Đêm cao nguyên

Khi ta ở chỉ là nơi đất ở
Khi ta đi đất bỗng hoá tâm hồn...
(Chế Lan Viên)


"Sống trên đá, chết đá đè" - người ta nói thế về cư dân trên cao nguyên Đồng Văn, Mèo Vạc (Hà Giang). Hàng ngày, đường chúng tôi đi trong đá, quanh co bên những vách đá dựng đứng màu xám với những đường nét sắc nhọn. Thảng khi gặp một túp nhà người Hmông như tổ chim bám vào vách đá cheo leo.

Người Hmông xếp đá bao quanh nhà, vài cây cải mèo cũng rào khoanh bằng đá. Người đàn bà Hmông nhẫn nại gùi đất từ vực sâu trèo ng­ược dốc đổ đất lên triền đá, kè đá, tạo thành những miếng đất bằng phẳng con con tích tụ nước mưa.

Người đàn ông Hmông cặm cụi cày trên lớp đất mỏng lổng chổng đá. L­ưỡi cày nhỏ, cực sắc, toé lửa mỗi lần vấp đá rắn. Những luống cày vì thế ngoằn nghèo do người cày tránh đá, cố gạn lấy chút đất để trồng trọt.

Gi­ữa trưa, hơi nóng toả từ đá hầm hập, người có thể đổ máu mũi vì cái nắng khô gay gắt. Con bò nghỉ cuối đường cày, cam chịu gậm những lá cây hiếm hoi trên các bụi gai.

Nhưng đến chiều tắt nắng, đá núi nguội rất mau. Đứng trên bờ cao nguyên nhìn xuống, chẳng có cảnh nào hùng vĩ, đáng kinh ngạc hơn. Dưới sân hun hút hàng cây số sương mù lạnh bắt đầu dâng lên mù mịt...

Chúng tôi xuống xe đi bộ, đá dăm lạo xạo dưới chân, yên tĩnh hoàn toàn. Một cậu bé người Hmông ngồi trên tảng đá đăm đăm nhìn xuống. Tôi hỏi: Em ngồi chơi? - Ừ. - Nghĩ gì vậy? - Chẳng nghĩ gì. Tôi tin cậu chẳng nghĩ gì, chẳng quen với việc con người luôn phải nghĩ cái gì. Khuôn mặt cậu thanh thản nhất, cặp mắt trong sáng nhất mà có lẽ đời tôi sẽ chỉ một lần bắt gặp. Nó thuộc về thiên nhiên, là chi tiết của thiên nhiên hoang vu.

Xe chúng tôi ghé một cái chợ ven con đường đá, tôi hăng hái len vào tìm một em gầu Hmông (cô gái Hmông)... Em chắc nịch, xinh đẹp, so với lối ăn mặc sơ sài của dân đô thị, em giống một nữ hoàng. Không có chõ nào trên bộ áo váy của em không thêu chỉ màu sặc sỡ. Tôi thẳng thắn mời em bát thắng dền (bánh trôi nước). Em đỏ mặt, chăm chú nhìn tôi, rồi hoảng sợ nói gay gắt với anh bạn người Hmông của chúng tôi ý là: Tôi sẽ ăn, nhưng xe này về, nó phải ở lại đây! Mặc dầu đã nhiều người xúm lại, nhưng cuộc rút lui của chúng tôi vẫn lặng lẽ theo lối người thành phố.

Xe tiếp tục chạy trên con đường hiểm trở. Qua khúc quanh, nó chạy chậm, chợt tôi sửng sốt thấy em gái gầu Hmông đã đứng đợi...Chiếc xe của chúng tôi vượt qua em và đổ dốc, tôi ngước lên thấy thân thể em in trên khung trời xanh giữa những dãy núi đá khắc khổ...

Hoa xoan tháng Ba

Nỗi nhớ tháng Ba da diết khúc giao mùa
Như anh mãi nhớ thương về em đấy!
Đêm đang ngủ mấy lần chợt dậy
Nỗi nhớ cứ ùa về sâu thẳm lắm, em ơi!

Tháng Ba xưa, lành lạnh nơi cuối trời
Hoa xoan tím làm khoảng trời cũng tím
Tháng Ba nhớ em khúc nhạc buồn dâng phím
Anh dạo cung đàn và hát khúc ca xưa

Hạ đang về với cái nắng ban trưa
Hạ đỏ lửa dội vào ta - lửa đốt
Nắng và gió, thoáng mắt ai - bất chợt
Cho anh nhớ cồn cào hoa xoan tím - tháng Ba!

Gửi người từ độ ấy...

Người bỏ mà đi - Tháng ba, từ độ ấy!
Lâu quá rồi, sao chẳng thấy Người đâu?
Tháng ba xưa hoa xoan tím, mưa ngâu
Giờ tháng năm với phượng hồng đỏ thắm

Hạ đã tới với oi nồng của nắng
Chạnh nhớ người, nhớ chút lạnh tháng ba xưa
Hoa xoan tím trời, tím cái nắng ban trưa
Giờ đâu nữa cánh chim trời mải miết

Tháng ba ơi, nhớ làm sao da diết!
Cho ta chính là mình - trong thương nhớ - Tháng ba!

THÁNG BA MÌNH YÊU NHAU

Tháng ba là cầu nối giữa hai mùa
Như tiếng "Yêu" nối anh và em đấy!
Tháng ba nhớ, tháng ba thương, tháng ba buồn
Nên hoa xoan tím vậy!
Tiếng "Yêu" nói thật lòng,
Sao em cứ hững hờ...
Để anh ngơ ngẩn... tím ngát cánh hoa xoan...!?!

Cây cầu Em - Anh

Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo rập rềnh khó đi
Khó đi mẹ dắt con đi
Con đi trường học, mẹ đi đường đời

Câu hát mẹ ru ngày em còn thơ ấu
Nay lớn, qua cầu em nhẹ bước theo anh
Cầu tre nghiêng soi, vành nón chòng chành
Anh nâng nhẹ bàn tay em, thầm ước...!

Câu mẹ hát ru em từ thời trứng nước
Nay em bước theo người, người dắt em đi
Cười lên em, đôi mắt đẹp diệu kỳ !
Hai đứa dắt dìu nhau qua chiếc cầu... lắt lẻo

Anh cứ nhắc - em đi thật khéo !
Qua bến rồi ta sánh bên nhau
Hạnh phúc ấm êm cho đến ngả mái đầu
Câu hát mẹ ru cứ theo em đến tận cùng sâu thẳm

Đường đời gian truân, đường đời nhiều cay đắng
Câu hát ngọt ngào theo suốt dọc đời em!

GỬI ANH...
Nhớ ca sỹ Ngọc Tân!

Có thể một ngày, em sẽ như anh
Xa Hà Nội vào một ngày không nắng
Chỉ gió mùa thu làm cây không yên lặng
Cho ai đó một lần... đưa tiễn... ai đi...

Biển ngoài kia từng lớp sóng thầm thì
Ru ai ngủ bình yên bằng câu hát
Câu hát Ngọc Tân chứa chan nước mắt
"Hà Nội và tôi" (*), "Hà Nội - Ngày chia xa"... (**)

Có gì đâu tình yêu trong ta
Mãi bình lặng dẫu tim không thức đập
Dòng máu nóng vẫn tràn căng nhịp sống
Truyền cho nhau tự sâu thẳm tim mình

Để thơ một người gửi lại... mãi hồi sinh
Bầu nhiệt huyết vẫn còn dang dở...
Vĩnh biệt anh... nay xa rồi... mãi nhớ!
Bao yêu tin ta nhận bởi ân tình

Ôi cuộc đời, vui lắm ánh bình minh!
Cứ tỏa sáng nơi chân trời xa ấy!
Cho đôi lứa yêu nhau và... thơ anh mãi vậy!
Cho biển mãi thầm thì... nhắc gọi... một người đi...!