 CON CÒ VÀ CON TRAI Nước Triệu toan đánh nước Yên, Tô Tần vì nước Yên, sang nói với vua nước Triệu là Huệ Vương rằng: "Vừa rồi tôi đi qua bên bờ sông DịchThủy, tôi trông thấy con trai đang há miệng phơi mình trên bãi, có con cò đâu đến, mổ ngay vào thịt trai. Trai liềm ngậm miệng, cắp chặt lấy mỏ cò. Cò nói: "Hôm nay không mưa, ngày mai không mưa, thế nào trai cũng phải chết." Trai nói: "Hôm nay không rút được mỏ, ngày mai không rút được mỏ, thế nào cò cũng phải chết". Hai bên găng nhau, chẳng ai chịu ai. Bỗng đâu có người đánh cá đi qua, trông thấy chộp được cả trai lẫncò... Nay mà nước Triệu đem quân sang đánh nước Yên, nước Yên tất phải chống lại. Hai bên đánh nhau lâu, hại người tốn của, chắc là suy yếu cả. Tôi e nước Tần thừa cơ ấy, đem quân chụp cả hai nước như người đánh cá chụp cả trai lẫn cò, thì lúc bấy giờ hối cũng không kịp. Dám xin nhà vua thử nghĩ kỹ lại xem". Huệ Vương cho là nói phải, bèn đình việc đánh Yên. (Trích Chiến Quốc Sách) ------------------------------------------------------------------- Quỷ Cốc Thử Tài Học Trò Quỷ Cốc Tôn sư có hai học trò xuất sắc là Tôn Tẩn và Bàng Quyên. Một hôm Quỷ Cốc muốn thử tài học trò bèn kêu họ lại, bảo: - Ta ngồi trong động, trò nào có thể mời ta ra ngoài được? Bàng Quyên vội vàng dành mời trước, nói: - Bạch Tôn sư, ngoài cửa động có rồng chầu phượng múa rất đẹp! Quỷ Cốc nói: - Hôm nay hung nhật, làm gì có việc đó? Bàng Quyên lại nói: - Có Bạch Hạc Đồng Tử mời thầy đi đánh cờ. Quỷ Cốc lắc đầu, nói: - Hôm qua ta đã chơi cờ với họ rồi. Bàng Quyên trân tráo: - Nếu thầy không ra thì con nổi lửa đốt động! Quỷ Cốc mỉm cười. Đến lượt Tôn Tẫn mời. Tôn Tẩn thành kính thưa: - Đệ tử không thể mời thầy từ trong ra ngoài được. Nhưng nếu thầy ở ngoài động đệ tử có cách mời thầy vào trong được. Quỷ Cốc lấy làm lạ bèn truyền đem ghế ra ngoài ngồi, cốt xem Tôn Tẫn sẽ mời bằng cách nào. Khi Tôn Sư an tọa, Tôn Tẩn vội quỳ xuống: - Vậy đệ tử mời thầy ra ngoài được rồi! Quỷ Cốc phục cái trí của Tôn Tẫn. Lời Bàn: Hai lần Bàng Quyên mời Quỷ Cốc là hai lần lừa gạt thầy một cách lộ liễu thấp kém. Giả sử có rồng chầu phượng múa, hoặc có Bạch Hạc Đồng Tử ở ngoài động, Quỷ Cốc vẫn không ra thì sao? Đến lần thứ ba, Bàng Quyên không cần mời nữa, bèn dùng cái kế "đốt động", Quyên bộc lộ hết cái ác tâm của mình. Quả thật, ngày sau do ghét Tôn Tẫn, Quyên đã đục lấy bánh xương chè của Tôn Tẫn. Quyên đã lừa thầy hại bạn. Tôn Tẫn không nghĩ đến đến chuyện xa vời, chỉ lấy sự thật làm kế (vì không kế nào hay bằng sự thật, không có bí mật nào kín bằng công khai). Bậc Tôn sư như Quỷ Cốc cũng phải mắc mẹo này. Tôn Tẫn ngày sau làm quân sư cho Tề hai lần đánh bại quân Ngụy do Bàng Quyên chỉ huy. Cuối cùng Bàng Quyên tự sát ở Mã Lăng. Qua cuộc thử trí trên đây, ta có thể đoán được tâm hồn của mỗi người. (Cổ Học Tinh Hoa) --------------------------------------------------------------- TƯỜNG ĐỔ Nước Tống có người nhà giàu. Một hôm trời mưa, tường nhà anh đổ. Đứa con nói: "Thưa cha, không đắp ngay tường lại, e có trộm vào". Người láng giềng thấy tường đổ, cũng nói:"Nầy bác, không đắp ngay tường lại, e có trộm vào". Tường chưa kịp đắp, tối hôm ấy nhà anh ta quả nhiên mất trộm thật". Anh ta khen đứa con là khôn ngoan biết trước và nghi ngờ người láng giềng là gian xảo làm điều xằng bậy. Cùng một câu nói, con nói, thì khen là tinh khôn, láng giềng nói, thì ngờ là trộm cắp, bởi tại cớ làm sao? Tại con, thì tình thân, cho nên không có bụng ngờ, láng giềng là tình sơ, cho nên sinh ra ngờ vực. Thế cho nên, phận sơ mà câu nói ngay thẳng, thân tình thì thế nào cũng làm cho người nghe mình đem lòng nghi hoặc". (Hàn Phi Tử) GIẢI NGHĨA: Tống: Một nước chư hầu thời Xuân Thu, sau bị nước Tề lấy mất, ở vào huyện Thuợng Khưu tỉnh Hà Nam bây giờ. Thân: Người cùng một nhà, một họ. Sơ: Người dưng nước lã. Nghi hoặc: Ngờ vực. LỜI BÀN: Bài nầy cốt dạy ta phải thận trọng câu nói. Người láng giềng đây sở dĩ mà để nhà giàu ngờ vực là vì không được thân với người ta, mà nói một câu ra chừng thân lắm, muốn lo việc của người ta như của mình, coi việc thiết đến người cũng như thiết đến mình vậy. Cho nên: Gặp người đáng nói mà không nói là bỏ vuột mất một người, còn gặp người không đáng nói mà lại nói chẳng những làm phí mất lời nói, mà lại để cho người ta sinh nghi mình nữa! (Cổ Học Tinh Hoa) |
Thông tin cá nhân
Bài viết cuối
Bình luận mới
kasonal trong
Vị Ngọt Đôi Môi
Ngô Tuấn Kiệt trong Vị Ngọt Đôi Môi Ngô Tuấn Kiệt trong Khai Bút !!! kasonal trong Khai Bút !!! Thanh Ha trong Khai Bút !!! (♥ Góc Thơ ♥)
Tik Tik Tak
Truyện cười
Thực đơn người xem
Thời tiết
Giá Vàng
Tỷ giá
Bạn bè
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lượt xem thứ:
