100 ngày trăng mật của ông Ban ki Moon ?

100 ngày cầm quyền "trăng mật" của TTK Ban Ki-moon Chính bản thân Ban Ki-moon thừa nhận 100 ngày cầm quyền đầu tiên của ông với tư cách là Tổng Thư kí Liên hợp quốc không phải là một kỳ trăng mật. Ông bận rộn với vô số công việc khắp thế giới, phạm một vài sai lầm và gặt hái không nhiều thành công.

"sơ suất" trong phản ứng của Liên hợp quốc đối với vụ xử tử cựu Tổng thống Iraq Saddam Hussein, nhưng lại thành công khi hướng sự chú ý của dư luận quốc tế đến cuộc khủng hoảng đang gia tăng ở Darfur và gây áp lực buộc phải có những hành động đối phó khẩn cấp.

Chỉ hơn 3 tháng sau khi tiếp quản cương vị lãnh đạo Liên hợp quốc từ người tiền nhiệm Kofi Annan, ông Ban vẫn đang nỗ lực hoàn thành tốt trọng trách của một nhà ngoại giao hàng đầu thế giới trong thời gian quản lý tổ chức lớn nhất hành tinh - nơi 192 quốc gia thành viên thường có những lợi ích xung đột nhau.

cựu Đại sứ Mỹ John Bolton cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 10/4.

Tự coi mình là "một người hoà giải và bắc cầu", ông Ban tới LHQ với lời cam kết sẽ thúc đẩy hoà bình ở Darfur và Trung Đông. Cựu Ngoại trưởng Hàn Quốc cũng hứa sẽ khôi phục lại danh tiếng của tổ chức vốn đang bị lu mờ bởi nạn tham nhũng, những bê bối trong chương trình đổi dầu lấy lương thực ở Iraq và sự lạm dụng tình dục của các lực lượng gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc.

i của Liên hợp quốc với khả năng phán đoán sắc sảo, thực tế về cái cần đạt được trong bất kỳ thời điểm nào".

, ông Luck nhận định.

Theo ông Luck, TTK Ban đã thẳng thắn về một số vấn đề hơn nhiều người đã nghĩ. Ông Ban đã nói với Tổng thống Sudan Omar al-Bashir rằng tội diệt chủng là không thể chấp nhận được và vị nguyên thủ này phải thực thi cam kết ủng hộ một lực lượng hỗn hợp của LHQ và Liên minh châu Phi tại Darfur. Tân Tổng Thư kí tuyên bố với Tổng thống Mỹ Bush rằng ông muốn tập trung vào sự thay đổi khí hậu và với người Iran rằng việc họ bác bỏ nạn tàn sát người Do Thái là không chấp nhận được.

có chuyến công du 4 quốc gia thuộc lục địa đen và tham dự hội nghị thượng đỉnh của Liên minh châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia - nơi ông đã không thể thuyết phục Tổng thống Sudan Al-Bashir cho phép triển khai quân gìn giữ hoà bình quốc tế tại Darfur. Vào tháng Ba, ông Ban bất ngờ ghé thăm Iraq trên đường tới tham dự hội nghị Liên minh Ảrập tại Riyadh, Ảrập Xêút. Tại cuộc họp của cộng đồng Ảrập, Tổng Thư kí LHQ tiếp tục gây sức ép đối với lãnh đạo Sudan.

Ông Luck bày tỏ: "Ông Ban rõ ràng đã chứng minh được mình là một vị tổng thư kí tràn đầy nghị lực. Danh hiệu mới có thể dành cho ông ấy là Ngài Ban ở khắp mọi nơi. Ông ấy dường như hiện diện ở mọi nơi cần lối thoát cho một vấn đề trở ngại. Ông ấy đang kiểm chứng nhiều giải pháp tại nhiều địa điểm, xem cái gì là có thể, cảm nhận động lực chính trị đương đại và gợi nhắc mọi người nhớ rằng trong nhiều trường hợp có thể còn tồn tại một lựa chọn của LHQ mà họ vẫn chưa xem xét".

Ông Luck cho rằng, mặc dù Tổng Thư kí Ban không đưa ra "bất kỳ giải pháp chắc chắn thành công nào" nhưng "ông ấy rất háo hức được phát hiện nơi nào LHQ có thể tạo nên sự khác biệt và suy đoán về nơi ông ấy thực sự nên tập trung mọi nỗ lực trong những tháng tới".

Tuy nhiên, ngay trong ngày làm việc đầu tiên(2/1), ông Ban đã đối mặt với rắc rối về vụ hành quyết Saddam. Ông đã hai lần thất bại trong việc tuyên bố sự phản đối của LHQ đối với bản án xử tử cựu Tổng thống Iraq và thay vào đó lại nhấn mạnh rằng án tử hình là quyết định của mỗi quốc gia. Ngày tiếp theo, phát ngôn viên của tân Tổng Thư kí tuyên bố ông Ban tin rằng các quốc gia thành viên LHQ nên xúc tiến việc loại bỏ án tử hình. Một tuần sau đó, ông Ban bộc bạch: "Tôi khuyến khích xu hướng này".

Lee Feinstein, một uỷ viên Hội đồng đối ngoại tại Washington, nhận xét rằng, 50 ngày cầm quyền thứ hai của ông Ban "chắc chắn tốt hơn 50 ngày cầm quyền đầu tiên, và ông ấy đã quyết định đúng khi tập trung công sức nhằm đạt được kết quả ở Darfur".

Chuyên gia Feinstein phát biểu: "Có một số hồ nghi về việc liệu ngoại giao kiên nhẫn có còn hợp thời. Tuy nhiên, ông ấy đang thể hiện nỗ lực đáng kể và một phong cách đối lập mạnh mẽ với người tiền nhiệm. Ông Ban hoạt động hậu trường sân khấu trong khi ông Annan lại sử dụng cách bước lên bục thuyết giảng áp đặt. Ông Ban đang và sẽ phải vượt qua định kiến cho rằng phong cách kém áp đảo hơn có nghĩa ông là một tổng thư kí kém hơn về hoạt động chính trị, xã hội. Còn quá sớm để đi tới kết luận này và Darfur sẽ trở thành một vấn đề mấu chốt".

Còn đối với cựu Đại sứ Mỹ Bolton, những người ủng hộ cựu Tổng Thư kí Annan từng cho rằng "ông ấy là một vị giáo hoàng thế tục". Ông Bolton nói: "Tôi nghĩ điều quan trọng nhất mà bạn có thể nói về Ban Ki-moon là ông ấy vẫn chưa tiếp nhận cái ý tưởng nguy hiểm này. Ông ấy tập trung thực hiện các trọng trách của tổng thư kí. Ông ấy đang làm một cách thận trọng, dường như học hỏi nhưng rất nghiêm túc".

Ông Bolton cho biết, nhiều người Mỹ muốn Tổng Thư kí Ban xúc tiến mọi ý tưởng nhanh hơn và ngay từ giai đoạn đầu. "Ngay cả khi bạn chưa sẵn sàng xốc tới trong 100 ngày đầu tiên, giới hạn của kỳ trăng mật sẽ chỉ là 6 tháng đầu tiên. Vì vậy, tôi muốn nói rằng ông ấy (Ban Ki-moon) vẫn còn 3 tháng nữa. Nhưng tôi sẽ không bao giờ đánh giá thấp tính trì trệ trong việc xây dựng LHQ".