Quyền và nghĩa vụ về tài sản

Quyền và nghĩa vụ về tài sản giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu

Bên cạnh việc chăm sóc, nuôi dưỡng thì giữa ông bà nội, ông bà ngoại còn và cháu còn có các nghĩa vụ về tài sản như việc thừa kế và cấp dưỡng. Vậy, chúng ta cùng tìm hiểu pháp luật quy định như thế nào về quyền và nghĩa vụ về tài sản giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Quyền được hưởng thừa kế giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu

Cháu sẽ được hưởng di sản của ông bà nội, ông bà ngoại khi thuộc một trong các trường hợp dưới đây:

- Thứ nhất, hưởng tài sản thừa kế theo di chúc. Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 tại Điều 624 thì “di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi mất”. Do vậy, ông bà nội, ông bà ngoại hoàn toàn có thể lập di chúc để định đoạt cho cháu được hưởng di sản của mình.

- Thứ hai, trường hợp thừa kế thế vị. Trường hợp này, cha hoặc mẹ của cháu là người đáng ra được hưởng di sản của ông bà nhưng họ lại mất trước hoặc cùng ngày với ông bà thì người cháu sẽ được thay thế cha hoặc mẹ mình để được hưởng di tài sản thừa kế từ ông bà.

- Thứ ba, nhận thừa kế theo pháp luật trong trường hợp hàng thừa kế thứ nhất không có hoặc không còn ai. Theo quy định pháp luật dân sự thì cháu thuộc hàng thừa kế thứ hai của ông bà, và được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước đó đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Xem thêm: đăng ký kết hôn với người nước ngoài

- Thứ tư, trường hợp bố mẹ chưa khai nhận di sản thừa kế nhưng đã mất thì cháu sẽ được hưởng tài sản thừa kế của ông bà. Trường hợp thừa kế thông thường, sau khi mở thừa kế, cha, mẹ chưa đi làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế thì đã mất, số di sản thừa kế của ông, bà mà cha, mẹ được hưởng sẽ trở thành di sản của cha,mẹ và con sẽ được hưởng thừa kế theo pháp luật đối với phần di sản đó.

Các trường hợp ông bà nội, ông bà ngoại được hưởng thừa kế của cháu:

- Thứ nhất, hưởng thừa kế theo di chúc. Cũng như việc cháu được hưởng di sản theo di chúc của ông bà thì ông bà cũng sẽ được hưởng di sản của nếu nội dung di chúc cháu để lại tài sản thừa kế cho ông bà.

- Thứ hai, trường hợp hưởng thừa kế theo quy định pháp luật. Nếu cháu là hàng thừa kế thứ hai của ông bà thì ông bà cũng thuộc hàng thừa kế thứ hai của cháu. Và ông bà nội, ông bà ngoại sẽ được hưởng thừa kế của cháu khi những người ở hàng thừa kế thứ nhất không còn, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc họ đã từ chối nhận di sản.

Tìm hiểu thêm về: đăng ký kết hôn lần 2

Nghĩa vụ cấp dưỡng giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu

Theo quy định tại Điều 107 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu có tồn tại nghĩa vụ cấp dưỡng. Theo Điều 113 Luật hôn nhân và gia đình 2014  thì nghĩa vụ cấp dưỡng giữa ông bà không sống chung với cháu sẽ phát sinh trong hai trường hợp:

- Cháu chưa thành niên;

- Cháu đã thành niên nhưng không có khả năng lao động, đồng thời không có tài sản để tự nuôi mình.

Và trong cả hai trường hợp thì cháu không có người cấp dưỡng theo Điều 112 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.

Việc không có người cấp dưỡng được chia thành hai trường hợp: cha hoặc mẹ qua đời và cả cha và mẹ đều qua đời.

- Trong trường hợp cha hoặc mẹ đã qua đời nhưng người còn lại vẫn còn khả năng lao động, và vẫn có đủ điều kiện chăm nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì vẫn chưa phát sinh nghĩa vụ cấp dưỡng của ông bà đối với cháu.

- Trong trường hợp cha hoặc mẹ đã qua đời nhưng người còn lại không có khả năng chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng, chăm nom con cái và người con là con một trong gia đình thì nghĩa vụ cấp dưỡng, nuôi dưỡng cháu sẽ thuộc về ông bà. Ông bà cấp dưỡng cho cháu tới khi cháu thành niên và có khả năng lao động, tài sản để tự nuôi bản thân mình nếu như cháu chưa thành niên. Nếu như cháu đã thành niên mà không có khả năng lao động, đồng thời không có tài sản để tự nuôi bản thân thì ông bà sẽ tiếp tục cấp dưỡng cho cháu cho tới khi cháu có người nuôi dưỡng khác. 

- Trong trường hợp cả cha và mẹ của cháu đều qua đời theo Điều 112 Luật hôn nhân và gia đình 2014 và cháu là con một trong gia đình thì ông bà nội, ông bà ngoại không sống chung với cháu sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho cháu. Nếu như cháu chưa thành niên thì ông bà cấp dưỡng cho cháu tới khi cháu thành niên và có khả năng lao động, tài sản để tự nuôi bản thân mình. Nếu như cháu đã thành niên mà không có khả năng lao động, tài sản để tự nuôi bản thân thì ông bà tiếp tục cấp dưỡng cho cháu cho tới khi cháu có người nuôi dưỡng khác.

Nội dung khác: không đăng ký kết hôn mà có con