Xu thế mới: Ti vi di động

Điện thoại di động (ĐTDĐ) ngày nay hầu như có đầy đủ các chức năng phục vụ nhu cầu thông tin liên lạc và giải trí của con người - nói chuyện, nhắn tin, chơi game, nghe nhạc và chụp hình. Một phương tiện giải trí nữa đang được đưa vào thiết bị cầm tay này: Ti vi.

Các nhà sản xuất và các nhà điều hành mạng ĐTDĐ trên thế giới đã giới thiệu các sản phẩm và dịch vụ mới của họ tại Hội nghị thế giới 3GSM đã được tổ chức ở Cannes (Pháp) từ 14 đến 17 - 2 - 2005.

Các chuẩn cho ti vi di động

Chắc chắn rằng ĐTDĐ xem được ti vi (gọi tắt là ti vi di động) sẽ là một cái máy hái ra tiêng cho ngành công nghiệp này nếu như công nghệ này hoạt động tốt và dịch vụ có thể sử dụng được. Những phát triển ban đầu cho công nghệ này rất đáng khích lệ. Có 2 hướng phát triển công nghệ ti vi di động. Một là nhận tín hiệu truyền bình thường qua những ăng-ten đặc biệt. Hướng còn lại, tín hiệu truyền hình sẽ được truyền trong mạng ĐTDĐ như một luồng dữ liệu hình ảnh. Khác biệt rõ nhất giữa 2 hướng này là quan hệ một-nhiều (one-to many) của chương trình truyền hình so với quan hệ 1-1 (one-to one) của việc phát tín hiệu trong mạng ĐTDĐ.

Một số quốc gia, đặc biệt là Nhật và Hàn Quốc, đã phát triển công nghệ ti vi di động trong những năm gần đây. Tuy vậy, mỗi nước lại đưa ra một chuẩn riêng cho mình. Và đây là một trong những khó khăn cho thị trường ĐTDĐ toàn cầu.

Nhật hiện đang thử nghiệm chuẩn ISDB-T (Intergrated Services Digital Boadcasting - Terrestrial). Trong khi đó, các hãng LG Electronics và Samsung Electronics của Hàn Quốc từ cuối năm 2004 đã tung ra những kiểu ĐTDĐ xem được chương trình ti vi theo DMB (Digital Media Broadcasting).

Trái lại, bức tranh ti vi di động ở Mỹ vẫn còn mờ nhạt vì công nghệ này chưa được đưa vào chuẩn ATSC (Advanced Television Systems Committee) của họ. Nhưng Công ty Qualcomm cũng đang cố gắng phát triển một công nghệ riêng của mình tương tự như truyền hình kỹ thuật số: Công nghệ MediaFLO (Forward Link Only) Multicasting cho phép truyền chương trình ti vi trên các mạng 3G với tần số 700MHz, 30 khung hình/giây. Công nghệ này cho phép tiết kiệm được 30-50 lần số trạm tiếp sóng so với một mạng ĐTDĐ.

Bên cạnh đó, Tập đoàn Nokia của Phần Lan cũng đã hợp tác với Tập đoàn Crown Castle International của Mỹ từ năm 2004 để thử nghiệm chuẩn DVB-H(Digital Video Boadcasting-Hanheld) tại thành phố Pittsburgh, bang Pennsylvania, Mỹ.

DVB-H đã được European Telecommunications Standards Institute (ETSI) chọn làm tiêu chuẩn của châu Âu từ tháng 11/2004. Một số nhà sản xuất thiết bị cầm tay lớn nhất trên thế giới, gồm Motorola Inc., MEC Corp., Nokia, Siemens AG và Sony Ericssion Mobile Conmminications AB, cũng ủng hộ chuẩn này. Do vậy, DVB-H có nhiều khả năng trở thành một chuẩn quốc tế, và nhờ đó hạ thấp được chi phí sản xuất.

Theo ông Jouni Kamarainen, Giám đốc bộ phận công nghệ truyền thông kỹ thuật số của Nokia, DVB-H đã giải quyết được phần lớn 2 vấn đề khó khăn của ti vi di động, đó là số lượng khung hình truyền đi trong 1 giây và thời gian sử dụng của pin.

DVB-H hỗ trợ được tốc độ truyền 25 khung hình/giây. Trong khi đó, các chương trình truyền hình tiêu chuẩn có tốc độ 25-30 khung hình/giây. DVB-H cũng có khả năng nâng cao đáng kể thời gian sử dụng pin nhờ áp dụng được kỹ thuật ''time slicing'', nghĩa là tạm thời tắt các con chip dò đài khi nhận các khối dữ liệu của chương trình truyền hình. ''Trong các cuộc thử nghiệm, chúng tôi đã xem ti vi liên tục 4 giờ đồng hồ, với các công nghệ khác thì pin chỉ cho phép xem được 15-30 phút'', Kamarainen cho biết.

Nokia đã thử nghiện ti vi di động với điện thoại 7710 của hãng có kèm theo bộ thu sóng DVB-H. Hãng này cho biết trong tương lai sẽ kết hợp hai thiết bị làm một.

Với ĐTDĐ có trang bị bộ thu DVB-H, nhiều ngươig sử dụng tại một điểm có thể cùng lúc nhận được tín hiệu giống nhau. Điều này giúp cho việc phát sóng trực tiếp được dễ dàng. Đồng thời dịch vụ phát sóng có thể hỗ trợ hơn 30 kênh truyền hình.

Theo Mark Heath, nhà phân tích của Công ty Analysys, khuyết điểm lớn duy nhất của DVB-H là giá thành. Các hãng truyền hình kỹ thuật số phải đầu tư xây dựng một mạng mới hỗ trợ chuẩn này và phải xin cấp dải tần số cho mạng mới này.

Trong khi đó, các nhà phân tích của công ty nghiên cứu thị trường Gartner cho rằng sớm nhất cũng phải đến năm 2007, các dịch vụ ti vi di động theo thời gian thực mới có thể sử dụng ở châu Âu. Nhưng đây lại có thể là cơ hội cho các nhà điều hành ĐTDĐ. ''Trong lúc các hãng truyền hình kỹ thuật số còn phải cân nhắc việc đầu tư vào DVB-H, các nhà điều hành mạng 3G đã có thể đẩy mạnh những dịch vụ truyền hình ảnh của họ'', Heath nhận xét.

''Nếu ti vi di động thực sự phổ biến thì cả kênh truyền hình lẫn kênh xem phim trên Internet đều cần thiết và có thể bổ sung cho nhau'', ông nói. ''Khách hàng có thể dùng dịch vụ truyền hình để xem trực tiếp 1 trận đấu thể thao và dùng dịch vụ Internet để tải về 1 bản nhạc hoặc 1 chương trình giải trí''.

Thuận lợi và bất lợi

TheoHeath, ti vi di động có 2 điểm thuận lợi. Thứ nhất, nhiều mạng 3G mới đã và đang hoạt động; chúng rất thích hợp với việc cung cấp những nội dung theo yêu cầu với khối lượng lớn, chẳng hạn như xem những chương trình tin tức súc tích bất kỳ lúc nào. Thứ hai, một hệ thống tính hóa đơn tinh vi có thể quản lý dễ dàng việc chi trả của khách hàng cho những chương trình phải trả tiền.

Mặt khác, ti vi di động đòi hỏi nhà điều hành mạng ĐTDĐ một sự đầu tư lớn để đảm bảo cung cấp đủ dung lượng nếu cùng lúc có hàng trăm khách hàng tại cùng một khu vực muốn xem phim.

Một bất lợi khác nữa là kích thước của màn hình. Mặc dù số lượng khung hình truyền trong một giây và độ phân giải của hình cảnh đang được cải thiện, người sử dụng vẫn sẽ khó chịu khi phải xem ti vi lâu trên một màn hình nhỏ.

Đó là lý do tại sao các nhà điều hành mạng ĐTDĐ cho rằng ti vi di động chỉ dùng để xem những tin tức, hình ảnh cô đọng theo yêu cầu, chứ không dùng để xem phim hoặc một chương trình dài. Boris Nemsic, Tổng giám đốc cỷa Công ty Mobilkom Austria, cho biết ông thích xem tin tức, thể thao hoặc một đoạn phim trong vòng 30 giây đến 4 phút, vì nếu xem lâu hơn thì mắt ông rất mỏi.

Cước phí xem ti vi di động cũng là một vấn đề đáng quan tâm đối với những người có thu nhập không cao. Dẫu vậy, ti vi di động đang có được nhiều động lực để phát triển.