Vì sao có “Ngày Thứ Sáu đen tối”?

“Ngày thứ Sáu đen tối” không hẳn là ngày ảm đạm nhất trong năm. Trên thực tế ở Mỹ, liền sau Lễ Tạ Ơn bao giờ cũng là ngày buôn bán tấp nập nhất tại các trung tâm mua sắm.

Cụm từ “Ngày thứ Sáu đen tối” lần đầu tiên sử dụng để nói về sự kiện khủng hoảng tài chính ngày 24/9/1869, khi một số tổ chức tài chính tập hợp nhau lại nhằm lũng đoạn thị trường vàng, dẫn tới sự sụp đổ của cả nền kinh tế nước Mỹ thời kỳ đó. Năm 1873, lại thêm một cơn hỗn loạn khác trên thị trường tài chính “châm ngòi” vào ngày Thứ Sáu.



Ngày nay nhắc tới thứ Sáu của tuần lễ thứ 3 tháng 11 (sau Lễ Tạ Ơn một ngày), thay vì liên tưởng đến những biến cố ảm đạm người ta lại háo hức đón chào một ngày mua sắm bận rộn. Thứ Sáu đen tối được coi là ngày mở đầu chính thức cho mùa sắm sửa Giáng Sinh. Các cửa hàng mở cửa từ 5 giờ sáng, trang trí băng-rôn biển hiệu thật bắt mắt, chưa kể hạ giá khuyến mãi cho hàng loạt các mặt hàng.



Vào ngày này ở các khu thương mại lớn của Mỹ (và nhiều nước châu Âu lớn), cái cảnh dân tình chen lấn xô đẩy nhau mua đồ, xếp hàng dài chờ đợi trước cửa hiệu, khu đậu xe tắc nghẽn, thang máy chật cứng... đã không còn là chuyện quá xa lạ.



Tuy là ngày mua bán nhộn nhịp nhất nhưng chưa hẳn "Thứ sáu đen tối" đã là ngày bán được nhiều hàng nhất trong năm. Thành tích này thường được ghi nhận vào ngày thứ 7 cuối cùng trước kỳ nghỉ Giáng Sinh hoặc ngày 26/12.



Dù sao dân buôn nước Mỹ vẫn rất “tín” rằng: nếu Thứ sáu đen tối không đắt hàng thì cả năm sau sẽ buôn bán ế ẩm, vì thế họ càng ra sức “dong cờ mở trống”, làm sao lôi kéo càng nhiều khách hàng càng tốt.


Những sự kiện ảm đạm nhất được ghi nhận trong
“Ngày Thứ sáu đen tối”

- Năm 1881: 189 ngư dân Scotland thiệt mạng.

- Năm 1889: cơn đại hồng thủy Johnstown

- Năm 1919: nổi dậy ở Glasgow châm lửa cho bạo động trong ngành công nghiệp nước Anh.

- Năm 1939: hỏa hoạn làm tan hoang nước Áo.

- Năm 1945: cuộc không chiến dữ dội trên bầu trời Sunnfjord và Norway.

- Năm 1978: tàn sát những người phản đối ở Iran.

- Năm 1987: cơn lốc xoáy F4 kéo dài 1 giờ đồng hồ phá hủy thành phố Edmonton (Canada).

- Năm 2004: cuộc đàn áp đẫm máu phong trào phản đối đòi hòa bình ở thủ đô Malé, Maldives.