Phạm Quỳnh Anh và Bonjour Vietnam

"Hãy kể tôi nghe về màu da, mái tóc và đôi bàn chân đã cưu mang tôi tự thuở chào đời. Hãy kể tôi nghe về căn nhà, con đường, hãy kể tôi nghe những điều chưa biết... Tôi chỉ biết quê hương qua những hình ảnh của chiến tranh. Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để cất tiếng chào Việt Nam". Cộng đồng người Việt bắt đầu rỉ tai nhau về cô ca sĩ có cái tên hoàn toàn Việt Nam: Phạm Quỳnh Anh trong khoảng một tháng nay từ khi bài hát Bonjour Vietnam được lan truyền...

Kỳ thực Quỳnh Anh đã có bước đầu khởi nghiệp ca sĩ khá ấn tượng: giải nhất cuộc thi hát “Vì vinh quang” nhóm tuổi thiếu niên của Đài truyền hình Bỉ RTBF vào cuối tháng 9-2000 và đã ký hợp đồng biểu diễn chuyên nghiệp với Universal từ năm 2002.

(Sau hợp đồng này, Quỳnh Anh nhận được rất nhiều đề cử bài hát từ các nhạc sĩ để cô chọn lựa cho album đầu tay mà Universal hứa là sẽ đầu tư lớn và nếu thành công thì sẽ tiếp tục với hai album khác).

Cha mẹ Quỳnh Anh là Việt kiều sinh sống tại Bỉ và họ rất tự hào với giọng ca trời phú của cô con gái đầu của mình. Cô bé đã từng theo cha mẹ tham gia nhóm Hi Vọng chuyên biểu diễn dân ca cho cộng đồng.

Chính cha của Quỳnh Anh đã đích thân đi ghi danh cho cô dự thi hát năm 2000. Nhưng họ cũng buộc Quỳnh Anh phải lấy bằng tú tài (cô vừa hoàn tất hồi tháng 6-2005) trước khi bước vào con đường ca hát chuyên nghiệp.

Có thể nói 2005 là năm để lại nhiều dấu ấn trong bước đường vào nghiệp ca hát của Quỳnh Anh. Tháng ba, nhạc sĩ Marc Lavoine viết bài Bonjour Vietnam dành cho cô bé có gương mặt thuần châu Á và giọng hát trong trẻo này.

Tháng tư thật sự là “cú sốc”: Quỳnh Anh được chọn song ca với Marc Lavoine bài Tôi hi vọng nằm trong album Giờ mùa hè phát hành hai tháng sau đó. Tháng mười một, Quỳnh Anh bắt đầu lưu diễn cùng Marc Lavoine, bắt đầu từ thành phố quê hương của cô, Liège, rồi sau đó là Paris (Pháp).

Tên tuổi của cô ca sĩ mắt xếch được khẳng định và một số nhạc sĩ tên tuổi bắt đầu giới thiệu những sáng tác mới cho album sắp tới của cô. Đặc biệt trong tháng hai này, cô sẽ lại có dịp song ca cùng Marc Lavoine bài hát Tôi hi vọng khi khởi quay video clip.

Marc Lavoine, tác giả của bài Bonjour Vietnam, là nhạc sĩ, ca sĩ rất nổi tiếng tại Pháp và Bỉ. 44 tuổi, Marc Lavoine đã có một vị trí vững chắc trong lòng người yêu nhạc Pháp với chín album phát hành đều đặn kể từ năm 1985. Album gần nhất là Giờ mùa hè phát hành đầu tháng 6-2005. Sinh ra trong một gia đình yêu nhạc ở ngoại ô Paris nhưng năm 16 tuổi Marc Lavoine lại thử sức trong lĩnh vực diễn viên truyền hình. Tình yêu âm nhạc níu kéo anh sớm trở lại với đam mê đích thực của mình. Thời gian càng là thước đo cho độ chín tài năng của Marc Lavoine. Năm 2004, anh được đề cử cho giải thưởng Nghệ sĩ nam của cộng đồng tiếng Pháp và năm 2006 này anh tiếp tục là một ứng viên sáng giá cho giải thưởng đó. Nhưng gần nhất, ngày 8-2 tới, anh sẽ xuất hiện trên các màn ảnh lớn ở Pháp với vai chính trong bộ phim tình cảm Tất cả vẻ đẹp trên thế gian này của đạo diễn Marc Esposito. Marc Lavoine đã gặp Quỳnh Anh ở Bruxelles khi ông đi tìm ca sĩ cho ca khúc này. Marc Lavoine nói về Quỳnh Anh: “Ca khúc này đặc biệt. Tôi muốn hát chung với một ca sĩ nào có khuôn mặt diễn tả niềm hi vọng. Và tôi đã tìm thấy Quỳnh Anh ở Bruxelles. Tôi viết bài Bonjour Vietnam cho Quỳnh Anh. Lúc hát thử, tôi đã tin tưởng vào tài năng của Quỳnh Anh khi cô ta chợt ngưng hát và hỏi tôi tựa đề của bài hát muốn nói gì. Tôi giải thích, cô ta cảm ơn tôi, đặt tai nghe trở lại và đã hát đi hát lại ba lần. Cô ta có giọng hát tuyệt vời”.

Bonjour Vietnam, khúc tự tình dân tộc Những ngày đầu tháng 1-2006, cộng đồng mạng xôn xao vì một ca khúc lạ Bonjour Vietnam và một cô ca sĩ trẻ với gương mặt thuần Việt và mang một cái tên Việt: Phạm Quỳnh Anh. Bonjour Vietnam và Quỳnh Anh được dân mạng chuyền tay nhau đến cộng đồng mạng qua tin nhắn Yahoo Messenger!, trở thành tâm điểm của một số diễn đàn... (Vì lý do tôn trọng bản quyền, chúng tôi không thể đăng bản ký âm bài hát này và phổ biến bài hát trên tuoitreonline). Các thành viên nhanh chóng dịch ca khúc ra tiếng Anh, tiếng Việt rồi những dòng tâm sự của những người con Việt như có dịp để tràn về. Bonjour Vietnam bỗng trở thành cái cớ để cảm xúc của những người con xa quê hoài niệm về đất mẹ VN thân yêu. Một thành viên có tên là Trinh Nguyen trên diễn đàn dành cho những người yêu nghệ thuật tài tử viết: “Mang dòng máu VN nhưng sinh ra và lớn lên ở nước ngoài, hẳn là Quỳnh Anh cũng tìm thấy chính mình trong bài hát nên cô đã trình bày bài hát Bonjour Vietnam rất thành công. Giọng hát trong trẻo, thanh thoát của cô thật sự đã chuyển tải được hết cái hồn của bài hát”. Bonjour Vietnam cũng là nguồn khơi mào tình cảm của một người con xa VN hơn 30 năm. Sơn Nghị, một thành viên của diễn đàn nói trên, viết: “Tựa đề bài hát làm tôi chú ý. Cái vốn Pháp ngữ của tôi đã gỉ sét từ lâu cũng giúp tôi lờ mờ hiểu nghĩa của bài hát. Ôi! Bản nhạc diễn tả nỗi khắc khoải của lớp trẻ muốn tìm về cội nguồn, để thấy lại màu da, để ngửi được mùi của đất, của núi rừng và biển mặn... Một người có tên là TN viết lên những cảm xúc thật lòng khi cháu của TN (ở Mỹ) đòi được một lần về "nhà của mẹ": "Tôi cũng có nhiều điều để nói và để hy vọng, để cầu mong bởi vì có lần một đứa cháu tôi từ Mỹ về Việt Nam nó buồn buồn nói: - I want to go home (Con muốn về nhà). Tôi nói: - But here’s your homeland (Nhưng đây là nhà con) Cháu đáp lại: - No! that’s my motherland, not my homeland! (Không! Ý của con là đất mẹ của con chứ không phải nhà con!)". Thương nhất hai chữ VN cô buông nhẹ ở cuối bài hát, nghe bùi ngùi làm sao! Lòng tôi chùng xuống. Nhắm mắt lại tôi thấy cả một dĩ vãng, mảnh đất nơi tôi sinh ra và lớn khôn. Căn nhà thuở tôi còn nhỏ, vào những ngày lụt lội không thể đến trường, tha hồ đùa giỡn với nước ngập đến ngang đầu gối. Những lần chơi rượt bắt với chúng bạn, ném vụ, đánh khăng... Hai tiếng VN ở cuối câu hát phả nhẹ vào lòng tôi hương thơm ngày cũ. Tôi không hiểu nhiều về âm nhạc, nhưng với một bản nhạc đầy ý nghĩa như thế được diễn tả qua giọng hát trong veo của một cô gái Việt đã làm tôi thổn thức. Nỗi thao thức của lớp trẻ hôm nay muốn tìm về cội nguồn”. “Đã hơn 2g khuya (Paris), ngồi nghe nhiều lần Quỳnh Anh ca bài Bonjour Vietnam, thật cảm động! Nhớ quá VN...” - thành viên có nick VietDuongNhan trên diễn đàn Đặc Trưng thổn thức. Theo Tuổi Trẻ

Bonjour Vietnam Sáng tác: Marc Lavoine Raconte moi ce nom étrange et difficile à prononcer Que je porte depuis que je suis née. Raconte moi le vieil empire et le trait de mes yeux bridés, Qui disent mieux que moi ce que tu n’oses dire. Je ne sais de toi que des images de la guerre, Un film de Coppola, [et] des hélicoptères en colère ... Un jour, j’irai là bas, un jour dire bonjour à ton âme. Un jour, j’irai là bas [pour] te dire bonjour, Vietnam. Raconte moi ma couleur, mes cheveux et mes petits pieds, Qui me portent depuis que je suis née. Raconte moi ta maison, ta rue, racontes moi cet inconnu, Les marchés flottants et les sampans de bois. Je ne connais de mon pays que des photos de la guerre, Un film de Coppola, [et] des hélicoptères en colère ... Un jour, j’irai là bas, un jour dire bonjour à mon âme. Un jour, j’irai là bas [pour] te dire bonjour, Vietnam. Les temples et les Bouddhas de pierre pour mes pères, Les femmes courbées dans les rizières pour mes mères, Dans la prière, dans la lumière, revoir mes frères, Toucher mon âme, mes racines, ma terre... Un jour, j’irai là bas, un jour dire bonjour à mon âme. Un jour, j’irai là bas [pour] te dire bonjour, Vietnam (2 fois). Thương chào Việt Nam Hãy kể tôi nghe về cái tên xa lạ và khó gọi mà tôi đã đeo mang tự thuở chào đời Hãy kể tôi nghe về vương triều cũ và đôi mắt xếch của tôi Ai nói rõ hơn tôi về những gì người không dám thốt Tôi chỉ biết về người qua những hình ảnh của chiến tranh, Một cuốn phim của Coppola (*), [và] những chiếc trực thăng trong cơn thịnh nộ... Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để chào hỏi hồn người Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để cất tiếng chào Việt Nam Hãy kể tôi nghe về màu da, mái tóc và đôi bàn chân đã cưu mang tôi tự thuở chào đời. Hãy kể tôi nghe về căn nhà, con đường, hãy kể tôi nghe những điều chưa biết, Về những phiên chợ nổi trên sông và những con thuyền tam bản bằng gỗ. Tôi chỉ biết quê hương qua những hình ảnh của chiến tranh, Một cuốn phim của Coppola, [và] những chiếc trực thăng trong cơn thịnh nộ... Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để chào hỏi hồn tôi Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để cất tiếng chào Việt Nam Chào hỏi giùm những người cha của tôi, những ngôi chùa và những tượng Phật bằng đá, Chào hỏi giùm những bà mẹ của tôi, những phụ nữ đang cong lưng trên ruộng lúa, Trong lời nguyện cầu, trong ánh sáng, tôi thấy lại những người anh, tôi về với tiếng lòng, với cội nguồn, với đất mẹ quê cha... Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để chào hỏi hồn tôi Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy để cất tiếng chào Việt Nam (2 lần) (Bản dịch của anh Đào Hùng - Pháp - trên diễn đàn của Silicon Band) (*) Francis Ford Coppola là đạo diễn Mỹ thực hiện bộ phim kinh điển về chiến tranh VN Apocalypse Now (Ngày tận thế)

Xem tiếp