Nhiều người thường mắc sai lầm trong việc giảm béo là chỉ chạy theo những sản phẩm thuốc, thực phẩm chức năng giảm cân, mà không quan tâm đến chế độ dinh dưỡng, vận động...
Hầm bà lằn "thuốc" giảm béo
Một dạo những loại trà giảm béo "nổi đình nổi đám" khi ồ ạt được đưa vào thị trường trong nước tiêu thụ với những lời quảng cáo có cánh giảm đến 4-5 kg cân nặng mỗi tuần (hay mỗi tháng) làm cuốn hút đối với phái nữ, nhất là những phụ nữ thừa cân, béo phì. Nhưng không lâu sau, đã có nhiều chị em phải nhập viện vì tình trạng tiêu chảy mất nước, rối loạn điện giải sau khi sử dụng trà giảm béo. Trong các loại trà giảm béo được quảng cáo có xuất xứ từ Trung Quốc, Thái Lan, Ba Lan, Mỹ..., loại gây chú ý nhiều nhất là trà giảm béo T.D (xuất xứ từ Trung Quốc). Bởi loại trà này được quảng bá rầm rộ, đồng thời cũng có nhiều trường hợp phải cấp cứu vì bị nguy kịch (mất nước, suy kiệt...) sau khi sử dụng sản phẩm này. Nhiều trường hợp đi tiêu mười mấy, hai mươi lần trong một ngày sau khi sử dụng trà giảm béo, trà "tạo vóc dáng"! Tiếng là trà, nhưng có giá rất đắt, mỗi đợt sử dụng phải từ tiền triệu trở lên. Sau những trường hợp biến chứng đó, nhiều người tiêu dùng đã cảnh giác, thận trọng với trà giảm béo. Tuy nhiên, theo các bác sĩ, hiện vẫn còn nhiều chị em không hiểu biết, hoặc bị "mê hoặc" bởi những lời quảng cáo hấp dẫn giảm cân nhanh, nên vẫn còn lạm dụng trà giảm béo. Sau khi trà giảm béo có phần lắng xuống, thì gần đây hàng trăm loại sản phẩm "giảm cân" (thực phẩm, thuốc...) đang hiện diện trên thị trường trong nước. Một số sản phẩm đó được bán theo kiểu truyền tiêu đa cấp - người này rỉ tai chào mời người kia. Gần đây, tại TP.HCM có một số người làm thêm nghề tay trái là giới thiệu bán một loại thực phẩm B. (dạng bột) nhập khẩu bởi sức hấp dẫn về thu nhập. Chị B.T (ở TP.HCM) mặc dù tổng trạng, vóc dáng rất "OK", không béo phì, nhưng vì "thấm" lời người giới thiệu, nên chị đã mua hết mấy triệu đồng sản phẩm này để dùng thử, nhưng rồi sau khi dùng (dùng thay bữa cơm) thì... tim đập nhanh, mệt, sợ quá chị không dám dùng nữa...
Người béo cần biết
Trao đổi với PV Thanh Niên về những sản phẩm giảm cân, bác sĩ Lê Thúy Tươi - Trưởng phòng khám béo phì của Viện Y Dược học TP.HCM nói: "Việc sử dụng trà giảm béo có tính chất nhuận trường là cực kỳ nguy hiểm, bởi gây tăng tiết dịch, tiêu chảy, mất nước, rối loạn điện giải, tụt huyết áp...". Tương tự, lương y Nguyễn Công Đức (Đại học Y Dược, TP.HCM) cho rằng: "Sử dụng trà, hay thuốc có tính chất xổ để giảm béo gây đi tiêu 10-20 lần/ngày, làm rối loạn điện giải, mất nước thấy người tóp lại, nhưng rồi sau đó tình trạng béo sẽ trở lại như xưa, nếu không điều tiết chế độ dinh dưỡng"
Theo bác sĩ Lê Thúy Tươi: "Ngoài trà giảm béo, hiện nay còn có những loại thực phẩm chức năng đã được phóng đại vai trò của nó trong điều trị béo phì. Với tôi, khi chữa trị béo phì không bao giờ đưa ra thuốc, sản phẩm nào đó sẽ làm giảm bao nhiêu kg mỗi tháng, mà tùy từng trường hợp (béo toàn thân, béo bụng, béo phì có kèm đường huyết cao...) mà tôi đưa ra thực đơn, chế độ ăn uống, sinh hoạt khác nhau. Nhiều người béo phì, nhất là phụ nữ đã quá kỳ vọng vào thuốc, trà... giảm béo, mà không chú trọng chế độ dinh dưỡng, vận động là sai cơ bản về nguyên lý chữa trị béo phì. Thực tế có nhiều người sử dụng thuốc, sản phẩm giảm cân nhưng ăn uống thì vẫn "vô tư", hoặc tiết chế dinh dưỡng được một thời gian ngắn, rồi sau đó lại ăn thoải mái nên tình trạng tăng cân, béo phì trở lại". Đặc biệt nguy hiểm là gần đây, thị trường trong nước xuất hiện nhiều loại thực phẩm chức năng giảm béo được quảng bá nhập nhằng giữa thuốc và thực phẩm, không rõ xuất xứ. Bên cạnh đó là tình trạng thuốc giảm cân trôi nổi, thuốc giả, thuốc nhái theo một số loại của các hãng lớn, nhưng được ngụy trang dưới cái mác là "hàng xách tay" để đánh lừa người tiêu dùng. Tình trạng rất nhiều cơ sở làm đẹp, mỹ viện quảng bá những loại thuốc làm ốm siêu tốc cũng rất đáng lưu tâm.
Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa - Trưởng khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) cho biết: "Ở lĩnh vực chữa trị béo phì cho trẻ em, chúng tôi không sử dụng thuốc giảm cân, ngoại trừ một vài trường hợp đặc biệt. Việc chữa trị béo phì ở trẻ chủ yếu là tiết chế ăn uống; tăng hoạt động thể lực, giảm hoạt động tĩnh (xem tivi, ngồi máy tính...), phải hoạt động ngoài trời ít nhất 1 giờ/ngày, và hoạt động tĩnh phải dưới 2 giờ/ngày". Bác sĩ Hoa cũng cho rằng, dù là người lớn nếu có sử dụng các sản phẩm, thuốc giảm cân để chữa béo phì cũng cần có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn, vì sẽ có những biến chứng xảy ra như: tiêu chảy mất nước, hay sẽ bị chứng biếng ăn mãn tính dẫn đến suy kiệt, suy dinh dưỡng...
~!~>> Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) trong nước cũng đã từng rút phép lưu hành đối với thuốc giảm béo có chứa Fenfluramine (hoạt chất gây biếng ăn) bởi những tác dụng phụ nguy hiểm của nó lên tim mạch và đã có nhiều nạn nhân trong và ngoài nước, trong đó có một số người bị tử vong. Vì mức lợi nhuận hấp dẫn và ngày càng có nhiều người béo phì, nên thị trường các sản phẩm giảm cân ngày càng rất đa dạng. Mỹ cũng đã từng phạt hơn 20 triệu USD đối với gần 20 nhà tiếp thị của nước này vì quảng cáo không đúng sự thật, quảng cáo quá chức năng về các loại thuốc giảm cân. Bên cạnh đó cũng đã có nhiều loại thuốc giảm béo phì bị cấm lưu hành tại các nước như: Fenfluramine, Dexfenfluramine, Ponderal, Isomeride, Anorex, Tenuate... vì gây ra tác dụng phụ, hoặc không có hiệu quả.