Bệnh viêm đường tiết niệu là bệnh gì?

Đa số các trường hợp để chẩn đoán viêm đường tiết niệu bác sĩ sẽ lấy mẫu nước tiểu và tiến hành làm xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu hoặc nuôi cấy vi khuẩn trong nước tiểu… để chẩn đoán bệnh lý, xác định chủng vi khuẩn gây viêm. Từ đó sẽ xây dựng kháng sinh đồ đặc hiệu, đem lại hiệu quả cao.

NGUYÊN NHÂN BỆNH VIÊM ĐƯỜNG TIẾT NIỆU

Bệnh viêm đường tiết niệu (còn gọi là viêm đường tiểu) là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở hệ thống tiết niệu - nơi thực hiện chức năng sản xuất, lưu trữ và đào thải nước tiểu ra ngoài. Bao gồm 2 quả thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo… Trong đó, tình trạng viêm bàng quang là thường gặp nhất bởi khi vi khuẩn tấn công vào niệu đạo sẽ nhanh chóng di chuyển và nhân lên ở bàng quang.

Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?

Theo thống kê cho thấy, bệnh thường gặp ở các bé gái nhiều hơn bé trai (tỉ lệ 5:1) và ở phụ nữ nhiều hơn nam giới do cấu tạo đường niệu đạo ngắn, gần hậu môn và âm đạo “mở” nên mầm bệnh dễ tấn công hơn.

Mặc dù viêm đường tiểu hiếm khi đe dọa đến tính mạng người bệnh, nhưng nó lại gây rất nhiều phiền toái, mệt mỏi trong cuộc sống, sinh hoạt; gây ra các triệu chứng đau rát, khó chịu do rối loạn tiểu tiện tác động trực tiếp đến sức khỏe người bệnh.

Các nguyên nhân gây viêm đường tiểu là gì?

Các nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu rất đa dạng, có thể là nhiễm trùng đường tiểu, do virus, nấm hay vi khuẩn gây nên. Phổ biến nhất là các nguyên nhân dưới đây.

➧ Vi khuẩn Ecoli

Nghiên cứu cho thấy, có đến hơn 80% các trường hợp bị nhiễm trùng tiểu là do vi khuẩn gây ra. Trong đó, thường gặp nhất là vi khuẩn E.Coli (Escherichia coli) thuộc hệ vi khuẩn tự nhiên, đường tìm thấy trong đường ruột. Hoặc “cư trú” trên vùng da gần hậu môn, có thể xâm nhập vào đường tiết niệu và tấn công sang các bộ phận khác của cơ thể.

Bên cạnh đó, một số chủng vi khuẩn khác cũng gây nhiễm trùng đường tiết niệu như: Klebsiella, Enterobacteriaceae; Pseudomonas spp, Streptococcus nhóm B, nhóm A; virus (enteroviruses, coxsackieviruses, echoviruses, adenovirus) và một số chủng nấm như Candida spp, endemic mycoses, Aspergillus spp, cryptococcus neoformans… cũng dẫn đến viêm đường tiểu.

Vi khuẩn bên cạnh “tấn công” tự nhiên, thì nhiều trường hợp, việc thực hiện các thủ thuật liên quan đến đường tiết niệu cũng là nguyên nhân gây bệnh. Cụ thể như: Ống thông dùng trong y khoa, dùng dụng cụ tán sỏi hoặc can thiệp loại bỏ các dị vật gây tắc nghẽn đường tiểu...

Một số ít các trường hợp khác, nhiễm trùng tiểu xảy ra do sự tấn công của mầm bệnh từ các cơ quan lân cận như nhiễm khuẩn cơ quan sinh dục, rò bàng quang âm đạo, rò tiêu hóa hoặc nhiễm trùng ổ bụng…

➧ Do bệnh lý: Các vấn đề ở đường tiết niệu như sỏi thận, sỏi niệu đạo, u nang tuyến tiền liệt, tiểu đường, suy giảm hệ miễn dịch, ứ trệ nước tiểu… cũng là nguyên nhân hình thành viêm đường tiết niệu.

➧ Do quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh phụ khoa/nam khoa… thì quá trình cọ sát cũng khiến vi khuẩn tấn công vào bên trong cơ quan sinh dục gây viêm.

➧ Thói quen sinh hoạt: Thường xuyên nhịn đi tiểu, uống ít nước khiến hệ tiết niệu hoạt động kém; vi khuẩn có sẵn trong nước tiểu có thời gian nhân lên, làm tổn thương niêm mạc đường tiểu, bàng quang và gây viêm nhiễm.

➧ Vệ sinh không đúng cách; vệ sinh qua loa trước và sau khi quan hệ. Đặc biệt là ở phụ nữ hay thụt rửa âm đạo sâu, dùng dung dịch vệ sinh tẩy rửa mạnh; thói quen chùi từ sau (hậu môn) ra trước; vệ sinh và thay băng không đúng cách khi hành kinh… tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vùng kín gây viêm phụ khoa, trong đó có viêm đường tiết niệu.

➧ Ở phụ nữ mãn kinh, tỉ lệ mắc viêm đường tiết niệu cao hơn bình thường do sự suy giảm chức năng của hệ nội tiết, lớp niêm mạc ở âm đạo và đáy bàng quang mỏng dần, khả năng kháng khuẩn suy giảm nên rất dễ bị vi khuẩn tấn công..

➧ Ngoài ra, ở một số nam giới quan hệ không lành mạnh hoặc thủ dâm không đúng cách, mạnh bạo, tần suất nhiều cũng gây kích thích lên niệu đạo dẫn đến viêm đường tiết niệu.

TRIỆU CHỨNG NHẬN BIẾT VIÊM ĐƯỜNG TIỂU: ĐỪNG CHỦ QUAN

Triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân viêm đường tiết niệu có liên quan đến sự rối loạn tiểu tiện như tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó, tiểu nhiều, nước tiểu đục và hôi, khai… Song, tùy theo độ tuổi mà viêm đường tiết niệu cũng có những đặc trưng riêng. Cụ thể như sau:

➤ Triệu chứng viêm đường tiết niệu ở người lớn

- Tiểu rắt, mắc tiểu liên tục và số lần đi tiểu có thể trên 10 lần/ngày; tiểu vào ban đêm. Mỗi lần lượng nước tiểu ít, dòng nước tiểu yếu.

- Tiểu buốt, đau rát dọc niệu đạo; cảm giác nóng rát như kim châm chích, đau đớn mỗi lần đi tiểu.

- Nước tiểu chuyển sang màu trắng đục; vàng sậm, mùi khai hoặc hôi; thậm chí là đi tiểu ra máu ở cuối bãi; trong nước tiểu lẫn máu (nước tiểu hồng)

- Triệu chứng toàn thân: Đau bụng dưới (vùng hạ vị), đau thắt lưng, đau sườn, mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, sốt hoặc ớn lạnh…

- Ở nam giới: Có biểu hiện tiết dịch bất thường ở đầu dương vật, ngứa, đỏ tấy ở lỗ sáo; quan hệ đau rát, khó chịu. Nhất là khi xuất tinh cảm giác “thốn”, đau buốt; có thể bị xuất tinh ra máu.

- Ở nữ giới: Khí hư ra nhiều, có mùi hôi; vùng kín ngứa ngáy, bỏng rát; quan hệ đau rát, thậm chí là chảy máu.

➥Do hệ thống cơ quan sinh dục có cấu tạo phức tạp, có sự liên kết lẫn nhau. Tình trạng viêm đường tiết niệu kéo dài có thể dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng như: suy thận, cắt bỏ thận; viêm đường sinh dục, tắc vòi trứng (nữ), tắc ống dẫn tinh (nam) gây vô sinh - hiếm muộn. Nhiều trường hợp, vi khuẩn ở đường tiết niệu xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng máu, sốc và dẫn đến tử vong.

tri-bang-me-den.html