Quyền hạn và trách nhiệm của công đoàn

Quyền hạn và trách nhiệm của công đoàn

Công đoàn là một tổ chức quan trọng trong các cơ quan, tổ chức có người lao động. Công đoàn có những quyền hạn, nhiệm vụ riêng và được quy định rất rõ trong Luật Công đoàn Việt Nam 2012. Để tìm hiểu kỹ hơn về quyền hạn và trách nhiệm của công đoàn, bạn đọc hãy đồng hành cùng chúng tôi trong bài viết này.

Công đoàn được hiểu như thế nào

Công đoàn được hiểu là tổ chức chính trị - xã hội thành lập trên cơ sở tự nguyện của giai cấp công nhân, tri thức và người lao động. Công đoàn đại diện cho giai cấp công nhân và của người lao động, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

Công đoàn thay mặt người lao động thực hiện công việc giám sát, kiểm tra các hoạt động của cơ quan nhà nước có liên quan trực tiếp đến người lao động. Ví dụ như vấn đề quyền và nghĩa vụ của người lao động. Đồng thời công đoàn có trách nhiệm tuyên truyền, vận động người lao động học tập, rèn luyện, đoàn kết, chấp hành pháp luật, nâng cao trình độ, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tìm hiểu thêm: bảo hiểm thất nghiệp

Vai trò của công đoàn

Công đoàn có vai trò rất lớn được thể hiện ở nhiều khía cạnh, nhiều lĩnh vực khác nhau. Cụ thể đối với lĩnh vực chính trị, công đoàn góp phần xây dựng và nâng cao hiệu quả của hệ thống chính trị. Đồng thời tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa Đảng và nhân dân, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động.

Không chỉ trong lĩnh vực chính trị mà công đoàn còn có vai trò trong kinh tế khi tham gia xây dựng hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế. Công đoàn hướng tới củng cố nguyên tắc tập trung trên cơ sở mở rộng dân chủ. Kết hợp với việc đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả hoạt động của các thành phần kinh tế trong đó kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo.

Công đoàn còn phát huy vai trò của mình trong công cuộc giáo dục văn hoá tư tưởng công nhân, viên chức và lao động. Thực hiện nâng cao lập trường giai cấp, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng. Từ đó phát huy những giá trị cao đẹp, truyền thống văn hoá dân tộc và tiếp thu những thành tựu tiên tiến của văn minh nhân loại.

Công đoàn cũng có vai trò trong lĩnh vực xã hội. Điều đó được thể hiện qua việc tham gia xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh, không ngừng nâng cao trình độ giác ngộ chính trị. Cùng với đó, công đoàn tăng cường tính tổ chức kỷ luật, trình độ văn hoá, khoa học kỹ thuật cho người lao động. Lấy đây làm nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân, là cơ sở vững chắc đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng, nhà nước.

Xem thêm: Tại sao lên tham gia bảo hiểm thất nghiệp 

Quyền hạn và trách nhiệm của công đoàn

Pháp luật quy định rất rõ quyền hạn và trách nhiệm công đoàn. Đầu tiên, công đoàn đại diện và tổ chức người lao động tham gia với Nhà nước xây dựng. Công đoàn thực hiện chương trình phát triển kinh tế - xã hội, cơ chế quản lý kinh tế, chủ trương liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích của người lao động.

Trong hoạt động này công đoàn cơ sở có quyền, trách nhiệm thu thập thông tin, tập hợp kiến nghị, đề xuất; yêu cầu người sử dụng lao động thương lượng. Công đoàn sẽ đứng ra đại diện cho tập thể người lao động trong thương lượng, ký kết, sửa đổi, bổ sung, kéo dài thời hạn của thỏa ước hoặc phổ biến thỏa ước lao động tập thể đến người lao động.

Công đoàn cũng sẽ giám sát thực hiện thỏa ước lao động tập thể; yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể khi người sử dụng lao động không thực hiện đầy đủ hoặc có hành vi vi phạm thỏa ước lao động tập thể. Đây vừa là quyền vừa là trách nhiệm, trọng trách của công đoàn. 

Người đứng đầu Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có quyền tham dự hội nghị Hội đồng Bộ trưởng. Trong khi đó chủ tịch Công đoàn các cấp được dự hội nghị của cơ quan Nhà nước, đơn vị, tổ chức hữu quan. Nếu đó là các hội nghị bàn những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích của người lao động.

Trách nhiệm của công đoàn đó là phải tuyên truyền Hiến pháp và pháp luật, giáo dục người lao động ý thức chấp hành và tham gia đấu tranh bảo vệ pháp luật. Đồng thời tích cực xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ tài sản, lao động có kỷ luật, có năng suất, chất lượng và hiệu quả.

Các công đoàn cơ sở có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, đơn vị, tổ chức bảo đảm thực hiện quyền làm chủ của tập thể lao động theo quy định của pháp luật. Ngoài ra trách nhiệm công đoàn còn bao gồm việc tổ chức phong trào thi đua xã hội chủ nghĩa, phát huy mọi tiềm năng của người lao động thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội.

Xem thêm: Điều kiện được hưởng bảo hiểm thất nghiệp là như thế nào 

Trên đây là một số thông tin liên quan đến quyền hạn và trách nhiệm của công đoàn với người lao động. Các đơn vị đều phải chú trọng đến việc xây dựng và phát triển công đoàn. Đồng thời đảm bảo công đoàn phát huy tốt các quyền hạn của mình cũng như thực hiện đầy đủ trách nhiệm mà pháp luật quy định.