thở rít (stridor) có âm sắc cao, chủ yếu là nghe rõ ở thì hít vào do tắc nghẽn đường hô hấp trên, bên ngoài lồng ngực. Tiếng thở rít có thể nghe rõ được bằng tai và không cần ống nghe. Tiếng thở rít thường nghe to hơn tiếng khò khè, chủ yếu trong thì hít vào và nghe rõ hơn khi đặt loa ống nghe vào vùng thanh quản. Đây là dấu hiệu tắc nghẽn đường hô hấp trên gây đe dọa tính mạng của người bệnh. Vì vậy, bài viết Thở rít (stridor) là gì? Có phải thở khò khè không? sẽ giải đáp cụ thể tình trạng này cho bạn nhé!
THÔNG TIN Y HỌC VỀ STRIDOR LÀ GÌ
Thế nào là thở rít (stridor)?
Stridor - thở rít là âm thanh đơn âm, nghe gắt và khắc nghiệt, xảy ra khi có các vật cản đường thở lớn hơn.
+ Đường thở lớn hơn bao gồm khí quản và phế quản.
+ Vật cản xuất hiện do nhiều nguyên nhân: như hít phải dị vật, bị phù nề niêm mạc mức độ nghiêm trọng, bị chèn ép bên ngoài đường thở, khí độc, phản ứng dị ứng.
Tiếng thở rít thường xảy ra trong quá trình hít vào và thở ra. Đây là dấu hiệu cảnh báo có sự tắc nghẽn đường thở hoàn toàn sắp xảy ra. Đôi khi, tiếng thở stridor có thể rất to, dễ dàng nghe được mà không cần hỗ trợ từ ống nghe. Vị trí tốt nhất để nghe là qua đường hô hấp ở phía ngoài lồng ngực.
Mức độ nguy hiểm
+ Thở rít có thể gây tắc nghẽn đường thở hoàn toàn, khiến người bệnh không thể hô hấp. Cần tiến hành đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay để nội soi phế quản, lấy dị vật ra.
+ Tuy nhiên, người có bệnh lý stridor khi bị nghẹt thở, không khẳng định là do dị vật gây ra. Có trường hợp không xác định được nguyên nhân nghẹt đường thở, buộc phải hỗ trợ hô hấp bằng cách đặt ống nội khí quản tạm thời.
+ Nghẹt thở có thể khiến người bệnh tử vong nhanh chóng trong vài phút.
Thông tin y học về thở rít - stridor là gì?
Nguyên nhân gây ra stridor
Nhóm nhân tố phổ biến
+ Dị vật: khói bụi hoặc một vật thể nhỏ nào đó trong đường hô hấp trên.
+ Bệnh bạch hầu thanh quản.
+ Abcès quanh amidam.
+ Sặc: có thể là nước uống, nước bọt, cơm, hay các vật nhỏ bị mắc lại cổ họng.
Nhóm nhân tố hiếm gặp
+ Mềm sụn thanh quản: hay còn gọi là thở rít mãn tính âm thấp. Thường gặp ở thì hít vào với trẻ sơ sinh.
+ Hẹp dưới thanh môn mãn tính: thường thở rít ở cả 2 thì.
+ Rối loạn chức năng dây thanh âm mãn tính: thường thở rít 2 thì.
+ Xuát hiện khối u máu (Hemangioma) ở thanh quản.
+ Nhuyễn ở khí quản, hoặc nhuyễn ở phế quản: khiến thở rít ở thì thở ra.
+ Viêm nắp thanh quản: khiến thở rít ở cả 2 thì.
Cơ chế tắc nghẽn của bệnh
+ Xuất hiện tắc nghẽn khí ở đường dẫn khí ngoài lồng ngực: có thể trên thanh môn, thanh môn, dưới thanh môn hoặc khí quản.
+ Khiến ống dẫn khí ngoài lồng ngực bị hẹp và rối loạn chuyển động dòng khí.
+ Kết quả sinh ra tiếng thở rít.
+ Ở thì hít vào, áp lực âm trong đường dẫn khí càng thu hẹp vùng bị tắc nghẽn nhiều hơn nữa, làm cho triệu chứng thở rít trở nên rõ ràng hơn.
Ý nghĩa chẩn đoán bệnh
Dựa vào giai đoạn (hay thì - Phase)
Nếu xuất hiện stridor ở:
+ Thì hít vào: Bệnh nhân có tổn thương ở thanh quản, vị trí trên thanh môn.
+ Thì thở ra: Bệnh nhân có tổn thương ở khí quản hoặc phế quản, vị trí bên dưới đường dẫn khí vào lồng ngực.
+ Cả 2 thì hít vào và thở ra: Bệnh nhân có tổn thương cả khu vực từ dưới thanh môn đến vòng sụn khí quản.
Dựa vào âm lượng (Volumn)
+ Thở rít stridor là do hẹp đường thở đáng kể
+ Nếu tiếng thở rít đột ngột giảm âm lượng, có nguy cơ bệnh nhân bị xẹp đường thở.
Dựa vào cao độ (Pitch)
+ Âm bổng: thường do tắc nghẽn ở mức thanh môn.
+ Âm trầm: thường do tổn thương nằm phía trên như trong mũi, mũi hầu và trên thanh môn.
+ Âm trung: thường tắc nghẽn tại nắp thanh môn hoặc bên dưới nó.
THỞ RÍT STRIDOR CÓ PHẢI THỞ KHÒ KHÈ KHÔNG?
Thế nào là thở khò khè?
Khò khè (hay Wheezing) là tiếng ran rít, ngáy phát ra từ các đường thở trong lồng ngực. Âm thanh có thể nghe được bằng ống nghe khám bệnh hoặc áp tai vào lưng hoặc ngực của người bệnh.
Tiếng thở khò khè thường nghe được ở thì thở ra, và đôi khi còn nghe được ở thì hít vào.
Phân biệt thở rít - stridor và thở khò khè - wheezing
Phân biệt giữa thở rít và thở khò khè
Sự tắc nghẽn ở đường thở
+ Stridor: xảy ra do tắc nghẽn các đường thở lớn hơn.
+ Thở khò khè: xảy ra do tắc nghẽn các đường thở nhỏ hơn.
Âm thanh nghe được
+ Stridor: là âm thanh đơn âm, gắt và khắc nghiệt.
+ Thở khò khè: là âm thanh đa âm, thay đổi theo lượng khí hít vào và thở ra.
Thời gian liên quan đến chu kỳ hô hấp
+ Stridor: xảy ra trong quá trình trao đổi khí.
+ Thở khò khè: xảy ra ở đầu hoặc cuối quá trình hô hấp, trao đổi khí với bên ngoài.
Nguyên nhân phổ biến
+ Stridor: thường do hít phải dị vật.
+ Thở khò khè: là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh hen suyễn.
Mức độ nghiêm trọng
+ Stridor: chỉ ra một tắc nghẽn đường hô hấp trên nghiêm trọng cần được chăm sóc khẩn cấp.
+ Thở khò khè: có thể khác nhau về mức độ, dựa trên tình trạng nghiêm trọng của chứng co thắt phế quản cơ bản.
Phương hướng điều trị bệnh
+ Stridor: cần có sự can thiệp, giúp bảo vệ khẩn cấp đường hô hấp trên.
+ Thở khò khè: thường được chuyên gia chỉ định điều trị bằng thuốc giãn phế quản.
Kết luận
Như vậy, thở rít khác hoàn toàn với thở khò khè. Cả 2 bệnh lý đều thể hiện tình trạng sức khỏe và cách điều trị rất khác nhau. Vì vậy, chúng ta cần phân biệt rõ. Đặc biệt là cha mẹ cần nắm rõ nếu thấy con nhỏ có tiếng thở bất thường.
Mọi thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Các chuyên gia Phòng khám đa khoa Hoàn Cầu luôn sẵn sàng giải đáp vấn đề sức khỏe với người bệnh.
Nguồn:
https://benhvientaimuihong.vn/tho-rit-strid...khong-1165.html 
Oct 1 2021, 03:18 PM
