tin này, tính bình quân nửa đầu tháng 10, giá dầu thô vẫn thấp hơn so với cùng kỳ tháng 9: Giá dầu WTI là 82,18 USD/thùng, giảm 5,75 USD/thùng (6,54%); Dầu Brent là 105,42 USD/thùng, giảm 6,83 USD/thùng (6,09%).
Xăng tăng giá thì nhiều nhưng giảm thì lại nhỏ giọt
Trong trả lời mới nhất với đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ nhắc lại, không thể lấy giá dầu thô thế giới làm căn cứ. Tuy nhiên, như công bố của Petrolimex, rõ ràng không chỉ giá dầu thô, giá các loại xăng dầu thành phẩm trên thị trường Singapore nửa đầu tháng 10 cũng đã giảm sâu so với cùng kỳ tháng 9. Mức giảm này vượt xa so với mức điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trong nước ngày 10/10. Cụ thể, theo thông báo ngày 10/10 của Bộ Tài chính, giá bán lẻ các loại xăng dầu trong nước chỉ giảm từ 0%-1,92% mỗi loại. Cụ thể: Dầu diesel giảm 400 đồng, từ 20.800đồng/lít xuống còn 20.400đồng/lít, tương đương 1,92%; Giá dầu hoả giảm từ 20.500đồng/lít xuống còn 20.200đồng/lít, tương đương 1,46%; Giá bán lẻ xăng, dầu madút giữ nguyên, trong khi mức trích Quỹ Bình ổn giá và thuế nhập khẩu đối với các loại xăng, dầu cũng không có điều chỉnh.
Thông báo giảm giá xăng dầu ngày 10/10 của Bộ Tài chính không đưa ra các luận cứ chứng minh mức giảm giá bán lẻ các loại xăng dầu trong nước trên là hợp lý. Khi so sánh mức giảm này với mức giảm giá xăng dầu thành phẩm tại thị trường Singapore nửa đầu tháng 10, thì rõ ràng đã có một khoảng cách rất xa giữa mức giảm giá xăng dầu thành phẩm nhập khẩu và mức giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước. Thế nhưng, giá trong nước vẫn chưa giảm. Vậy, đâu là sự "minh bạch" từng được kỳ vọng?
Đại lý kêu ca vì "hoa hồng" thấp?!
Kiểm toán Nhà nước vừa cho biết kết quả kiểm toán chuyên đề về trích lập quản lý và sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu giai đoạn 2009-2010. Theo đó, 10 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối trong 2 năm 2009 - 2010 đã trích lập 5.554 tỷ 661 triệu đồng. Những số liệu chênh lệch giữa số liệu báo cáo và kiểm toán là do một vài văn bản hướng dẫn trích lập và sử dụng Quỹ bình ổn giá của Tổ Giám sát liên Bộ thiếu rõ ràng.
Một trang web chuyên cung cấp thông tin về xăng dầu cho các đại lý, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đang tổ chức một cuộc "Thăm dò ý kiến các chủ doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu". Lý do của cuộc thăm dò này được ban quản trị website giải thích là do "thù lao rất thấp, ảnh hưởng nặng nề đến việc kinh doanh xăng dầu hiện nay, chúng tôi tiến hành làm cuộc thăm dò ý kiến các bạn độc giả, những người đang kinh doanh xăng dầu về tình hình kinh doanh". Trong 4 phương án đưa ra, phương án "Tạm thời đóng cửa nghỉ (đã thông báo cho cơ quan chủ quản)" chiếm tỷ lệ cao nhất với 57,1% số người tham gia lựa chọn. Đứng thứ hai là phương án "Vẫn kinh doanh để duy trì lượng khách. Giảm bán ra" với 23,8% số người lựa chọn.
Cùng với tỷ lệ lựa chọn, trang web này cũng cho đăng tải nhiều ý kiến bức xúc của các chủ đại lý kinh doanh bán lẻ xăng dầu. Theo đó, trong nhiều tháng qua tiền hoa hồng cho đại lí bán lẻ nhận được chỉ khoảng 50 - 100 đồng /lít. Với lượng bán khoảng 1.000-1.500 lít/ngày thì số tiền hoa hồng này không đủ trả cho một nhân viên bán hàng. Có chủ đại lý làm phép so sánh trước đây khi giá xăng dầu có 7.000 đồng/lít thì hoa hồng đã được 300 đồng/lít, bây giờ giá xăng dầu đã tăng lên gấp 3 lần mà hoa hồng chỉ 50-100 đồng/lít thì đại lý chỉ có nước đóng cửa. Nhưng thực tế đóng cửa cũng không đơn giản, vì để có mỗi cơ sở bán lẻ xăng dầu, chủ cửa hàng đều phải bỏ ra chi phí không dưới 2 tỷ đồng. Đa phần các ý kiến cho rằng cơ chế điều hành cần phải thay đổi. Các cơ sở bán lẻ cũng cho rằng họ đang chịu sự o ép của các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong nhận định, đây là hiện tượng đáng chú ý, tuy nhiên cần phải cẩn trọng. Việc kêu ca của các đại lý chỉ là ý kiến một chiều, thậm chí việc kêu ca này có nằm trong chủ định sắp xếp của các đại lý, doanh nghiệp hay không cũng còn chưa thể thẩm định? "Cần phải có báo cáo thẩm tra, rõ ràng của các doanh nghiệp đầu mối, trích quỹ bao nhiêu, hoa hồng bao nhiêu thì mới có thể khẳng định là các đại lý bán lẻ có khó khăn hay không", ông Phong nói.
Oct 26 2011, 10:13 AM
