Hệ thống pháp luật Civil law

Hệ thống pháp luật Civil law

Cùng với Common law, Civil law là một trong những dòng họ pháp luật lớn của thế giới. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về hệ thống pháp luật này. Nếu bạn cũng có những quan tâm, tìm hiểu về hệ thống pháp luật Civil law thì hãy theo dõi bài viết dưới đây. Chúng tôi sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ nét nhất về dòng họ pháp luật này.

Hệ thống pháp luật Civil law là gì?

Civil law hay còn được biết đến là hệ thống pháp luật dân sự là một hệ thống toàn diện các quy tắc và nguyên tắc thường được sắp xếp theo quy tắc và dễ dàng tiếp cận với công dân. Hệ thống Civil law được xây dựng trên cơ sở phân loại logic và phát triển từ luật La Mã, được phản ánh trong cấu trúc của các mã.

Hệ thống Civil law khác với Common law ở chỗ chủ yếu lập pháp. Tuy nhiên, cơ quan tư pháp vẫn có thể điều chỉnh các quy tắc theo sự thay đổi xã hội và nhu cầu mới. Một số Bộ luật dân sự nổi tiếng trong hệ thống Civil law như Bộ luật Napoleon (1804) được đặt theo tên của hoàng đế Pháp Napoleon. Hay Bộ luật Dân sự Đức có hiệu lực tại đế quốc Đức vào năm 1900. 

Xem thêm: công ty luật uy tín tại hà nội

Lịch sử hình thành Civil law

Nguồn gốc của hệ thống Civil law đó là luật La Mã cổ điển đặc biệt là luật Justinian (thế kỷ 6 sau Công Nguyên). Về sau được mở rộng và phát triển hơn nữa vào cuối thời Trung Cổ dưới ảnh hưởng của giáo luật. Các học thuyết của Bộ luật Justinian đã cung cấp quy tắc thủ tục, luật gia đình, di chúc và một hệ thống hiến pháp quân chủ mạnh mẽ. Luật La Mã được tiếp nhận theo những cách khác nhau ở các quốc gia khác nhau. 

Thời kỳ trước, luật La Mã chỉ được áp dụng khi các phong tục và luật pháp địa phương không có cơ sở giải quyết. Tuy nhiên, sau một thời gian, ngay cả luật địa phương cũng được giải thích và đánh giá chủ yếu trên cơ sở luật La Mã. Nguyên nhân do nó là một truyền thống pháp luật chung của châu Âu.

Khi những bộ tộc Đức xâm lăng các đế quốc Tây Âu, một số quy định của luật La Mã đã được thay thế bằng luật bộ tộc Đức.Vào thế kỷ thứ XI và XII, khi tìm được nguyên văn Bộ Dân luật Corpus Juris Civilis, các học giả bắt đầu nghiên cứu và hiện đại hóa những nội dung luật cũ để phù hợp với tình hình xã hội thời đó. Từ đây, các luật gia của các nước Châu Âu đã tạo nên những Bộ Dân Luật của nước họ xây dựng trên nền tảng chung là luật La Mã.

Xem thêm: Xem minds của công ty Luật Everest 

Ngày nay, hệ thống pháp luật Civil law được đánh ra là có thể chia thành ba nhóm. Đó là civil law của Pháp, của Đức và của những nước Scandinavian. Với nhóm Civil law của Pháp có thể bắt gặp pháp luật này ở các nước như Pháp, Tây Ban Nha, những nước thuộc địa cũ của Pháp.

Đối với Civil law của Đức có các quốc gia đi theo như Áo, Đức, Hy Lạp, Thuỵ Sĩ. Ở châu Á có Nhật Bản, Hàn Quốc và Cộng hòa Trung Hoa. Cuối cùng là Civil Law của những nước Scandinavia như Đan Mạch, Thụy Điển, Phần Lan, Na Uy và Ailen. Ngoài ra còn một số pháp luật của các quốc gia khác cũng có tính chất của Civil law nhưng rất khó để xếp vào một nhóm cụ thể như luật của Bồ Đào Nha và Italia, Hà Lan. 

Đặc điểm của hệ thống pháp luật Civil law

Về tính chất pháp điển hoá thì hệ thống Civil law quan niệm luật pháp là phải từ các chế định cụ thể. Do đó mà ưu điểm của pháp luật các nước theo dòng họ Civil Law đó là có tính khái quát hóa và ổn định cao. Đây là một trong những điểm khác cơ bản giữa hệ thống pháp luật Civil law và Common law.

Về thủ tục tố tụng thì Civil law chú trọng phát triển hình thức tố tụng thẩm vấn và tố tụng viết. Hệ thống Civil Law dựa trên quy trình tố tụng thẩm vấn nên trong các vụ án hình sự, thẩm phán căn cứ chủ yếu vào luật thành văn cùng với quá trình xét xử tại Tòa để ra phán quyết. Đó cũng là lý do với các nước theo Civil law, thay vì ưu tiên án lệ, văn bản quy phạm pháp luật lại được đưa lên hàng đầu.

Đối với các nước theo truyền thống Civil Law thì chỉ có Nghị viện mới có quyền làm luật. Trong khi đó, Toà án chỉ là cơ quan áp dụng pháp luật. Thẩm phán ở các nước Civil Law chỉ tiến hành hoạt động xét xử mà không được tham gia hoạt động lập pháp. Đây cũng là điểm khác đặc trưng giữa hai dòng họ pháp luật lớn của thế giới Civil và Common. Các thẩm phán tại các nước theo Civil law được đào tạo theo một quy trình riêng. Họ thường không phải là luật sư trước đó.

Xem thêm: Cùng trò chuyện trên tumblr với công ty Luật Everest 

Trên đây là một số thông tin mà chúng tôi tổng hợp được về hệ thống pháp luật Civil law. Việt Nam tuy được xếp vào hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa nhưng nhìn nhận trên thực tế, pháp luật nước ta có rất nhiều điểm tương đồng với dòng họ pháp luật Civil law. Hy vọng những thông tin trong bài đã giúp bạn đọc phần nào trong quá trình tìm hiểu về các hệ thống pháp luật trên thế giới.