Bí quyết thành công của Toyota?

Đó là câu hỏi lớn, học hoài vẫn chưa biết hết và biết hết cũng chưa làm theo được. Nhưng người ta vẫn cố tìm hiểu, mong muốn "giải mã gene" và sao chép ADN thành công của hãng xe hơi đang vượt lên đứng đầu thế giới này.

Gốc rễ thành công của Toyota rút lại chỉ một dòng: biến công việc thành một chuỗi các thực nghiệm đan xen và diễn ra cùng một lúc. Làm thế nào để cụ thể hóa điều này? Có bốn bí quyết, được coi là "chìa khóa vàng".

Thứ nhất: quan sát công việc. Tại Toyota, mọi người phải quan sát, nắm chắc công việc phải làm trước khi bắt tay vào việc. Điều đó có nghĩa là nghĩ kỹ trước khi hành động. Công nhân phải quan sát các quy trình động tác của mình. Lãnh đạo phải quan sát công nhân để tìm cách sắp xếp hợp lý các thao tác.

Một nhà quản lý phải bỏ ra 12 tuần, đó là thời gian ngồi quan sát thao tác của các công nhân, nghiên cứu từng động tác, quy trình để có khi chỉ đổi một cái nút bấm từ bên trái sang bên phải chẳng hạn. Hoặc là thay đổi vị trí các linh kiện để giảm thời gian đi lại, mang vác.

Toyota coi trọng việc tìm cách cải thiện quy trình, tính tới việc giải quyết các lỗi có thể phát sinh, hơn là đi giải quyết các sự cố đã xảy ra.

Thứ hai: Mọi thay đổi lãnh đạo muốn làm, đều phải coi là thử nghiệm. Không phải cứ lãnh đạo cho ý kiến đều là đúng cả. Các nhà quản lý phải được trang bị tư tưởng này và sẵn sàng cùng thử nghiệm. Nguyên tắc này giúp tìm ra khá nhiều những giải pháp đúng và tốt hơn hết.

Thứ ba: Cả công nhân lẫn các nhà quản lý, luôn luôn thử nghiệm để đổi mới, càng nhiều càng tốt. Toyota muốn tiến hành nhiều thí nghiệm nhỏ để học hỏi trước khi bắt tay vào các thí nghiệm lớn hơn. Điều này giúp các sai lầm nếu xảy ra cũng không quá lớn và có thể được nhanh chóng sửa chữa.

Thứ tư: Người quản lý đóng vai trò như các huấn luyện viên và để cho nhân viên tiến hành các công việc cụ thể và thực hiện những thay đổi cần thiết. Điều này giúp cả hai phía cùng phải thử nghiệm thực tế, phát triển sáng tạo.

Bốn nguyên tắc này khá đơn giản. Tuy vậy, các chuyên gia cho rằng phải thực sự trải nghiệm qua hệ thống sản xuất của Toyota mới có thể thật sự hiểu biết về hệ thống này.

Họ cũng cho rằng không ai có thể đồng hóa hoặc tái tạo được hệ thống này. Các doanh nghiệp khác khó có thể copy y chang "ADN" của Toyota, nhưng nếu áp dụng có thể có sự khởi đầu tốt.

Tạp chí Harvard Business Review tuần rồi vừa viết thêm các bài về vấn đề "giải mã ADN của hệ thống sản xuất Toyota" cho rằng nhiều công ty muốn học theo cách làm của Toyota nhưng lại sai lầm khi quá chú trọng vào các vấn đề công cụ và chiến thuật mà quên những nguyên tắc cơ bản, vốn là mấu chốt của hệ thống Toyota.

Tác giả của các bài báo này, phó giáo sư Steven Spear cho rằng nếu áp dụng các nguyên tắc này, dù không thành công như Toyota, chí ít cũng tiết kiệm được nhiều chi phí và cải thiện được sản phẩm.