Bến đò Đồng Đức càng ngày càng nhiều khách tới lui. Bây giờ không còn mùa đông mưa phùn rây mờ sông nước, không còn họ hàng lũ ruồi nhặng sợ rét, lười biếng đâu trên sợi dây lòng thòng để treo chuối, treo ngãn bám vào liếp, vào tường tròn ba tháng rét mướt đìu hiu. Dân thành phố tản cư về đồng ruộng. Họ mang theo niềm vui và cuộc sống mới mẻ khiến quê ngoại nhà tôi tấp nập, ồn ào. Nằm nghe tiếng chim cu gáy buổi trưa, tôi cảm thấy bớt buồn tẻ. Kỷ niệm tràn lụt đầu óc tôi bằng những bộ mặt sáng sủa, những điệu cười hồn nhiên của đám trẻ nhỏ thành thị trạc tuổi em Mai. Tôi nghĩ, giá anh em tôi không phải sống hẩm hiu ở quê ngoại thì lúc này đây, chúng tôi cũng biết tung tăng dắt tay nhau chuyện trò dưới ánh trăng đồng nội. Chứ đâu chịu lạc lõng trong đêm tối, nhìn bóng mẹ gầy yếu run rẩy cơ hồ chiếc lá sắp lìa cành. Bất giác, tôi nhớ cha tôi và nước mắt phủ mờ...

Mẹ tôi bảo thoạt tiên cha tôi đánh đàn thập lục cho ban hát cải lương lưu động. Dạo ấy danh từ nghệ sĩ còn xa lạ nên ông bầu coi cha tôi ngang chức anh lao công. Làm việc từ tám giờ tối tới hai giờ khuya. Tiền thù lao dè xẻng mới đủ nuôi một vợ, một con. Trong gánh hát, cha bị bạn đồng nghiệp chê bai tài đàn non nớt hay tâu hót với ông bầu vài điều lầm lẫn của cha tôi. Thì cha tôi hậm hực nguyền rủa thói đời đen bạc. Chán rồi, cha tôi trách ông phó Nhị. Giá ông phó truyền đủ ngón trứ danh, chắn chắn sự nghiệp cha tôi đỡ méo mó. Tôi cố mường tượng cái cảnh hậu trường sân khấu giữa mùa hè nóng nực, cha tôi cởi trần biểu diễn tài nghệ, dìu điệu ca cho đào kép ngọt giọng. Mồ hôi, có khi cả nước mắt, rơi rụng trên mười sáu sợi tơ đồng đổi miếng cơm hẩm manh áo thô. Về sau có lần giận đời, cha tôi đập đàn giải nghệ.

Khi tôi hiểu biết, thấy đời cha tôi lẩn quẩn trong hai câu thơ của bài hát nói cha tôi khai bút nhân dịp năm mới: "Ông Lái thuốc bắt đầu, ông Phó, ông Ký, ông Chủ, ông Thầu, ông Lang..." Mỗi chuỗi nghề nghiệp quàng vào cổ cha tôi. Lên voi xuống chó, xuống chó lên voi... Tội nghiệp cha tôi, người còn chút tâm hồn để không nỡ gọi tài đánh đàn là nghề kiếm cơm.

Từ ông lái thuốc bắc đến ông lang băm chế thuốc cao đan hoàn tán. Chao ôi, tôi phải viết thế nào đây cho thật linh động từng cảnh cha tôi ngồi chế thuốc cam bằng thuyền gang, ngồi thái thuốc sống bằng dao cầu, ngồi xao thuốc bổ bằng nồi rang đất và hoàn và viên thuốc tễ? Làm sao ai chứa chất được trọn vẹn ngần kia mẫu đời. Thế mà cha tôi, trời ơi! Tôi muốn làm một khán giả vô tư nhỏ lệ tiếc thương gã nghệ sĩ sinh nhầm xứ sở.

Có bận túng bấn quá, cha mẹ tôi phải chia nhau mỗi người một chợ đem thuốc hoàn, thuốc tán trị các bệnh cam sài thai đẹn, ho hen, giun sán ra bày ngổn ngang trên manh chiếu hẹp dưới quán chợ. Mẹ tôi bán quanh quẩn mấy chợ gần miền bể như chợ Tiểu Hoàng... Sáng sớm mẹ đi, xế chiều mẹ về săn sóc anh em tôi. Còn cha tôi xách chiếc va ly lớn lễ mễ sang mãi tận Thần đầu, Thần huống. Cha tôi đi hàng tuần mới trở lại, nói là vừa bán thuốc vừa thăm dò xem bên sông Trà Lý có dễ kiếm ăn thì cho gia đình sang.

Những chuyến cha tôi vắng nhà, mẹ tôi xuôi ngược tần tảo, anh em tôi nương bóng nhau cầu nguyện. Nghe mẹ tôi bảo sóng sông Trà dữ tợn. "Sóng cửa Trà, mà cửa Hộ", em Mai chỉ sợ phà đắm.Tôi dỗ dành em tôi rằng cha tôi sống tới tám mươi tuổi để xem anh em tôi khôn lớn. Em Mai thường khóc tỏ vẻ lo ngại. Khốn nạn, cha mẹ tôi nghèo nàn, còn tình thương mến nhưng tình thương mến không nuôi sống được con nên muốn con no lành đã phải xa con, cực nhọc. Tôi cứ nghĩ đến lúc cha mẹ tôi ngồi dọn hàng khi chợ chiều tan vắng. Ánh nắng vàng vọt quê mùa chiếu vào khuôn mặt thê thảm vì nhớ con, vì ế hàng của cha tôi chắc đau thương lắm.

Ít tháng sau cha tôi bỏ nghề lang thuốc. Cha tôi sắm ít dụng cụ chữa xe đạp. Người ta đặt tên mới cho cha tôi: ông Phó. Cha tôi sửa chữa, lau dầu, vá chín, vá sống săm lốp xe đạp, xe tay. Nếu ai cần tô điểm xe mình thì cha tôi cũng biết sơn xì, sơn hấp, mạ kền bằng... ngân nhũ. Nhiều lần nhìn cha tôi nghiến răng vặn cái ốc lâu ngày thiếu dầu mỡ, lòng tôi thắt lại. Tay cha tôi mạch máu nổi bật, chằng chịt. Có khi "lắc lê" nhờn, tuột mạnh bật tay ra. Cha tôi mất đà, chúi về một bên. Thường thường, tay cha tôi bị xước da, máu chảy ri rỉ. Cha tôi mải mê công việc không để ý, đưa tay vuốt mấy sợi tóc lòa xòa trên trán. Máu ở vết thương được dịp hòa với mồ hôi... Nhưng cha tôi nín lặng không kêu ca, không than vãn, không kể lể với vợ con. Sự nín lặng đó tôi đã khổ tâm học hỏi song tôi thấy tôi thất vọng. Vì, cho tới ngày nay, hễ gặp bất cứ con rắn độc cuộc đời nào, dù lớn dù nhỏ, cắn đau hay cắn hụt, tôi vẫn thích tìm người băng bó hộ.

Tò mò, tôi hỏi cha tôi học nghề sửa xe bao giờ, cha tôi mỉm cười: "Cái khó sinh ra cái khôn con ạ!". Tôi nghi ngờ rồi phỏng chừng cha tôi học lỏm hay cha đã từng làm thợ phụ cơm nhà việc người. Lại thêm hình ảnh thui chột của chú "học nghề" nữa!

Hồi gia đình tôi ở Hà Nội về Thái Bình rồi dọn xuống miền bể, em Mai bé bỏng nên em chưa cảm được nỗi buồn biển động cuối mùa đông. Dường như, bể giận dữ tận ngoài khơi bãi Đồng Châu. Tiếng gầm gừ vọng tới nghe ghê rợn. Cha tôi khởi nghiệp chữa xe tại đây, tại ngã ba chợ huyện Tiền Hải, dưới gốc cây gạo to lớn, sù sì, gai góc. Những buổi chiều rét mướt, cha tôi ngồi co ro khâu mép lốp đứt "tanh" hay phồng mang trợn mắt thổi than hồng trong lò máy vá chín. Cha tôi nhặt nhạnh từ năm hào bơm thuê cho anh phu xe tay, chẳng nề hà việc dầu mỡ. Bởi vậy, cả sau lúc ngưng làm để vuốt ve anh em tôi, tay cha tôi, dẫu rửa sà phòng, vẫn còn đầy vết dầu lem luốc. Em Mai hay kéo đôi tay cha tôi đùa bỡn:

- Tay cha tôi đen như nhọ nồi.

Cha tôi cười:

- Trắng như bông mà con dám bảo đen. À, đố con biết tại sao tay phải cha dài hơn tay trái?

- Con chịu.

- Tại tay phải cha vặn "lắc lê". Cha vặn mạnh quá nên xương nó giãn ra.

Em Mai ngớ ngẩn:

- Con không thích tay phải cha dài đâu, cha làm cho nó ngắn bằng tay trái đi cha. Có được không hở, cha?

Cha tôi suy nghĩ giây lát, đoạn vỗ về em:

- Khó gì, rồi cha bỏ vặn "lắc lê" thì nó hết dài.

Tôi thương cha tôi, dĩ nhiên, nhưng thương bao nhiêu mới vừa? Cha tôi ít nói. Chắc chắn nỗi ray rứt vì mẹ con nheo nhóc ám ảnh cha tôi, làm cha tôi uất nghẹn: sự uất nghẹn của người không câm song không nói được. Dạo ấy, gạo kém, mẹ tôi phải chạy vay đong từng bữa một. Thoạt đầu, sáng ăn cầm dạ, chiều ăn no. Sau, sáng cha mẹ tôi nhịn chỉ thổi niêu nhỏ cho anh em tôi. Em Mai ăn xong còn thòm thèm. Cha tôi nhìn em, mắt đỏ ngầu. Mẹ tôi chạy vội xuống bếp. Tôi thương hại em, tập nhịn để em được ăn nhiều. Hôm thứ nhất, em bảo tôi:

- Sao anh không ăn?

Tôi nói dối:

- Tại anh đau bụng.

Em tôi tưởng thật:

- Thế em để phần anh vậy nhé?

Tôi cười xua tay:

- Đau bụng ăn cơm nguội thế nào được. Em ăn đi, ăn nhiều chóng lớn.

Hôm thứ hai, tôi cũng bỏ bữa sáng ân huệ của con nhà nghèo. Em tôi hỏi han vớ vẩn. Tôi phải trả lời tôi ăn sáng với em thì trưa ăn mất ngon. Nghĩ sao, em tôi giận tôi, em chẳng thèm ăn nữa. Em bắt chước nhịn đến trưa. Mẹ tôi mắng em. Em khóc, em kêu đau bụng. Như thế, em tôi hiểu chuyện rồi. Em tôi rủ tôi ra đường cái, ghé sát vào tai tôi thì thầm:

- Thật anh nhỉ, ăn bữa sáng, trưa ăn mất ngon.

Chúng tôi nhìn nhau. Chua xót. May mắn là tình cảnh ăn đong thiếu thốn rất ngắn ngủi. Gạo dần dần hơn. Nhà tôi lại tiếp tục hai bữa no nê. Đấy là những câu chuyện buồn của gia đình tôi. Nhưng chuyện khiến tôi nhớ mãi là chuyện sau đây:

Hôm cha tôi đang đánh nháp miếng lốp nổ thì một bà sang trọng tới gần. Bà ta nhìn cha tôi lúc lâu rồi mới ngại ngần hỏi:

- Bác làm ơn chỉ giùm tôi ông lang...

Bà ta quên tên ông lang. Cha tôi ngừng tay, lễ phép nói:

- Thưa bà, bà cho biết tên ông lang là gì ạ?

Móc trong túi mảnh giấy nhỏ ghi bút chì lờ mờ, bà ta lẩm nhẩm đọc:

- Ông Mai Viên bác phó ạ! Bà bạn tôi mách rằng ông Mai Viên chữa bệnh giỏi. Tôi từ phủ Kiến Xương xuống xin ông cái đơn. Bà bạn tôi trước là chỗ quen thân ông Mai Viên.

Như cái lò xo, cha tôi đứng thẳng dậy, trịnh trọng giới thiệu tựa hồ anh hề trên sân khấu giây phút sắp mở màn.

- Thưa bà... tôi là Mai Viên...

Bà khách lạ tròn xoe mắt. Bây giờ, cha tôi mới kịp để ý cái hình hài tiều tụy của lão phó chữa xe đạp dưới gốc cây gạo ngã ba chợ huyện Tiền Hải. Quần đùi đen, áo sơ mi ngắn tay nham nhở dầu mỡ mồ hôi. Chân tay sần sùi, thô lỗ... Còn giữ được đôi mắt, vầng trán rộng. Nhưng xấu hổ quá, tê tái quá, đôi mắt vội mờ đi và vầng trán lâm râm những giọt mồ hôi, những giọt mồ hôi tình cờ toát ra một buổi trời lạnh nhất. Cha tôi cúi xuống, nói rất nhỏ:

- Thưa bà tôi giải nghệ... lang thuốc rồi. Song nếu bà...

Cha tôi muốn nói thêm "nếu bà bỏ qua hình ảnh bác thợ chữa xe thì tôi sẵn lòng tiếp bà". Khốn nỗi, dù đã từng phen trầy trụa với cuộc đời, cha tôi vẫn tự ái để cứu vãn chút liêm sĩ tuy chẳng cần cứu vãn. Bà khách hình như cảm thông sự lên bổng xuống trầm của kiếp người, bà ta ngượng ngùng mãi mới thốt gọn ba tiếng "xin lỗi ông". Cha tôi mời bà ta vào nhà.

- Bà ở phủ Kiến chắc quen gia đình ông Phán Lâm?

- Thưa ông, bà Phán chỉ đường tôi mới rõ, chứ dễ chi.

- Trước kia...

- Vâng ạ! Bà Phán đã nói nhiều về ông. Tôi xin lỗi ông lần nữa vì cử chỉ vô lễ ban nãy.

- Thưa bà không hề gì ạ! Bà đừng bận tâm.

Cha tôi kê tặng bà khách ấy đơn thuốc bổ theo đúng lời viết quảng dán tường ngày xưa "xem mạch kê đơn không lấy tiền". Khi về, bà khách rút tiền cho tôi. Tôi từ chối, bỏ chạy mất. Đêm ấy, dưới ánh đèn dầu lạc tẩm bấc thắp đĩa, đêm dầy đặc, suy tư. Tôi nghe từng hơi thở dài sầu hận của cha tôi. Bất giác, tôi òa lên khóc khiến em Mai cũng khóc. Cha tôi xoa đầu anh em tôi an ủi:

- Nín ngay con, rồi các con sẽ sung sướng.

Tôi gục đầu xuống đùi cha tôi, ôm chầm lấy thân thể gầy yếu, ôm chầm lấy tấm lòng thương mến bao la mà rên xiết.

- Cha ơi! Con thương cha.

Giọng cha tôi tha thiết, bao giờ cha tôi cũng tha thiết với vợ con:

- Thương cha thì ngủ đi, sau này đừng giống cha nhé con, giống cha khổ lắm. Nhất nghệ tinh con ạ!

Nhưng anh em tôi không ngủ. Ngọn đèn gió thổi tắt rồi. Căn nhà tối om. Anh em tôi ngồi sát nhau hơn. Chúng tôi cùng im lặng nhìn ngày mai bằng bốn con mắt mờ lệ trong đêm vắng. Khổ thân em tôi, lớn dần để xem cuộc đời cha xuống dốc thảm hại. Em tôi nắm chặt lấy tay tôi như thầm nhủ, như trao gửi niềm tin. Tôi nghe rõ tiếng nước nhỏ giọt xuống chiếu.

Một sớm tháng hai, hoa gạo nở đỏ ối và bắt đầu rụng. Cha tôi vẫn co ro ngồi dưới gốc cây. Trên đầu cha tôi đủ các loài chim thi nhau ca inh ỏi. Chợt một con bậy bạ trúng giữa mái tóc cha tôi trắng xóa. Cha tôi nhìn lên xem có phải phân quạ. Vì nếu phân quạ sẽ gặp niềm rủi ro. Khốn nạn, cha tôi vừa ngẩng mặt nhìn lên thì chiếc hoa gạo to hơn nắm tay rơi giữa mặt. May mắn, cuống hoa ngược chiều nên những cánh hoa nát bét trên khuôn mặt của cha tôi như thể cha tôi bị đạn bắn vỡ mặt. Anh em tôi chạy lại quỳ xuống, cuống quít:

- Cha có đau không hở, cha?

- Cha có mở được mắt không?

Cha tôi nói:

- Đau gì mà đau, cái hoa đó mà...

Giọng em Mai run run:

- Con thấy nó kêu đánh "bốp". Chắc cha đau, cha nói dối. Con thì con khóc rồi. Cha đau thật hở, cha?

- Cái hoa nhẹ như bấc thì đau nỗi gì. Cha chỉ đau vì...

Tôi hỏi gặng:

- Vì sao cơ ạ?

- Vì... các con khổ sở!

Cha tôi rươm rướm nước mắt. Anh em tôi cúi đầu.

Mặc dù bé bỏng, anh em tôi cũng nhận ra hình ảnh cuộc đời cha tôi. Một hình ảnh bằng bao nhiêu hình ảnh nham nhở khắc khoải, què quặt. Tôi cầm tay cha tôi, nói nhỏ:

- Con sung sướng chứ có khổ đâu?

Em Mai cũng hối hả:

- Con chả khổ gì cha ạ!

Cha tôi mỉm cười gượng gạo:

- Các con nói dối.

Tôi nắm chặt tay cha tôi hơn:

- Lúc nào gần cha mẹ là các con sung sướng rồi.

Em Mai ôm đầu cha thủ thỉ:

- Con yêu cha.

- Yêu cha thì phải chăm học các con nhé, Hữu nhé! Nhất nghệ tinh...

Luôn luôn cha tôi nói "nhất nghệ tinh"... Tôi nhìn cha tôi, thấy má bên trái con dính chút máu hoa gạo. Đưa vạt áo lau sạch vết nhơ ấy, tôi giục:

- Cha vào gội đầu kẻo bẩn.

- Điềm may đấy con ạ! Hoa rơi là sang năm cha con mình giàu. Cha sẽ tậu nhà ngói trên tỉnh, con có cái xe đạp nhỏ đi học.

- Thế mẹ con?

- Mẹ con thì.. Ờ, ờ, khó nghĩ quá. Con chọn quà biếu mẹ xem nào.

- Mẹ con thôi bán xôi chè này, mẹ ở nhà khâu vá quần áo với lại kể chuyện ma này. Cha cho tiền con mua cái tráp đựng trầu biếu mẹ con nhá! Em Mai muốn mua biếu mẹ xâu tràng hạt để mẹ niệm Phật cha ạ!

- Ừ, ừ con muốn gì cũng được.

- Em Mai có búp bê, có ô tô, có tàu thủy, có nhiều thứ lắm. Em Mai không phải chơi đồ chơi bằng vỏ hến, nút chai...

Em tôi thích chí cười hớn hở. Đôi má núm đồng tiền xinh xinh tệ. Em làm nũng:

- Áo con rách rồi, cha mua áo cho con trước nhất cha nhé.

Cha tôi bỗng giật mình. Đôi mắt đang sáng rực mộng ước, phút chốc mờ đi, buồn. Cha tôi ngắm anh em tôi rồi khẽ gật đầu nói nhỏ:

- Ừ, mai cha mua áo cho con.

Hôm sau, nhằm ngày phiên chợ, cha tôi bỏ việc dẫn anh em tôi đi mua áo. Chợ phiên đông đúc, cha con dắt díu nhau chỉ sợ lạc. Qua hàng nước dừa, cha tôi cho mỗi đứa uống một cốc nhỏ năm hào. Hết quán này, quán khác mà chẳng thấy cha tôi nhắc chuyện áo làm em Mai thấp thỏm. Mãi cha tôi mới kéo anh em tôi đến hàng quần áo may sẵn có vô số người xúm lại mặc cả. Anh em tôi len lọt được vào. Em Mai nhìn những chiếc áo cánh trắng rồi nhặt vài chiếc để ướm thử. Mắt em long lanh nhưng cha tôi thì nét mặt tự nhiên tái chợt, đôi tay run run cơ hồ như sốt rét. Cha tôi hỏi giá, người bán trả lời. Thêm thêm bớt bớt chán chê, rốt cuộc, cha tôi không dám nhất định vì sợ hớ. Em tôi trống ngực đánh thình thịch, nửa mừng nửa lo. Tôi biết giá có manh áo kia, em tôi hả hê vô vàn. "Già được bát canh, trẻ manh áo mới" mà. Cha tôi cũng biết thế, song người bán hàng chẳng thèm biết. Cha tôi đứng tần ngần. Tôi phỏng chừng cha tôi thiếu tiền.

Vuốt mái tóc em Mai, cha tôi an ủi:

- Hai anh em ra kia chờ cha nhé! Ra kia kẻo nó bắt bí. Thế nào cha cũng mua cho con.

Em tôi nuốt nước bọt ừng ực. Cha tôi đưa chúng tôi khuất khỏi hàng quần áo. Dặn dò xong, cha vội vàng đi. Trông theo cha, lòng tôi bâng khuâng tê tái. Anh em tôi đợi hàng nửa giờ mà cha tôi vẫn chưa trở lại. Chợ càng đông, tiếng ồn ào huyên náo. Anh em tôi không nghe rõ nữa. Tâm hồn em Mai hướng về manh áo, còn tâm hồn tôi thì không hiểu vì sao bối rối vô cùng. Em Mai cứ luôn miệng hỏi khiến tôi nóng ruột quá. Nắng mùa xuân hừng hực trên đầu chúng tôi. Nắm chặt tay em, tôi dìu em về phía hàng áo.

Bỗng anh em tôi thấy từ các hàng áo ban nãy người ta xô nhau giãn lối. Người bán hàng tức giận đỏ mặt lên, hét lớn:

- Ăn cắp, ăn cắp! Gớm nhanh như chớp, vừa mới quay đi mà nó đã thó mất rồi.

Tôi hoảng hồn, mắt lơ láo tìm cha. Song cha tôi không có trong đám đông trước mặt. Em Mai khóc bù lu bù loa, dỗ mãi em mới nín. Trong khi đó, người bán hàng quai mồm ra chửi bới hết lời. Hắn dọa nếu tóm được cổ kẻ cắp, sẽ đánh róc xương. Tôi chờ, chờ gần xế trưa thì ngờ rằng cha tôi lo kiếm anh em tôi và chắc chắn, đợi anh em tôi ở nhà. Tôi lớn không sợ lạc nữa nên cha tôi cũng có thể về trước. Nghĩ vậy, Tôi trở lại nhà. Anh em tôi buồn thiu, thẫn thờ bước như hai đứa trẻ ăn mày.

Về nhà, mẹ tôi bảo cha tôi bị cảm đang nằm đắp chăn rên hừ hừ. Anh em tôi xúm tới hỏi han. Cha tôi nín thinh không đáp. Em Mai sợ cha phật ý nên không hỏi đến chuyện áo mới nữa. Cả buổi chiều hôm ấy, không khí gia đình tôi nặng nề, khó thở. Đến tối, cha tôi bớt sốt, cha gọi anh em tôi tới gần xoa đầu, nắm tay như thường lệ. Cha tôi nói mua áo xong thì cha tôi cảm thấy choáng váng mặt mày, quên mất chỗ anh em tôi chờ đợi. Rồi cha tôi cắm cổ chạy về. Nghe cha kể chuyện anh em tôi vui mừng, sung sướng. Em Mai tôi hỏi:

- Cha mua áo cho con rồi hở cha?

- Ừ, đây này.

Cha tôi lật chiếu đầu giường nhấc chiếc áo ra. Em Mai vồ lấy ướm thử. Em thay áo cũ mặc áo mới vào. Em khoe tôi:

- Đẹp không anh Hữu?

- Đẹp lắm.

- Đẹp không cha?

Em Mai chợt nhớ điều gì, khuôn mặt ngây thơ nhí nhảnh phút chốc thoáng buồn. Em nói:

- Áo anh Hữu rách lưng cha ạ!

- Để phiên sau cha mua.

Tôi vội nói:

- Áo con vá được, cha đừng mua tốn tiền.

Giữa lúc ấy, mẹ tôi ở dưới bếp bước lên, em Mai níu mẹ, nũng nịu:

- Cha mua áo cho con mẹ ạ!

Mẹ tôi ngạc nhiên hỏi cha tôi:

- Tiền đâu mà cha mua áo cho con?

Cha tôi thản nhiên:

- Vay của bác Cẩm sáng sớm nay.

- Bác Cẩm đi Thái Ninh từ hôm kia cơ mà!

Cha tôi lặng thinh. Mẹ tôi không hiểu gì cũng lặng thinh. Tôi nhìn cha tôi. Cha tôi nhìn mẹ con tôi. Mắt cha tôi long lanh. Bóng cha tôi gầy gò in hình trên bức tường vôi loang lở. Có ai ngờ cái thân thể gầy gò kia lại bọc nổi tình thương yêu rộng lớn như con ốc nhỏ thu gọn cả đại dương trong lòng mà vẫn câm nín. Câm nín suốt đời. Tôi muốn ôm cha tôi, muốn xé rách làn da ngực để được nói vào trái tim cao cả của cha tôi rằng "Cha ơi! Cha vì anh em con mà phải như thế... Con sẽ làm gì cho xứng đáng sự hy sinh đó của cha!" Nhưng làm sao mà nói? Cảm xúc đã nghẹn cả lời. Tôi òa lên khóc. Cha tôi giật mình hỏi:

- Sao con khóc?

- Con thương cha.

- Nín đi... để dành nước mắt chứ chú bé. Khóc nhiều hết thì sao?

Tôi chưa nín. Vì nghĩ tới suối sầu bắt nguồn từ túp lều tranh bên gốc chuối tiêu chảy róc rách, róc rách qua hồn anh em tôi. Suối sầu này còn chảy mãi. Và còn chảy, nước mắt còn rơi, không lo khô cạn.

Sau đấy, cha tôi bị ám ảnh bởi chiếc áo ăn cắp ngoài chợ, trừ tôi, không ai rõ, cha tôi đau ốm liên miên. Tuy nhiên, cha tôi vẫn vẽ bao ước mộng. Anh em tôi mong ngày tháng lụn dần, sang năm chóng đến. Song sang năm chưa kịp đến với nhà ngói ở tỉnh, với búp bê, với tàu thủy, với xe đạp thì cha tôi nhuốm bệnh thương hàn. Tôi cố nghiến răng giữ kín chuyện nên khi cha tôi chết cha tôi vẫn tưởng sự bí mật theo cha xuống lòng mộ.

Cha tôi chết, mẹ con tôi nheo nhóc bơ vơ. Mẹ tôi năm tháng ngồi đan nỗi buồn ở bến đò Đồng Đức. Anh em tôi nhìn đám trẻ thành thị rồi vội vàng cúi gầm mặt qua sân nhà ông ngoại, làm rơi mất tuổi thơ.

Ngay từ nhỏ, Patti Wilson đã được bác sĩ cho biết cô bị bệnh động kinh. Cha cô, Jim Wilson, là người thường xuyên tập chạy bộ vào mỗi buổi sáng. Một ngày nọ, Patti nói với cha: "Cha ơi, con rất muốn chạy với cha hằng ngày, nhưng con sợ sẽ bị lên cơn ". Cha cô bảo: "'Nếu con bệnh thì cha đã biết cần phải làm gì, đừng sợ, chúng ta sẽ cùng bắt đầu chạy".

Thế rồi họ chạy mỗi ngày. Thật là kỳ diệu, cô gái đã không bị lên cơn lần nào. Sau một vài tuần, Patti nói: "Cha ơi, con thật sự muốn phá kỷ lục thế giới, quãng đường chạy dài của nữ". Cha cô tìm trong cuốn sách các kỷ lục Guinness thế giới và biết rằng khoảng cách lớn nhất có người đã chạy là 80 dặm. Lúc đó Patti mới vào nǎm đầu tiên của trung học, cô tuyên bố: "Con sẽ chạy từ quận Cam tới San Francisco (cách nhau 400 dặm). Lên nǎm thứ hai con sẽ chạy tới Portland, Oregon (khoảng hơn 1.500 dặm), nǎm thứ ba tới St. Louis (khoảng 2.000 dặm) và nǎm cuối con sẽ chạy tới Nhà Trắng (khoảng hơn 3.000 dặm).

Patti đầy nghị lực và hǎng hái, cô chỉ coi bệnh của mình như một điều "bất tiện ". Cô không bận tâm nhiều vào cái mình mất đi mà chỉ tập trung vào điều cô đang có. Vào nǎm đó, cô hoàn thành cuộc chạy đến San Francisco. Cha cô chạy bên cạnh cô suốt quãng đường và mẹ cô - một nữ y tá lái xe theo để đề phòng mọi trường hợp có thể xảy ra. Vào nǎm thứ hai, các bạn học của Patti ủng hộ cô. Họ dựng lên một ap-phích quảng cáo khổng lồ ghi "Chạy đi, Patti, chạy đi!" (Run, Patti, run! - và nó đã trở thành khẩu hiệu của cô cũng như tựa đề cuốn sách sau này cô viết). Trên đường thực hiện cuộc chạy đường dài mà đích đến là Portland, Patti bị nứt xương cổ chân. Bác sĩ nói với cô cần phải dừng chạy: "Tôi cần phải cố định khớp mắt cá của cháu để cháu không bị tật vĩnh viễn ". "Bác sĩ không hiểu rồi - cô nói - đây không phải là ý nghĩ bất chợt, nó thật sự là ước mơ tận đáy lòng cháu. Cháu không làm điều này vì bản thân cháu. Cháu làm vậy để phá tung nhưng xiềng xích trong suy nghĩ của nhiều người. Có cách nào, để cháu có thể tiếp tục chạy không ạ?". Bác sĩ cho cô một chọn lựa, ông sẽ chỉ bǎng bó lại thay vì bó bột cố định chân cô. Ông cảnh báo rằng nó sẽ sưng tấy lên và rất đau. Nhưng Patti đã hoàn thành đường chạy đến Portland cùng với thống đốc bang bên cạnh trên dặm đường cuối cùng. Trên báo đầy những dòng tin với tiêu đề " Vận động viên chạy đường dài siêu đẳng Patti Wilson đã hoàn thành cuộc marathon cho người bệnh động kinh vào sinh nhật lần thứ 17".

Sau bốn tháng chạy gần như liên tục từ bờ tây sang bờ đông, Patti đã tới Washington và bắt tay tổng thống Hoa Kỳ. Cô nói với ông: "Cháu muốn mọi người biết rằng người bị động kinh chỉ là những con người bình thường với cuộc sống bình thường". Nhờ vào sự cố gắng không ngừng của mình, Patti đã kêu gọi được nhiều triệu đô la đóng góp để mở 19 trung tâm chữa bệnh động kinh.

Patti cần thật ít để có thể làm được thật nhiều như vậy. Còn bạn thì sao ? Bạn có thể làm gì để vượt lên chính bản thân khi có đầy đủ sức khỏe?

Có một chàng trai bị bệnh ung thư. Chàng trai 19 tuổi, nhưng có thể chết bất kỳ lúc nào vì căn bệnh quái ác này. Suốt ngày, chàng trai phải nằm trong nhà, được sự chăm sóc cẩn thận đến nghiêm ngặt của bố mẹ. Do đó, chàng trai luôn mong ước được ra ngoài chơi, dù chỉ một lúc cũng được.

Sau rất nhiều lần năn nỉ, bố mẹ cậu cũng đồng ý. Chàng trai đi dọc con phố - con phố nhà mình mà vô cùng mới mẻ - từ cửa hàng này sang cửa hàng khác. Khi đi qua một cửa hàng bán CD nhạc, chàng trai nhìn qua cửa kính và thấy một cô gái. Cô gái rất xinh đẹp với một nụ cười hiền lành - và chàng trai biết đó là 'tình yêu từ ánh mắt đầu tiên'.

Chàng trai vào cửa hàng và lại gần cái bàn. nơi cô gái đang ngồi.

Cô gái ngẩng lên hỏi:

- Tôi có thể giúp gì được anh? - Cô gái mỉm cười và đó quả là nụ cười đẹp nhất mà chàng trai từng thấy.

- Ơ.. - Chàng trai lúng túng - Tôi muốn mua một CD...

Chàng trai chỉ bừa một cái CD trên giá rồi trả tiền.

- Anh có cần tôi gói lại không - Cô gái hỏi, và lại mỉm cười.

Khi chàng trai gật đầu, cô gái đem chiếc CD vào trong.

Khi cô gái quay lại với chiếc CD đã được gói cẩn thận, chàng trai tần ngần cầm lấy và đi về.

Từ hôm đó, ngày nào chàng trai cũng tới cửa hàng, mua một chiếc CD và cô gái bán hàng lại gói cho anh. Những chiếc CD đó, chàng trai đều đem về nhà và cất ngay vào tủ. anh rất ngại, không dám hỏi tên hay làm quen với cô gái. Nhưng cuối cùng, mẹ anh cũng phát hiện ra việc này và khuyên anh cứ nên làm quen với cô gái xinh đẹp kia.

Ngày hôm sau, lấy hết can đảm, chàng trai lại đến cửa hàng bán CD. Rồi khi cô gái đem chiếc CD vào trong để gói, anh đã để một mảnh giấy ghi tên và số điện thoại của mình lên bàn. Rồi anh cầm chiếc CD đã được gói như tất cả mọi ngày - đem về.

Vài ngày sau...

‘Reeeeng!...'

Mẹ của chàng trai nhấc điện thoại:

- Alô?

Đầu dây bên kia là cô gái ở cửa hàng bán CD. Cô xin gặp chàng trai nhưng bà mẹ oà lên khóc.

- Cháu không biết sao? Nó đã mất rồi...hôm qua.

Im lặng một lúc. Cô gái xin lỗi, chia buồn rồi đặt máy.

Chiều hôm ấy, bà mẹ vào phòng cậu con trai. Bà muốn sắp xếp lại quần áo của cậu nên đã mở cửa tủ. Bà sững người khi nhìn thây hàng chồng, hàng chồng CD được gói bọc cẩn thận chưa hề được mở ra.

Bà mẹ rất ngạc nhiên nên cầm lên một chiếc mở thử ra.

Bên trong hộp giấy bọc là một chiếc CD cùng với một mảnh giấy ghi ' Chào anh, anh dễ thương lắm- Jacelyn.'

Bà mẹ mở thêm một chiếc CD nữa.Lại thêm một mảnh giấy ghi:' Chào anh, anh khỏe không? Mình làm bạn nhé? - Jacelyn.'

Một chiếc CD nữa, một chiếc nữa... Trong mỗi chiếc là một mảnh giấy...

Trong mỗi cử chỉ đều có thể tiềm ẩn một món quà. Giá như chúng ta đừng ngần ngại mở những món quà mà cuộc sống đem lại.

Thằng Hiển đến chơi. Nó ong óng lên khi bước vào căn hộ chật chội của tôi "Đồ ăn còn hết đem ra nhậu coi hè!" Tôi phì cười "Mày kiếm được hột nào thì cứ nhậu đi." Mà thật, tủ lạnh trống không, nồi cơm cũng trống không. Bếp núc lạnh tanh. Ăn uống cần gì thì ra tiệm. Tôi không nấu nướng, cũng không thích rửa chén. Lúc ở nhà cũng bị mẹ mắng là con lười, nhưng đồ thì mẹ nấu, chén thì chị rửa, không đến phiên tôi rớ tay nên thành quen. Thật ra nếu tôi có nấu thì cũng không đến nỗi nào, có lẽ khét vài món và khê vài món là cùng.

Hiển ngồi xuống trước máy vi tính, "Phim hoạt hình đâu, tao coi tới tập 17 rồi..." Nó lải nhải gì đó, tôi để mặc nó loay hoay mà chúi đầu vào quyển sách. Nó chợt réo lên thích thú "Khắc Di, bồ mới của bà đây hả?" Tôi ngạc nhiên, "Hả, nói gì?" Nó đưa tấm hình ra, đắc thắng "Đây nè, có hình hẳn hoi. Đẹp trai quá cỡ nghe bà kia." Tôi lơ đãng "Ừ, nó đẹp, đẹp đến mức tao nghĩ nó bê đê. Và nó nhỏ tuổi hơn tao, đồ khùng. Bồ ở đâu mà bồ." Hiển trầm ngâm "Mày hay lượm về những thằng đẹp trai." Tôi cau mặt "Tao lượm hồi nào, tụi nó đi theo tao về thôi. Mà tụi nó đẹp bởi vì tụi nó đứa nào mặt cũng còn búng ra sữa." Tôi cũng không hiểu tại sao những người con trai chung quanh tôi đều nhỏ hơn tôi vài tháng hoặc một hai năm tuổi. Tôi bắt họ kêu tôi bằng chị mà chẳng ai làm theo. Họ lôi tên tôi ra xài đến nát hoặc họ kêu tôi bằng bà, xưng tui. Hiển năm nay 19 tuổi, cũng nhỏ hơn tôi một tuổi rưỡi nhưng đã có vợ và vợ mới sinh và có đánh nó chết nó cũng không chịu gọi tôi bằng chị. Còn tôi, có một mối tình đắp tay mà cũng bấp bênh. Hiển lại tò mò "Nhỏ hơn thì chết ma nào, tao với Ngọc đó thấy không? Thằng này đẹp trai vậy sao không dớt nó đi." "Nó đẹp trai thì thích con gái đẹp, lúc nào mới tới phiên tao. Hỏi nó "chiều sâu của tâm hồn là gì?" thì nó mù tịt, làm sao hợp với tao được." Hiển nhăn nhở "Con trai mà, ai lại không thích con gái đẹp, đến cả tao thấy gái đẹp cũng ngó mà." Tôi nhìn tấm ảnh của Thôi rơi trên sàn nhà, cặp mắt đen sâu lay láy như đang cười. Thêm một ảo ảnh sắp qua. Thôi ngồ ngộ, xinh trai nhưng như tôi nói, Thôi chỉ thích những đứa con gái đẹp mã. Cho xứng đôi vừa lứa mà. Nhớ giọng Thôi đãi đưa "Con gái thì phải đẹp và dịu dàng, cứ ai như bà, con trai chạy hết còn gì?" "Vậy tại sao ông Thôi nhà ta chưa chạy?" "Tại bị vấp té, té trúng bà gai góc không nên gỡ chưa ra, chưa chạy được" Rồi cười, vô thưởng vô phạt. Nhưng tôi biết ánh mắt của Thôi không thể rời nhỏ bạn của tôi mỗi khi nhỏ có mặt. Tóc nhuộm hung hung đỏ, mắt mang contacts xanh ngắt, thân hình bốc lửa và áo quần đúng thời trang. Cũng chỉ có bấy nhiêu đó thôi, Thôi nhỉ. Và tiền. Khi tôi hỏi thời buổi này người ta thích nhau vì cái gì, Thôi không ngần ngại trả lời liền "Vì kích thước của cái nhà bank." Tôi thích đùa với Thôi, nhưng ngại khi phải đi sâu xa quá, bởi tôi biết mình sẽ chán. Mà cũng sắp chán rồi, đùa mãi cũng chỉ những câu nửa vời. Thôi vẫn nồng nhiệt như lúc mới gặp tôi, cười những cái cười mà tôi thấy nhạt như nước ốc. Có lẽ vài ngày nữa rồi sẽ hết gọi hỏi han, hết cười đùa, và rồi lại đổ thừa khoảng cách cho thời khoá biểu, cho thay đổi của những lối đi về. Như Th., như V., như T. trước Thôi. Không phải tại ai, chỉ tại trái tim không đánh sai nhịp khi gặp mặt nhau, chỉ tại một đôi môi cười không làm cặp môi kia tự động cười theo. Chán thế đấy, tôi nào có kén chọn gì, tại trái tim bày trò mà ra hết. Thì thêm một người để chào khi bất ngờ gặp nhau ở nơi xa lạ nào đó. Tôi lúc nào cũng ráng giữ cho tôi và cho họ những kỷ niệm không đến nỗi tàn tệ để khi gặp lại nhau không ái ngại cho nhiều.

Giữa tuần chị dẫn cháu đến thăm. Chị thấy tôi chăm chỉ đọc thơ nhiều hơn đọc bài, gầm ghè "Mày, văn chương với thi phú, lo học đi con, mày còn học được thì ráng học, không khéo rồi như tụi tao đi cày ngày ra ngày vô vẫn nghèo kiết xác!" Tôi ầm ừ, biết sợ, nhưng mà có sao, tôi biết cái nghèo từ lúc nhỏ, biết không chết là đủ. Có lẽ tôi không biết sợ thì đúng hơn, nếu không thì đã cắm đầu vào kiếm thêm tiền, thêm jobs. Con bé cháu tôi lên ba, phá tanh bành kệ sách, lục tung những ngăn thoại ốm yếu thảm thương. Chị chợt cười khanh khách "Bé Ty coi coi dì Út mày có dấu thư tình trong đó hông con?" Tôi cũng cười, nhăn nhó đúng hơn là cười. Kỳ quặc như tôi, có thằng mắm nào viết thư tình cho. Con gái, tính tình lại cộc cằn như con trai, ăn nói cũng khô khan, cách suy nghĩ lại càng chết người. Việt Nam không ra Việt Nam, Mỹ cũng không ra Mỹ. Chơi vơi giữa hai bờ, như mọi người khác của thế hệ tôi. Từ bé đã hét nhạc rock, rollerblade vòng quanh cái cau mày của ba, của mẹ, lại không thể buông rời cây viết và những tập thơ. Cứ như là khối óc tách rời ra, một bên ôm lấy những Trịnh Công Sơn, những Nguyên Sa mà ru ngủ cho mình, bên kia ầm ào tiệc tùng với rượu mạnh và ngôn ngữ một thời xa lạ mà càng ngày càng quen thuộc hơn tiếng mẹ khuyên răn. Thật ra tôi giống như người ở lạc thế kỷ, chẳng hiểu tại sao tụi con trai mới lớn lại thích đi theo chọc ghẹo. Tôi biến chúng thành những đứa em trai bất đắc dĩ. Những người bằng tuổi, tôi biến họ thành những thằng bạn thân, đi bên nhau như những đường thẳng song song. Nhưng tôi tự an ủi mình, dẫu sao thì cũng đã kiếm được cho mình một người để yêu, để nhớ, để mộng mơ. Có điều câu nói đùa của mẹ tôi khi tôi than phiền rằng con trai không thiếu mà sao tôi không có một ai không ngờ lại vận vào người. Hữu duyên thiên lý... mà biết có ngộ không, Hoan ơi?

Cuối tuần về mẹ gọi, bảo về nhà chơi chứ lâu rồi không thấy tôi về. Tôi về, hết lăng xăng quanh nhà rồi lại lăn ra coi TV. Mẹ bảo sửa soạn rồi đi với ba me thăm bà cụ Lãng, mẹ của bác Sáu bạn ba, bà sắp chết rồi. Ngơ ngẩn, bà đã 84, nhưng tôi cũng không ngờ rằng nhanh thế, mới đám cưới anh tôi bà còn áo dài khăn đóng đi dự kia mà. Đó giờ ai cũng bảo bà thọ. Tôi lầm thầm, đang hoang mang thế này, đến đó thăm gặp người ta than khóc rồi lại buồn chết.

Mà cũng không đúng, người ta đầy nhà nhưng ai cũng nói vài câu về bà rồi lại chuyển đề tài. Họ nói chuyện mưa nắng, xe cộ, công việc, từ chuyện chính trị tới chuyện con mèo con chó đang nuôi trong nhà. Mẹ bảo tôi vào trông bà một chút. Tôi vào, thơ thẩn bên bàn tủ, ngơ ngáo như con mèo đi lạc. Bà gầy xóp, nằm thở khó nhọc trên giường, chăn vải kéo ngang ngực. Tôi cảm thấy lành lạnh, sờ sợ. Khái niệm về cái chết của tôi mơ hồ. Chị Tư, cháu gái bà bảo tôi ngồi chơi với bà hộ chị một lát để chị xuống bếp. Tôi cười nhẹ, cảm thấy vui vui với cách dùng từ của chị. Ngồi chơi. Bà nằm đó, có biết gì đâu mà tôi ngồi chơi. Mà tôi cũng không ngồi, rề rà từ bàn này qua tủ nọ, ngắm những đồ vật lạnh tanh trong phòng. Mai mốt bà mất rồi thì chúng còn lạnh lẽo hơn. Bà cử động trên giường, mắt mở hé "Con gái, lại đây bà bảo" Tôi đến gần bên, tay bà mấp máy dưới tấm mền vải. "Con gái bao nhiêu tuổi rồi?" Bà đã quên tôi. "Dạ, con 21 tuổi rồi bà ạ." "Chà, 21 tuổi thì còn trẻ quá. Can đảm lên con nhé, ...... không phải dễ có được." Giọng bà chợt yếu, tôi nghe chữ được chữ mất. "Bà nói gì ạ?" Nhưng đôi mắt già nua nhăn nheo đã nhắm nghiền, hơi thở của bà vẫn khó nhọc như người đẩy một xe đầy củi lên một dốc cao. Tôi thấy ơn ớn, muốn ra khỏi căn phòng ngay, nhưng chị Tư vẫn chưa trở lại. Bác Sáu dẫn vài người vào phòng, tôi chào rồi luồn ra ngoài. Mẹ đang rôm rả với các bà bạn. Ba trầm ngâm bên bàn trà. Tôi kéo cu Em ra vườn, ngồi nghe nó kể chuyện con sóc nâu vào vườn gặm mấy quả bí non. Chợt lẩn thẩn nhớ hình như đọc ở đâu đó, viết rằng con người trước khi chết thường có những phút tỉnh táo không ngờ. Tôi không biết thật hư, nhưng cảm giác khi bà cụ Lãng dặn tôi phải can đảm, không hiểu tại sao lại làm tôi rùng mình.

Chiều thứ Bảy, anh chị cháu chít kéo nhau về đông đủ. Nhà nhốn nháo, tụi con nít kéo nhau chạy, níu véo nhau khóc oà, dành giựt đồ chơi lăn ra thảm nằm tội nằm vạ. Loạn lên như cái chợ. Người dành phần ăn trước lúc nào cũng là tôi, ăn chung với tụi nhóc rồi canh chừng chúng cho anh chị và ba mẹ ăn cơm sau. Yên ổn được chút vì cái TV bật lên, hai đứa lớn chong vào coi, hai đứa bé hơn thì tôi chỉ cần bò với chúng lên xuống cầu thang thì yên chuyện. Tôi lựa đúng tuần mà về nên đầy đủ mặt mày. Cũng là điều tốt.

Sau buổi cơm sáng chủ Nhật, vừa dọn dẹp chị Hai vừa bắt mạch tôi hỏi dò "Mày có bồ chưa Út? Sao mấy tuần rồi không về nhà? Ở trển đi chơi phải không?" Anh trai trợn trạo "Thằng nào, nói tao biết tao coi mặt." Chị Ba ôm con cười dòn "Nó đi đứng ầm ầm, cục mịch như cái cột nhà mà bồ bịch gì!" Tôi hạ đòn tự kết liễu mình "Tướng em thì bồ tạ bồ lúa chứ bồ khỉ!" Anh chị cười phá, tôi cười theo, câu đùa vướng trên lưỡi đăng đắng. Ừ, thì thế, nhưng có thoát đâu. Anh tôi đánh đòn tâm lý cuối cùng "Vậy mày yêu ai chưa Di?" Choáng lên, trả lời làm sao bây giờ? Thì cười khì, nhơn nháo "Ai thèm yêu em?" Vị đắng trôi dần xuống cổ họng. Nói trại đi, để nỗi đau không bắt rễ, cho nước mắt tủi hờn không trào ra. Những câu giải thích vô lý cho những câu tại sao, tại sao, và tại sao không cần phải buông ra... Vô lý với họ nhưng hữu lý với tôi, nhưng làm sao cho họ hiểu? Làm sao cho không có những lời ngăn "Đừng dại như vậy! Yêu xa khổ lắm Di ơi." Nhưng có lẽ tôi dại thật mà, mười sáu tuổi khi Tùng hỏi "Tình yêu và của cải, Di chọn cái nào?" tôi đã không ngần ngại "Tình yêu!" Tùng cốc lên đầu tôi đau điếng "Vậy thì gặm đất để mà yêu đi bé con. Thời buổi này mà..." Ôi, Tùng ngày xưa say sưa hát nhạc tình và Tùng bây giờ của những tiệm nail, những típ những boa và những bàn tay manicured sáng loáng... Tôi lặng lẽ nhìn khoảng cách giữa tình bạn của tôi và anh loang rộng. Anh không phải là không có lý, nhưng giải thích làm sao cái cảm giác nồng ấm từ tận đáy lòng cuộn lên thành những giòng xoáy dịu dàng khi tôi nghĩ về Hoan?

Anh trai tôi hình như quên rằng anh vừa mới làm tôi ngất ngư với mấy câu hỏi vô bổ mà quay ra bật TV lên coi. Mấy chị bận bịu với mấy đứa trẻ bát nháo, nhưng cũng không ngừng trêu tôi với những mẩu chuyện ngày tôi còn bé. Ba mẹ tôi nhìn qua cửa sổ, nhìn ra vườn, như không dính líu gì tới trò khỉ của mấy đứa con lớn già đầu mà còn ầm ĩ như con nít.

Chiều, tôi vẫn còn nằm dài trên giường, uể oải sau giấc ngủ trưa. Mẹ ló đầu vào gắt, đi rửa mặt rồi tiếp khách. Tôi gần như bò xuống khỏi giường, ngạc nhiên không biết khách nào mà đến phiên tôi phải tiếp. Chán ngắt ba cái chuyện khách khứa. Tôi đang ngại tất cả mọi người lạ. Họ lạ lùng sao đâu.

Xã giao dăm câu, khách sáo dăm câu. Chán ra trò. Khách là "cô" Thu với một tên con trai lạ hoắc. Tôi gắt thầm, lại chuyện gì nữa đây? "Cô" Thu nhìn tôi, cười cười "Cháu mau nhớn quá chị nhỉ, phổng phao cả lên. Xinh gái ra phết!" Tôi vốn dĩ dị ứng với mọi lời khen tụng, nhưng với những lời khen mà tôi không tìm được .01% sự thật thì tôi càng dị ứng bạo. Và tôi chỉ cười, im lặng ngồi xuống bên góc sofa. Sự im lặng thường gây ra sự khó chịu cho người lạ. Thường thì tôi nói nhiều hơn sáo, nhưng chỉ với người thân. Nói bất cứ chuyện gì cũng được, đến cả Hoan cũng phải đưa tay đầu hàng "Di nói nhiều quá, nói không lại, chịu thua thôi." Dĩ nhiên là đầu hàng dỏm, bởi thường thì tôi nói ngang nhiều hơn là có lý. Nhưng hễ im lặng thì mặt tôi lại khó ưa kinh khủng. Tôi nhìn khó đăm đăm, mẹ bảo thế. Cứ như khúc gỗ biết đi, không mềm mại uyển chuyển. Hoan ví tôi như con ốc sên nặng vỏ, cứng ngắc bên ngoài mà mềm nhũn bên trong. Khi tôi im lặng, tệ nhất người khác có cảm giác như tôi không coi họ ra gì, nhẹ hơn thì họ nghĩ rằng tôi đang mơ màng ở một thế giới khác. Bởi tôi thường không để lộ rằng tôi đang nghe tuốt tuột những lời họ nói. Gã con trai bên kia cọ quậy, cố tìm mắt tôi để cười hoặc bắt chuyện. Tôi nhìn hắn một lần, cười một lần rồi nhìn lên tấm sơn mài treo trên tường như thể tôi chưa bao giờ thấy nó. Chán quá, không biết nơi ấy Hoan đang làm gì nhỉ? Tại sao tôi lại ngồi đây như con búp bê ngoan hiền trong ngày nghỉ của mình nhỉ? Và tại sao gã lạ mặt kia cứ ngọ ngoạy một cách khó chịu như ngồi trên lửa thế không biết, tôi đâu có ăn thịt gã đâu mà sợ. Ngán ngẩm, tôi quay sang nghe người lớn đang nói chuyện gì. Nghe mẹ tôi cười, tiếng cười ngập ngừng "Con bé còn đi học, chị ơi. Nó lớn đầu rồi mà y chang con nít, nghịch mà còn lì nữa." "Thế à, xem cô ra người nhớn rồi ấy chứ! Ra con gái hẳn hoi!" Tiếng cao tiếng thấp choảng nhau ơi ới. Tôi thầm thấy nên phải cảm ơn mẹ tôi, dù không hiểu tại sao.

o0o

Đời vẫn cứ không đâu vào đâu. Tôi vẫn lêu bêu như người rách việc, làm vừa đủ sống cho mình còn những trách nhiệm và phận sự dẹp tuốt qua một bên dù biết rằng mình đã lớn. Gia đình vẫn cứ ầm ào náo nhiệt, nửa răn đe nửa thương yêu bảo bọc. Tình xa vẫn không gần thêm được chút. Tôi gồng mình lên, tự thuyết phục mình rằng mình hạnh phúc, rằng nỗi đau âm ỉ từ cuối đáy lòng là không cần thiết. Linh cảm rằng bất kỳ một lúc nào đó, hạnh phúc kia sẽ rời xa tôi, không có gì ở bên tôi mãi, nhưng đã phóng lao rồi... Tôi tự đặt mình vào một chỗ trống, đặt những suy nghĩ vào những hốc tối để khỏi phải nghe chúng cứa vào hồn đau điếng.

"Khi pha lê vỡ, Hoan có nghe tiếng khóc của chúng không?"

Những câu hỏi vớ vẩn, như tôi vớ vẩn. Và tôi hình dung được mặt Hoan cau lại "Lại hỏi gì đâu nữa rồi." Tôi muốn hỏi tiếp "Hoan ơi, khi cuộc tình chúng mình vỡ, liệu Hoan có nghe thấu tiếng Di khóc hay không?" Có hay không, Hoan ơi? Nhưng tôi phải im lặng, bởi Hoan cũng thường im lặng, mà sự im lặng chứa đầy bão tố bên trong lúc nào lại dễ chịu bao giờ...

Gió không phải là roi mà vách núi phải mòn
Em không phải là chiều mà nhuộm anh đến tím
Sóng chẳng đi đến đâu nếu không đưa em đến
Dù sóng đã làm anh
Nghiêng ngả
Vì em

*

anh như núi đứng suốt đời ngóng biển
một tình yêu vươn chạm tới đỉnh trời
em là sóng nhưng xin đừng như sóng
đã xô vào xin chớ ngược ra khơi

*

Nơi em về anh bỗng thấy lo âu
dẫu rằng chim kêu dẫu rằng phượng nở
đất trời mênh mông mà em thì mong manh quá
một cơn gió đổi chiều cũng đủ để anh run

*

Điều anh cần em có đáp được đâu
Cái em mộng mơ anh thờ ơ không biết
Hai ta biền biệt
Em nghĩ tới phương nào
Anh sống ở nơi đâu
Trang ngày trang đêm 24 khoảng thời gian
Công việc chung bữa ăn giấc ngủ
Chiếm hết khoảng tình yêu cần có
Phút nghỉ ngơi nào ta dành cho nhau

*

Người yêu thơ chết vì những đòn văn
Người say biển bị dập vùi trong sóng
Người khao khát ngã vì roi mơ mộng
Ta yêu mình tan nát bởi mình ơi.

*

Em vất vả gầy hơn đêm ít ngủ
Lo cho anh chi chút lúc lên đường
Một viên thuốc đến năm ba lần dặn
Ốm đau tan từ một lời thương...